Zespół do spraw Sygnalistów Biura RPO

Webinar poprowadzili przedstawiciele Zespołu ds. Sygnalistów w BRPO: naczelnik Wydziału I do spraw Obsługi Zgłoszeń Zewnętrznych Maria Bernat oraz dyrektor Zespołu ds. Sygnalistów Marcin Malecko. W spotkaniu wzięły udział osoby zainteresowane tematyką ochrony sygnalistów i wdrażaniem systemów zgłoszeń w organizacjach.

W trakcie webinaru omówiono podstawowe założenia mechanizmu sygnalizowania naruszeń prawa oraz jego znaczenie dla praworządności i transparentnego funkcjonowania instytucji oraz przedsiębiorstw. Eksperci wyjaśnili, kto może zostać sygnalistą, podkreślając, że status ten przysługuje nie tylko pracownikom, lecz również osobom współpracującym z organizacją na podstawie umów cywilnoprawnych lub w ramach świadczenia usług. Przedstawiono także, czego mogą dotyczyć zgłoszenia, zwracając uwagę na katalog naruszeń wskazanych w ustawie, obejmujący m.in. kwestie związane z ochroną środowiska, zdrowiem publicznym, bezpieczeństwem informacji czy korupcją.

Prowadzący omówili możliwe działania osoby, która dostrzegła naruszenie prawa, oraz wskazali dostępne ścieżki zgłaszania nieprawidłowości, zarówno wewnętrzne – do pracodawcy lub wyznaczonej jednostki, jak i zewnętrzne – do właściwych organów, w tym do Rzecznika Praw Obywatelskich. Wyjaśniono także sposoby dokonywania zgłoszeń, obejmujące formę pisemną, ustną oraz zgłoszenia dokonywane za pomocą systemów teleinformatycznych.

Szczególną uwagę poświęcono obowiązkowi informowania sygnalisty o stanie sprawy oraz terminom przekazywania informacji zwrotnej, wynikającym z ustawy. Eksperci omówili środki ochrony przysługujące sygnalistom, w tym ochronę przed działaniami odwetowymi, takimi jak mobbing, szykany czy nieuzasadnione zmiany warunków zatrudnienia. Podkreślono również fundamentalną rolę poufności danych zgłaszającego, która stanowi jeden z kluczowych elementów skutecznego systemu ochrony sygnalistów.

Uczestnicy mieli również możliwość zadawania pytań dotyczących zarówno stosowania procedur zgłaszania, jak i praktycznych wyzwań pojawiających się na etapie wdrażania nowych rozwiązań w swoich organizacjach. Prowadzący dzielili się doświadczeniami wynikającymi z pracy w Zespole ds. Sygnalistów, przedstawiając przykłady spraw oraz wskazując najczęściej występujące trudności interpretacyjne.

Dziękujemy wszystkim uczestnikom za udział w wydarzeniu. Zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu, które zaplanowane jest na marzec 2026 r. Szczegółowe informacje zostaną przedstawione na stronie internetowej Zespołu ds. Sygnalistów.