„Bezpieczny Senior - Świadomy Senior” - Edukacja i profilaktyka w trosce o bezpieczeństwo osób starszych
20.10.2025
Coraz częściej ofiarami oszustw i manipulacji stają się osoby starsze. Oszuści wykorzystują ich zaufanie, niewiedzę, a także samotność. Aby przeciwdziałać temu zjawisku, Ministerstwo Sprawiedliwości uruchomiło w 2025 roku pilotażowy program edukacyjny „Bezpieczny Senior - Świadomy Senior”. Celem inicjatywy jest podniesienie świadomości prawnej osób po 60. roku życia oraz wyposażenie ich w wiedzę i umiejętności, które pozwolą skutecznie rozpoznawać i unikać zagrożeń zarówno w realnym świecie, jak i w przestrzeni cyfrowej.
Edukacja jako najskuteczniejsza ochrona
Pilotaż programu został przeprowadzony w województwie świętokrzyskim - regionie, w którym osoby w wieku 60+ stanowią niemal 30% mieszkańców. W 13 miastach zorganizowano cykl spotkań edukacyjnych, w których uczestniczyło blisko 1000 seniorów.
Zajęcia prowadzone przez sędziów, policjantów, notariuszy i rzeczników konsumentów dotyczyły m.in. oszustw „na wnuczka”, bezpieczeństwa w internecie, prawa konsumenckiego, kwestii majątkowych i rodzinnych.
Najlepsze prawo niewiele da, jeśli ludzie nie mają świadomości. Bez edukacji seniorzy i my wszyscy jesteśmy bezbronni, nawet przy idealnych przepisach. – podkreśliła Marzena Okła-Drewnowicz, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Wspólne działania na rzecz bezpieczeństwa
Program realizowany był we współpracy z szeregiem instytucji od Ministerstwa Cyfryzacji, przez Komendę Główną Policji, po NASK - Państwowy Instytut Badawczy.
Minister Sprawiedliwości Waldemar Żurek zwrócił uwagę, że tylko wspólne działania dają realną skuteczność:
Ten program ma jeden cel: łączyć siły, by skutecznie chronić nasze starzejące się społeczeństwo przed oszustwami internetowymi i próbami wyłudzeń. Statystyki pokazują, że zagrożeń przybywa, dlatego musimy działać razem.
Spotkanie podsumowujące cykl odbyło się w Pińczowie, z udziałem przedstawicieli administracji rządowej, samorządów i służb mundurowych.
Wyniki pilotażu i głosy uczestników
Z ankiet wypełnionych po spotkaniach wynika, że inicjatywa spotkała się z bardzo pozytywnym odbiorem:
• aż 97,5% uczestników uznało, że spotkania spełniły ich oczekiwania,
• 99% seniorów uznało przekazane informacje za zrozumiałe,
• niemal 97% oceniło je jako przydatne w codziennym życiu.
Jednocześnie aż 57% ankietowanych przyznało, że wcześniej nie znało systemu bezpłatnej pomocy prawnej, co pokazuje, jak potrzebne są takie inicjatywy.
To coś na wzór lekarza pierwszego kontaktu w sprawach prawnych – miejsce, gdzie każdy może uzyskać wskazówki i wsparcie. - podsumował minister Waldemar Żurek.
Kierunek: ogólnopolski program edukacyjny
Program „Bezpieczny Senior - Świadomy Senior” pokazał, że edukacja i rozmowa to klucz do skutecznej ochrony osób starszych. Zainteresowanie seniorów, ich aktywność i chęć zdobywania wiedzy są najlepszym dowodem na to, że ten kierunek należy rozwijać.
Musimy zadbać o bezpieczeństwo osób starszych – to oni są dziś najbardziej narażeni na nadużycia. Z tym programem chcemy iść dalej. – zaznaczyła Marzena Okła-Drewnowicz.
Pilotaż programu w województwie świętokrzyskim to dopiero początek. Zebrane doświadczenia i opinie uczestników stanowią solidny fundament do stworzenia ogólnopolskiego systemu edukacji prawnej seniorów.
Inicjatywa udowodniła, że wiedza i świadomość mogą być najskuteczniejszą tarczą ochronną. Bo każdy senior ma prawo czuć się bezpiecznie w domu, w sieci i w społeczeństwie.
