Europejski Tydzień Szczepień-Ospa wietrzna
03.05.2025
Ospa wietrzna jest ostrą chorobą zakaźną wywołaną przez wirus ospy wietrznej i półpaśca. Jest jedną z najbardziej zaraźliwych chorób zakaźnych. Najczęstszym źródłem zakażenia jest bezpośredni kontakt z chorym lub droga kropelkowa. Zakażenie szerzy się także przez kontakt z przedmiotami zanieczyszczonymi wydzielinami z dróg oddechowych chorej osoby. Do głównych objawów choroby należą: swędząca wysypka grudkowo-pęcherzykowa na tułowiu, twarzy, owłosionej skórze głowy, kończynach, błonach śluzowych, gorączka, złe samopoczucie, bóle głowy i mięśni, powiększenie węzłów chłonnych. W większości przypadków ospa wietrzna przebiega łagodnie, jednak u 2-6% chorych mogą wystąpić groźne powikłania. Do najczęstszych powikłań należą zakażenia bakteryjne skóry, które mogą powodować powstanie szpecących blizn, objawy neurologiczne (zapalenie móżdżku, mózgu, czy opon mózgowo-rdzeniowych) oraz ostra małopłytkowość. Okres zakaźności trwa 1-2 dni przed i do 6 dni po pojawieniu się wysypki, praktycznie do przyschnięcia wszystkich pęcherzyków. Po przechorowaniu ospy wietrznej wirus pozostaje w organizmie w postaci utajonej. W sytuacji spadku odporności dochodzi do rozwoju półpaśca.
Pamiętaj, że:
- Ospa wietrzna jest nieprzewidywalna, powikłania mogą wystąpić u dotychczas zdrowych osób,
- U osób dorosłych przebieg ospy wietrznej jest cięższy niż u dzieci,
- Wirus szczepionkowy nie przenosi się na osoby z bliskiego otoczenia, można szczepić dzieci kobiet będących w ciąży, a także otoczenie osób z niedoborami odporności.
Półpasiec jest reaktywacją uśpionego, przewlekłego zakażenia wirusem ospy wietrznej i półpaśca (VZV), do którego dochodzi po osłabieniu odporności, co zwykle ma miejsce wiele lat po przebyciu ospy wietrznej. Choroba dotyczy głównie osób >50. roku życia oraz osób z obniżoną odpornością. Powinniśmy zachęcać osoby starsze do szczepień przeciw półpaścowi. W obliczu starzejącego się społeczeństwa, dłuższym przewidywanym życiu oraz znacznie większej liczbie osób w stanie immunosupresji, należy spodziewać się zwiększenia liczby zachorowań na półpasiec.
O szczepionce
Szczepionka przeciw półpaścowi to szczepionka inaktywowana, przygotowana metodą rekombinacji. Zawiera adiuwant – substancję wzmacniająca odporność. Wskazana jest do profilaktyki półpaśca oraz neuralgii półpaścowej u osób w wieku 50 lat i starszych oraz dorosłych o zwiększonym ryzyku zachorowania na półpasiec. Została opracowana w celu zapobiegania półpaścowi u osób, które miały kontakt z wirusem wywołującym ospę wietrzną. Szczepienie przeciw półpaścowi jest skuteczne w zapobieganiu zachorowaniom na półpasiec (do 10 lat od szczepienia), jest dobrze tolerowane i wiąże się z niewielkim ryzykiem niepożądanych odczynów, głównie w miejscu wstrzyknięcia. Szczepienie zapewnia długotrwałą ochronę przed półpaścem.