Osteoporoza - cichy złodziej kości
27.11.2025
Osteoporoza to choroba, o której często mówimy dopiero wtedy, gdy jest już zaawansowana. Nie bez powodu nazywa się ją "cichym złodziejem kości” - przez lata rozwija się bezobjawowo, stopniowo osłabiając strukturę kości i zwiększając ryzyko złamań. Szacuje się, że dotyka ona głównie osoby po 50. roku życia, szczególnie kobiety po menopauzie, ale w rzeczywistości może pojawić się u każdego.
Jak wyglądają zdrowe, a jak osteoporotyczne kości?
Kość to żywa tkanka, która cały czas się przebudowuje. U zdrowych osób procesy niszczenia i odbudowy są w równowadze. W osteoporozie ta równowaga zostaje zaburzona – kości zaczynają tracić gęstość mineralną i stają się bardziej porowate. W efekcie nawet niewielki uraz, a czasem zwykłe podniesienie cięższej torby, może skończyć się złamaniem.
Najbardziej narażone są:
- kręgi kręgosłupa,
- szyjka kości udowej,
- nadgarstek.
Skąd bierze się osteoporoza?
Nie istnieje jedna przyczyna, lecz wiele czynników ryzyka. Do najważniejszych należą:
- Wiek – im starsi jesteśmy, tym wolniejsza regeneracja kości.
- Hormony – spadek poziomu estrogenów u kobiet po menopauzie znacząco przyspiesza utratę masy kostnej.
- Dieta uboga w wapń i witaminę D.
- Siedzący tryb życia – kości lubią ruch i obciążenie.
- Palenie papierosów i nadmierne picie alkoholu.
- Predyspozycje genetyczne – jeśli mama lub babcia miały złamania osteoporotyczne, ryzyko rośnie.
Jak rozpoznać osteoporozę?
Najpewniejszym badaniem jest densytometria, czyli pomiar gęstości mineralnej kości (najczęściej kręgosłupa lędźwiowego i szyjki kości udowej). Wynik przedstawia się jako T-score – im bardziej ujemny, tym większe ryzyko osteoporozy.
Niestety, choroba rzadko daje wczesne objawy. Sygnalizować ją mogą:
- bóle pleców,
- obniżenie wzrostu,
- pochylona sylwetka,
- częste złamania po niewielkich urazach.
Leczenie – na czym polega?
Terapia osteoporozy nie polega jedynie na suplementacji wapnia. W zależności od stopnia zaawansowania lekarz może zalecić:
- Leki hamujące utratę masy kostnej (np. bisfosfoniany).
- Leki pobudzające budowę kości (np. teriparatyd).
- Suplementację witaminy D i wapnia, jeśli jest taka potrzeba.
- Fizjoterapię i ćwiczenia wzmacniające.
Leczenie jest długofalowe – zazwyczaj wymaga miesięcy, a nawet lat, ale wyraźnie obniża ryzyko złamań.
Co możesz zrobić, aby zadbać o swoje kości?
Najważniejsza jest profilaktyka – im wcześniej zaczniemy, tym lepiej dla naszego szkieletu.
- Dieta bogata w wapń (Produkty mleczne, jarmuż, brokuły, tofu, orzechy – to dobrzy sprzymierzeńcy.)
- Witamina D (Zimą warto rozważyć suplementację po konsultacji z lekarzem)
- Ruch (Najlepiej działa regularna aktywność obciążająca kości: szybki marsz, taniec, ćwiczenia oporowe.)
- Ograniczenie używek (Mniej alkoholu i papierosów = zdrowsze kości.)
- Kontrola lekarska (Po 50. roku życia warto porozmawiać z lekarzem o badaniach kontrolnych.)
