Migracja w centrum debaty o prawach człowieka na Seminarium Warszawskim
17.11.2025
Migracja stała się jednym z kluczowych wyzwań dla systemu ochrony praw człowieka w Europie - podkreślali uczestnicy XVI Warszawskiego Seminarium Praw Człowieka. Wicepremier Radosław Sikorski i Komisarz Praw Człowieka Rady Europy Michael O'Flaherty apelowali o odpowiedzialną debatę i skuteczne mechanizmy ochrony godności ludzkiej w obliczu migracji.
17 listopada 2025 r. w Warszawie odbyło się XVI Seminarium Praw Człowieka, które w tym roku miało wyjątkowy charakter. Spotkanie zbiegło się z obchodami 75. rocznicy podpisania Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (EKPCz) – dokumentu, który od siedmiu dekad wyznacza standardy ochrony podstawowych praw i wolności w Europie oraz stworzył unikalny mechanizm ich egzekwowania poprzez Europejski Trybunał Praw Człowieka.
Tegoroczna edycja seminarium poświęcona była jednemu z najważniejszych wyzwań współczesności: prawnym i geopolitycznym aspektom migracji oraz ich wpływowi na system ochrony praw człowieka.
Wicepremier i minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski, otwierając seminarium, podkreślił, że migracja to temat, który coraz mocniej przenika zarówno debaty polityczne, jak i postępowania przed międzynarodowymi organami ochrony praw człowieka:
„Rosnąca migracja ma różnorodne konsekwencje zarówno dla krajów pochodzenia, jak i przeznaczenia oraz tranzytu. (…) Podzieliliśmy konsekwencje na te związane z prawami człowieka, prawne i geopolityczne” – zaznaczył minister, dodając, że Polska staje się dziś krajem docelowym, co rodzi nowe wyzwania.
Wicepremier i ostrzegł również przed ryzykiem zdominowania debaty przez środowiska niedemokratyczne, jeśli organizacje międzynarodowe i państwa demokratyczne nie podejmą szczerej dyskusji:
„W ich miejsce wkroczą grupy niedemokratyczne, które przejmą przywództwo i narzucą rozwiązania, ignorując zobowiązania dotyczące praw człowieka. Konsekwencje tego będą poważne”. Link do wystąpienia
Gościem honorowym seminarium był Michael O’Flaherty, Komisarz Praw Człowieka Rady Europy, który przypomniał, że Europejska Konwencja Praw Człowieka wraz z Trybunałem tworzą model ochrony praw człowieka, który łączy skuteczność z poszanowaniem roli państwa, oparty na zasadach takich jak: subsydiarność, wyczerpanie krajowych środków odwoławczych, margines oceny oraz nadzór nad wykonaniem wyroków przez państwa członkowskie. Przypomniał przy tym o transformacyjnym wpływie orzecznictwa Trybunału na wiele państw. Link do wystąpienia
Jednocześnie Komisarz wskazał na pięć głównych czynników niestabilności, które zagrażają temu systemowi:
- skutki pandemii COVID-19, w tym ograniczenia wolności i kryzys zdrowia psychicznego,
- eksplozję technologii cyfrowych i sztucznej inteligencji, która sprzyja dezinformacji,
- kryzys klimatyczny, prowadzący do nieodwracalnych zmian,
- narastającą nierówność społeczną,
- przemoc i konflikty zbrojne, od Ukrainy po Bliski Wschód, które podważają fundamenty prawa międzynarodowego.
