Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Łodzi

Zalążki przyszłej struktury służby sanitarno-epidemiologicznej w Łodzi można odnaleźć już w okresie Królestwa Polskiego, czyli w 1901 roku, kiedy to utworzono Łódzkie Miejskie Chemiczno-Bakteriologiczne Laboratorium. Na terenie miasta pełniło rolę urzędowego organu orzekającego w sprawach sanitarnych. Pracownia ta wykonywała analizy chemiczne i bakteriologiczne produktów żywnościowych dostarczanych przez władze policyjno-sanitarne, określała normy higieniczne dla artykułów konsumpcyjnych, wykonywała badania wody w studniach miejskich, dokonywała analiz ścieków, a także rejestrowała zgony na choroby zakaźne, w tym dury.

W 1914 roku, po rozpoczęciu działań wojennych, na terenie Królestwa Polskiego powstała masowa sieć komitetów obywatelskich monopolizujących akcje samopomocy dla ludności. W Łodzi władzę przejął Główny Komitet Obywatelski, przy którym powołano Sekcję Sanitarno-Szpitalną. Był to organ polskiej administracji sanitarnej w Łodzi, który organizował polską służbę sanitarno-epidemiologiczną dla miasta.

W 1919 roku na podstawie dekretu o samorządzie miejskim, zlecającym gminom miejskim ochronę zdrowia publicznego, powstał w Łodzi w ramach Wydziału Zdrowotności Publicznej Oddział Sanitarny. Zadania oddziału były ukierunkowane na rozpoznanie epidemiologiczne i profilaktykę. Podlegały mu m.in. Miejska Pracownia Bakteriologiczna, dom izolacyjny, miejska izba odkażająca, zakłady kąpielowe i dozory sanitarne.

W 1923 roku powołano w Łodzi filię Państwowego Zakładu Higieny – instytucję, która wspomagała działalność Oddziału Sanitarnego miasta m.in. w zakresie rozpoznawania chorób zakaźnych, badania źródeł ich powstawania, badania surowic i szczepionek, a swoim zasięgiem działania wykraczała poza teren ówczesnego województwa łódzkiego.

Na przełomie stycznia i lutego 1945 roku, bezpośrednio po zakończeniu działań wojennych, powstał w Łodzi Nadzwyczajny Komisariat do Walki z Epidemiami, który dysponował kolumną przeciwepidemiczną złożoną z kontrolerów, pielęgniarek i dezynfektorów. W 1947 roku komisariat ten został przekształcony w Oddział Sanitarno-Epidemiologiczny w Wydziale Zdrowia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej.

W 1950 roku filia Państwowego Zakładu Higieny, decyzją Ministerstwa Zdrowia, została połączona z Wojewódzkim Oddziałem Sanitarno-Epidemiologicznym i był to zaczątek tworzenia się Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Łodzi.

W 1954 roku na mocy dekretu z dnia 14 sierpnia 1954 o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. Nr 37, poz. 160) utworzono Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Łodzi z siedzibą przy ul. Wodnej 40. W ówczesnym województwie łódzkim powstało 21 stacji powiatowych, w tym 5 o profilu laboratoryjno-nadzorowym oraz 16 wyłącznie nadzorowych.

W 1975 przeprowadzona została reforma administracyjna kraju, w wyniku której powstało 49 zamiast 17 województw oraz likwidacji uległy powiaty. W województwie łódzkim w efekcie reformy w nowych granicach administracyjnych działały: Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna oraz 7 terenowych stacji sanitarno-epidemiologicznych.

1 stycznia 1999 r. w związku z reformą ustrojową kraju (utworzenie 16 województw), Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna przejęła zlokalizowane na obszarze nowego województwa łódzkiego byłe wojewódzkie stacje sanitarno-epidemiologiczne w Skierniewicach, Piotrkowie Trybunalskim i Zduńskiej Woli jako swoje oddziały zamiejscowe. Z kolei terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne w liczbie 17, istniejące w nowych granicach województwa, przekształcono w powiatowe stacje. W 2001 r. utworzono 3 powiatowe stacje sanitarno-epidemiologiczne: w Poddębicach, Wieruszowie i Łęczycy, tj. w powiatach, w których zadania z zakresu Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykonywali powiatowi inspektorzy sanitarni z ościennych powiatów.

Chronologicznie od momentu utworzenia Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Łodzi funkcję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego pełnili:

• dr n. med. Władysław Prażmowski: 1954–1970,
• lek. med. Mirosław Kacprzak: 1970–1975,
• dr n. med. Tadeusz Górski: 1975–1991,
• lek. med. Alicja Ciechomska: 1991–1992,
• lek. med. Jerzy Balcerak: 1992–1998,
• dr n. med. Barbara Kąkołowicz-Laskowska: 1998–2002.
• dr n. med. Urszula Sztuka-Polińska – 2002–2023
• dr nauk o zdrowiu Małgorzata Widawska – 2023–obecnie