Światowy Dzień Wody
22.03.2025
22 marca obchodzony jest Światowy Dzień Wody. Święto zostało ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w czasie konferencji Szczyt Ziemi (UNCED) w Rio de Janeiro rezolucją z 22 grudnia 1992 r., w ramach Agendy 21. Celem obchodów tego dnia jest zwrócenie uwagi ludności na problemy zarządzania zasobami wody słodkiej na świecie i propagowanie zrównoważonego gospodarowania nimi, zgodnie z założeniami Celu 6. Agendy dla Zrównoważonego Rozwoju 2030, zakładającego „Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do wody i odpowiednich warunków sanitarnych”.
Rok 2025 - Międzynarodowy Rok Ochrony Lodowców
Lodowce są kluczowe dla regulacji globalnego klimatu i dostarczania słodkiej wody, niezbędnej dla miliardów ludzi. Jednak ze względu na zmiany klimatyczne, spowodowane głównie działalnością człowieka, te kluczowe zasoby szybko topnieją.
Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła rok 2025 Międzynarodowym Rokiem Ochrony Lodowców, a od 2025 r. 21 marca każdego roku ogłasza Światowym Dniem Lodowców. Jest to okazja do podniesienia świadomości na świecie na temat kluczowej roli lodowców, śniegu, lodu w systemie klimatycznym i cyklu hydrologicznym, a także na temat ekonomicznych, społecznych i środowiskowych skutków nadchodzących zmian w kriosferze Ziemi.
Termin „kriosfera” pochodzi od greckiego słowa „kryos” oznaczającego mróz lub lód. Stan lodu i śniegu na Ziemi wpływa na każdą żywą istotę. ONZ ogłosiła Dekadę Działań na rzecz Nauk o Kriosferze 2025–2034, aby promować badania naukowe nad kriosferą jako kluczowe dla zrozumienia naszego klimatu i cyklu wodnego.
Kluczowe przesłania na Światowy Dzień Wody 2025
- Lodowce topnieją szybciej niż kiedykolwiek. Ponieważ planeta staje się cieplejsza z powodu zmian klimatycznych, nasz zamrożony świat się kurczy, co sprawia, że cykl wodny staje się bardziej nieprzewidywalny i ekstremalny.
- Cofanie się lodowców grozi dewastacją. Dla miliardów ludzi przepływy wód roztopowych ulegają zmianie, powodując powodzie, susze, osuwiska i wzrost poziomu morza oraz niszcząc ekosystemy.
- Ochrona lodowców to strategia przetrwania. Musimy współpracować, aby zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych i zarządzać wodą roztopową w sposób bardziej zrównoważony dla ludzi i planety.
Czy wiesz, że?
- W 2023 roku lodowce utraciły ponad 600 gigaton wody, co stanowi największą utratę masy wody odnotowaną od 50 lat.
- Około 70% słodkiej wody na Ziemi występuje w postaci śniegu lub lodu.
- Prawie 2 miliardy ludzi jest zależnych od wody z lodowców, topniejącego śniegu i spływu wód górskich w celach pitnych, rolniczych i energetycznych.
- Intensywne topnienie lodowców w znacznym stopniu przyczynia się do wzrostu poziomu mórz na świecie. Obecnie jest on o około 20 cm wyższy niż w 1900 roku.
- Ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C mogłoby uratować lodowce na dwóch trzecich miejsc światowego dziedzictwa.
Źródło:
https://www.un.org/en/observances/water-day
https://www.un-glaciers.org