Państwowa Rada Ochrony Przyrody wydała opinię na temat tworzenia rezerwatów przyrody
13.09.2025
Państwowa Rada Ochrony Przyrody wydała liczącą 24 strony, obszerną opinię na temat tworzenia rezerwatów przyrody. Opierając się na obszernie cytowanej literaturze przedmiotu, opinia podsumowuje stan ochrony rezerwatowej, mawia najistotniejsze problemy związane z rozwojem tej formy ochrony przyrody, oraz wskazuje kierunki i rozwiązania
W swojej opinii Rada wskazuje, że rezerwaty są jedną z najbardziej efektywnych form ochrony przyrody.
Nie ma też wątpliwości, że ich obecna sieć jest niewystarczająca.
Rada rekomenduje więc Regionalnym Dyrektorom Ochrony Środowiska kontynuację intensywnych prac w kierunku rozbudowy sieci rezerwatów przyrody, obejmujących dokładną analizę dotychczasowych propozycji, ale i poszukiwanie innych obiektów potrzebujących ochrony w formie rezerwatu.
Rada wskazuje kryteria uznawania za rezerwat Przyrody, jakimi należy się kierować, a także wskazuje priorytety powoływania rezerwatów, wymieniając i omawiając: kryterium regionalnej istotności przyrody, kryterium społeczne, kryterium synergii, a także wspomagania wstępnego zabezpieczenia przyszłych parków narodowych.
W podsumowaniu opinii napisano: „Tworzenie i ochrona rezerwatów przyrody to jedno z najbardziej obiecujących i efektywnych działań, jakie można podjąć, by ulepszyć ochronę przyrody w Polsce. Z nadzieją obserwujemy postępy tego procesu i jego wyraźnie zwiększoną od 2024 r. dynamikę. Wyrażamy uznanie wszystkim, którzy się do tego przyczynili – w szczególności społecznikom upominającym się o tworzenie rezerwatów oraz pracownikom regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, których praca jest niezbędna, by rezerwaty faktycznie powstawały.
Rada ma nadzieję, że rozwój sieci rezerwatów przyrody będzie działaniem ciągłym, a nie jednorazowym przedsięwzięciem. Nawet gdyby podwoić obecną liczbę i powierzchnię rezerwatów, oznaczałoby to objęcie ochroną ułamka procentu powierzchni Polski, a w rezultacie – choć nie wyklucza to skutków społeczno-ekonomicznych w skali lokalnej – konsekwencje gospodarcze takiej zmiany w skali kraju byłby zaniedbywane. Samo tworzenie rezerwatów nie wystarczy oczywiście do skutecznego zachowania najcenniejszych walorów przyrodniczych naszego kraju. Jest zaledwie początkiem trudnej pracy nad planowaniem i wykonywaniem ich ochrony. Jest to jednak fundamentalny krok, od którego trzeba zacząć”.
Jednym z priorytetów RDOŚ w Białymstoku jest uzupełnianie sieci rezerwatów. W Województwie Podlaskim mamy obecnie 100 rezerwatów. Jesienią 2024 roku zatwierdziliśmy powstanie 6 nowych. Lada dzień Dyrektor RDOŚ podpisze zarządzenia ws. utworzenia lub powiększenia kolejnych 14 rezerwatów. Poddaliśmy właśnie do konsultacji dokumentację dotyczącą kolejnych 4 rezerwatów. Weryfikujemy propozycje z Shadow List rezerwatów oraz zbieramy inne propozycje.
Dziękujemy serdecznie za wsparcie i współpracę przy typowaniu rezerwatów: Fundacja WWF Polska, Klub Przyrodników, Lasom Państwowym, Wydział Biologii Uniwersytetu w Białymstoku oraz innym członkom zespołu ds. tworzenia rezerwatów.
