Polska w Radzie Europy

Z okazji 75. rocznicy, w Europejskim Trybunale Praw Człowieka odbyła się uroczysta ceremonia z udziałem, Sekretarza Generalnego Rady Europy Alaina Berseta, Prezesa Trybunału Mattiasa Guyomara, Przewodniczącego Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy Theodorosa Rousopoulosa, Prezydent Malty Myriam Spiteri Debono, a także dyplomatów z państw członkowskich i obserwatorów Rady Europy.  

W swoim wystąpieniu, Sekretarz Generalny Berset przypomniał o znaczeniu systemu konwencyjnego i Trybunału w tworzeniu specjalnej przestrzeni prawnej wzmacniającej wartości takie jak prawa człowieka, demokracja i praworządność. Podkreślił, że przez ostatnie 75 lat Konwencja była kompasem i dlatego nie możemy zapominać, że orzeczenia ETPC służą jako gwarancje demokracji i przyczyniają się do jej lepszego zrozumienia w państwach członkowskich. Alain Berset dodał, że Trybunał jest sumieniem Europy, które bije na alarm gdy wartości są zagrożone. W tych czasach pełnych wyzwań, potrzebne jest poprawnie funkcjonujący system konwencyjny.

W podobnym tonie była utrzymana wypowiedź przewodniczącego ZPRE Theodorosa Rousopoulosa, który określił Konwencję jako „najpotężniejszy akt wyobraźni w historii naszego kontynentu”.  Prezydent stwierdził, że ostatnie próby podważenia autorytetu konwencji, renegocjowania jej warunków, a nawet wycofania się z niej „nie mają na celu poprawy funkcjonowania naszych instytucji”, a raczej ich osłabienie: „Jeśli zmiany są konieczne, należy je omawiać w sposób spokojny, dogłębny i demokratyczny – nigdy pod presją populizmu”.    

Przewodniczący Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Mattias Guyomar w komunikacie opublikowanym w dniu rocznicy, stwierdził, że „75 lat od podpisania Konwencji, Europa ponownie mierzy się z narastającymi napięciami geopolitycznymi oraz wojną toczoną na jej ziemi”. Dodał, że „Ta presja jest wzmocniona przez dezinformacje, populizm, wzrost tendencji autorytarnych, kłopotliwą erozją zaufania instytucji publicznych i narastającymi zagrożeniami dla niezależności sądownictwa”. Ocenił, że 75. rocznica Konwencji wzywa nas do zastanowienia się nad pochodzeniem i osiągnięciami unikalnego systemu praw człowieka wynikającego z Konwencji i nad na tematem odpowiedzialności, które dzielimy na rzecz jej dalszej witalności.

 

Polska ratyfikując 19 stycznia 1993 roku Europejską Konwencję Praw Człowieka, w pełni uznała jurysdykcję Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Poprzez tę decyzję, Polska potwierdziła istotne znaczenie wartości demokratycznych, a także zobowiązała się do umacniania praworządności.

Na straży Europejskiej Konwencji Praw Człowieka stoi od 1959 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu, który jest organem Rady Europy. Trybunał jest ostatnią instancją po wyczerpaniu wszystkich możliwości prawnych w kraju.