Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Bydgoszczy

W ramach projektu „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych” ogłaszamy powstanie 4 nowych rezerwatów przyrody o łącznej powierzchni 117,53 ha, które dołączą do już istniejących 106 rezerwatów.

Jest to trzeci etap tego programu, ponieważ razem planujemy ustanowienie 19 nowych rezerwatów o całkowitej powierzchni ok. 540 ha.

Łącznie w latach 2024-2025 w województwie kujawsko-pomorskim powstało już 16 nowych rezerwatów przyrody.

Na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego aktualnie jest 110 rezerwatów przyrody o powierzchni 10009,56 ha.

Ustanowienie tych 4 nowych rezerwatów, które obejmą najcenniejsze obszary przyrodnicze, to efekt uzgodnień, opinii i wielomiesięcznej, wytężonej pracy wielu osób a przede wszystkim efekt wytężonej pracy powołanego specjalnego zespołu ds. wyznaczania rezerwatów przyrody składającego się z przedstawicieli Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Bydgoszczy i Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu. Zespołu specjalistów, którego celem było wyłonienie terenów o szczególnych wartościach przyrodniczych i objęcie ich ochroną.

Nowe rezerwaty:

„Dolina Rzeki Mątawy” – rodzaj: leśny - obszar o powierzchni 23,00 ha (otulina 36,40 ha), położenie: gmina Jeżewo, powiat świecki, Nadleśnictwo Dąbrowa

Cel ochrony: Zachowanie zróżnicowanych i unikatowych fitocenoz leśnych, ochrona wysięków wód i źródlisk, zachowanie ukształtowania i zasobów doliny rzeki Mątawy oraz zachodzących w niej procesów przyrodniczych.

Unikatowe fitocenozy leśne tego obszaru to łęgi jesionowo-olszowe Fraxino-Alnetum 91E0-3) i źródliskowe lasy olszowe 91E0-4 na obrzeżu dominujących olsów porzeczkowych Ribeso nigri - Alnetum, poprzez fragmenty grądów subatlantyckich (Stellario-Carpinetum 9160-1) graniczących w tym regionie z subkontynentalnymi (Tilio-Carpinetum - 9170-2) oraz zboczowymi (Acer platanoides - Tilia cordata - 9170-3), a także potencjalnie z żyzną i kwaśną buczyną niżową (Galio odorati-Fagetum - 9130-1 i Luzulo pilosae-Fagetum – 9110-1). W tym miejscu dolina rzeki Mątawy, szczególnie od strony zachodniej, obfituje w liczne wysięki wód i źródliska z bogatą florą mchów i wątrobowców, co szczególnie podnosi jej walory przyrodnicze i krajobrazowe. Rezerwat ten jest miejscem gniazdowania m.in. bielika, puszczyka, łabędzia krzykliwego, żurawia, zimorodka, gągoła oraz dzięciołów: czarnego, zielonego i  dużego.

„Uroczysko Nasiegniewo im. dr Wiesława Cyzmana” – rodzaj: leśny - obszar o powierzchni 38,91 ha (otulina 63,03 ha), położenie: gmina Fabianki, powiat włocławski, Nadleśnictwo Włocławek

Cel ochrony: Zachowanie cennych zbiorowisk leśnych - grądów i łęgów wraz z rzadkimi i chronionymi gatunkami roślin.

Obszar stanowi kompleks leśny, położony na zróżnicowanym pod względem rzeźby terenie na wąskich terasach zalewowych występują łęgi wiązowo-jesionowe Ficario-Ulmetum, natomiast w miejscach, gdzie terasy rozszerzają się rozwija się łęg olszowo-jesionowy Circaeo-Alnetum. W pozostałej części występują lasy grądowe ze związku Carpinion betuli, z czego największą powierzchnię zajmuje grąd subkontynentalny. Wyjątkową cechą uroczyska jest również duża powierzchnia, na której występuje las klonowo-lipowy Aceri -Tilietum. Na terenie tego rezerwatu stwierdzono występowanie 554 gatunków flory naczyniowej, a wśród nich kilka osobliwości regionalnych oraz kilkanaście rzadkich i chronionych w skali kraju, jak np. kukułka szerokolistna Dactylorhiza latifolia, kruszczyk szerokolistny Epipactis helleborine, kopytnik pospolity Asarum europaeum, wawrzynek wilczełyko Daphne mezereum.

„Zbocza Brdy” – rodzaj: leśny - obszar o powierzchni 10,65 ha (otulina 13,76 ha), położenie: gmina Osielsko, powiat bydgoski, Nadleśnictwo Żołędowo

Cel ochrony: Zachowanie cennego  przyrodniczo  i krajobrazowo  grądu  na zboczach doliny rzecznej rzeki Brdy.

Szczególne walory przyrodnicze i krajobrazowe stanowią zbocza doliny rzecznej rzeki Brdy, z drzewostanem grądowym oraz występującymi okazami cisa pospolitego Taxus baccata, wprowadzonego ex situ w ramach projektu POIŚ: „Reintrodukcja cisa pospolitego na terenie RDLP w Toruniu”.

„Zbocza Dybowskie” – rodzaj: leśny - obszar o powierzchni 44,97 ha (otulina 52,56 ha), położenie: gminy Solec Kujawski i Wielka Nieszawka, w powiatach bydgoskim oraz toruńskim, Nadleśnictwo Cierpiszewo

Cel ochrony: Zachowanie cennych  przyrodniczo  i krajobrazowo  zespołów roślinnych  -  łęgów,  grądu  zboczowego,  świetlistej  dąbrowy  i unikatowych  zbiorowisk stepowych z runem złożonym z gatunków kserotermicznych.

Obiekt stanowi cenne przyrodniczo i krajobrazowo zespoły roślinności łęgu wierzbowo topolowego, grądu zboczowego, świetlistej dąbrowy i unikatowe zbiorowiska stepowe z runem złożonym z gatunków kserotermicznych  występujące wzdłuż skarpy wiślanej. Na obszarze tym występuje kilkadziesiąt gatunków roślin objętych ochroną gatunkową, a także ginących lub zagrożonych, tj. zdrojówka rutewkowata Isopyrum thaliotroides, kokorycz pełna Corydalis solida, śnieżyczka przebiśnieg Galanthus nivalis, kokorycz pusta Corydalis fabacea, lilia złotogłów Lilium martagon i kopytnik pospolity Asarum europaeum.