Profilaktyka antybiotykooporności

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe to jedno z 10 największych globalnych zagrożeń dla zdrowia publicznego przed którymi stoi ludzkość! Wprowadzenie antybiotyków do terapii na początku lat 40-tych było momentem przełomowym w zwalczaniu chorób zakaźnych. Jednak z biegiem czasu bakterie wykształciły mechanizmy obronne określane zjawiskiem antybiotykooporności.

Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że z powodu antybiotykooporności umiera rocznie około 75 tysięcy osób na świecie, w tym w Polsce ponad 2 tysiące. Liczba zgonów w wyniku zakażeń bakteriami lekoopornymi może wzrosnąć nawet do 10 mln rocznie na świecie do 2050 roku! Przeciwdziałanie powstawaniu antybiotykooporności u drobnoustrojów jest określone jako jedno z zadań realizacji 4-go celu operacyjnego Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025. Antybiotykooporność (AMR) jest stale rosnącym zagrożeniem dla zdrowia publicznego na świecie. Spowodowana jest niewłaściwym i nadmiernym stosowaniem antybiotyków. Przed zjawiskiem wytwarzania oporności przez drobnoustroje, przestrzegał już odkrywca pierwszego antybiotyku Alexander Fleming. Naturalną cechą, każdego organizmu żywego wynikającą z procesu ewolucji jest adaptacja do nowych wyzwań. Niewłaściwe stosowanie antybiotyków daje możliwość bakteriom na stosowanie skutecznych mechanizmów obronnych. Zjawisko antybiotykooporności powstaje gdy bakteria przestaje reagować na działanie danego antybiotyku. W wyniku czego, zakażenie jest trudne a nawet niemożliwe do wyleczenia. Według danych zgromadzonych przez Europejskie Centrum Kontroli i Profilaktyki Chorób (ECDC) w EU/EOG rocznie z powodu zakażeń szczepami bakterii wieloopornych umiera około 33 000 osób. Brak działań w kierunku zatrzymania tego zjawiska może doprowadzić do braku możliwości leczenia infekcji bakteryjnych. Bez skutecznych antybiotyków powodzenie współczesnej medycyny w leczeniu infekcji, w tym podczas poważnych operacji i chemioterapii nowotworów, byłoby zagrożone. Z pozoru niegroźne infekcje mogą stać się zagrożeniem dla zdrowia i życia. W związku z tym, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podjęła globalne działania w ramach walki z antybiotykoopornością. Jednym z nich jest podnoszenie świadomości społeczeństwa na temat racjonalnego stosowania antybiotyków. Z inicjatywy WHO corocznie od 2015 r. w dniach 18-24 listopada obchodzimy Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach. Jednocześnie w dniu 18 listopada obchodzony jest Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach, ustanowiony już w 2008 r.
Jakie są powody powstawania antybiotykooporności?
•   Nadużywanie lub niewłaściwe stosowanie antybiotyków w medycynie, rolnictwie i weterynarii.
•   Niewystarczająca profilaktyka zakażeń w placówkach opieki zdrowotnej.
•   Niestosowanie się do zaleceń lekarza przepisującego antybiotyk
•   Samoleczenie lub przerwanie terapii.
Większa konsumpcja antybiotyków w danym kraju związana jest z większą liczbą bakterii wieloopornych.
Pamiętajmy!
Antybiotyki nie leczą chorób wirusowych tj. grypa i przeziębienie!
90 % infekcji górnych dróg oddechowych wywołanych jest przez wirusy…
Jak zatrzymać zjawisko antybiotykooporności?
•   Stosuj podstawowe zasady higieny, myj ręce.
•   Wykonuj szczepienia ochronne.
•   Dbaj o układ odpornościowy (zdrowo się odżywiaj i bądź aktywny fizycznie).
•   Unikaj przebywania w zatłoczonych miejscach w okresie wzmożonych zachorowań na infekcje sezonowe.
•   Stosuj tylko antybiotyki przepisane przez lekarza i stosuj się ściśle do jego zaleceń.
•   Nie namawiaj lekarza do przypisywania antybiotyków w przypadku grypy lub przeziębienia .
•   Nie przerywaj antybiotykoterapii, nawet jeśli poczujesz się lepiej .
•   Nie używaj samodzielnie antybiotyku, który pozostał po poprzedniej kuracji .