Suplementy i ich znaczenie w profilaktyce zdrowotnej
17.10.2025
Suplementy diety, często przyjmowane codziennie i rutynowo, zyskują w Europie coraz większą popularność. Suplementy diety – których oferta jest szeroka: od witaminy D po wyciągi z roślin, np. z żeń-szenia i czosnku – są przedstawiane jako wygodny sposób na utrzymanie dobrego stanu zdrowia, poprawę sprawności czy zwiększenie odporności. Trzeba jednak pamiętać, że suplementy diety tylko uzupełniają właściwą dietę i zdrowy styl życia – nie zastępują ich.
Zrozumienie suplementów diety i związanych z nimi korzyści
Suplementy diety to skoncentrowane źródła składników odżywczych, takich jak witaminy, składniki mineralne, aminokwasy, enzymy i substancje roślinne, w formie m.in. tabletek, kapsułek, proszków i płynów. Są one dostępne w aptekach, supermarketach, wyspecjalizowanych sklepach oraz w internecie. Choć wiele suplementów diety stosuje się w Europie od dawna, istnieją obawy dotyczące ich bezpieczeństwa i jakości – jak choćby związane z ryzykiem zanieczyszczeń i koniecznością zapewnienia, że stężenia składników bioaktywnych mieszczą się w bezpiecznym zakresie.
W Unii Europejskiej ocena suplementów diety i wdrażanie dotyczących ich przepisów odbywają się przede wszystkim na poziomie krajowym. EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) odgrywa jednak kluczową rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa, wydając opinie naukowe na temat substancji stosowanych w suplementach diety, w szczególności tych, które nie mają historii bezpiecznego stosowania w UE przed 1997 r. lub są przedmiotem wniosku państwa członkowskiego.
Substancje roślinne w suplementach diety
W suplementach diety dostępnych w Europie powszechnym składnikiem są substancje roślinne pochodzące z roślin, alg, grzybów czy porostów. Przykłady takich popularnych substancji to:
- żeń-szeń: promowany ze względu na swoje właściwości dodające energii;
- miłorząb japoński: często określany jako składnik wspomagający funkcje poznawcze;
- czosnek: powiązany ze stanem serca.
Chociaż ich użycie jest powszechne, działanie takich składników może się różnić, a niektóre mogą wchodzić w interakcje z lekami lub powodować działania niepożądane.
Czy na pewno potrzebujemy suplementów diety?
Suplementy diety służą do określonych celów:
- uzupełnianie niedoborów: np. u kobiet w ciąży lub osób rzadko wychodzących na słońce;
- poprawa wydajności: dla sportowców lub osób chcących poprawić zdolności poznawcze;
- utrzymanie dobrego ogólnego stanu zdrowia: jako uzupełnienie zdrowego stylu życia.
Nie są one jednak zamiennikiem zrównoważonej diety. Większość ludzi zaspokaja swoje zapotrzebowanie na składniki odżywcze przez żywność, a witamina D jest wartym uwagi wyjątkiem w regionach o niskim nasłonecznieniu. Nadmierne spożycie suplementów diety może prowadzić do szkodliwych skutków, ponieważ wyższe dawki niekoniecznie są dobre dla zdrowia.
Źródło: