Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna we Wrocławiu

Jak prawidłowo używać maseczkę ochronną?

Należy pamiętać, że nawet najlepsze maski oddechowe zapewniają ochronę tylko przez ograniczony czas. Maseczki ochronne spełniają swoją funkcję ochrony przed wirusami jedynie wtedy, gdy są prawidłowo użytkowane. Ważne jest przestrzeganie zaleceń podczas zakładania, zdejmowania i utylizacji, ale też noszenia maseczek. Noszenie maseczek ochronnych umożliwia zasłanianie ust i nosa, dlatego ten środek ochronny powinien być stosowany we właściwy sposób, by zakrywać usta oraz nos. 

Zsuwanie maseczki na brodę czy noszenie jej jedynie na ustach nie zapewnia należytej ochrony. Nieprawidłowe zakładanie maseczek może przynieść więcej szkody niż pożytku. 

10 zasad noszenia maseczek ochronnych

• Stosować maskę zgodnie z jej przeznaczeniem. 
• Nie stosować maski jednorazowej wielokrotnie. 
• Przed założeniem maski należy dokładnie umyć ręce ciepłą wodą z mydłem lub płynem dezynfekcyjnym na bazie alkoholu. 
• Maskę założyć tak, by zakryć nią usta i nos, maska powinna dobrze przylegać. 
• Podczas noszenia nie dotykać powierzchni maski.
• Nie wyrzucać zużytej maseczki do toalety.
• Nie dezynfekować ani prać jednorazowych maseczek chirurgicznych. Te po użyciu trzeba je koniecznie wyrzucić!
• Długość noszenia masek ma istotne znaczenie przed ochroną. Powinna być wymieniona na nową, gdy ta, którą nosimy stanie się wilgotna. 
• Ważna jest również technika zdejmowania maski. Zdejmując ją chwytajmy za gumki lub tasiemki nie dotykając przodu maski, ponieważ właśnie na tym etapie istnieje największe prawdopodobieństwo przenoszenia drobnoustrojów na dłonie lub twarz.
• Należy również upewnić się, że bezpiecznie ją wyrzuciliśmy.

Którą stroną nosić maseczkę z materiału?

Maseczki bawełniane lub wykonane z innych materiałów, które są przeznaczone do wielokrotnego stosowania, należy zakładać i zdejmować podobnie jak te jednorazowe. Różnica polega na tym, że po każdym użyciu tego typu maseczki trzeba zdezynfekować.

Maska wielokrotnego użytku powinna być do czasu prania przechowywana w szczelnym pojemniku np. woreczku. Po wrzuceniu masek do pralki należy umyć ręce lub jeszcze lepiej użyć rękawiczek. Maski powinniśmy prać w jak najwyższej temperaturze, zazwyczaj powyżej 60 stopni Celcjusza, zgodnie z zaleceniami producenta. Cykl prania powinien być odpowiednio długi. Nie należy prać masek z pozostałym praniem, aby nie przenieść patogenu na inne materiały.

Co z okularami?

Dla osób noszących okulary należy wybrać maski ściśle przylegające do nosa. Wówczas ograniczymy problem parowania szkieł. Można zastosować preparaty do czyszczenia okularów zapobiegające parowaniu. Niektóre maski ochronne mają metalowy pasek w górnej części. Zakłada się je tak, by środek tego paska znalazł się na środku górnej części nosa, można go dopasować do kształtu twarzy.

Prawidłowo nałożona i dopasowana maseczka, nie doprowadzi do parowania okularów. Jeśli nadal parują okulary, można wypróbować jeden z dwóch sposobów: stworzenie na szkłach warstwy hydrofobowej, czyli „odpychającej” wodę. Zaleca się użycia płynu z gliceryny lub specjalnie przeznaczonych do tego celu środków. Drugą metodą jest użycie zwykłej chusteczki higienicznej. 

Wystarczy zrolować ją na nosie, aby przylegała ściśle do nosa, blokując przestrzeń między skórą a maseczką.

Rodzaje maseczek ochronnych

Jednorazowe maseczki chirurgiczne
Najczęściej stosowane są maseczki chirurgiczne jednorazowego użytku. Stwarzają fizyczną barierę między błonami śluzowymi a potencjalnym zanieczyszczeniem. Jednorazowe maski chirurgiczne nabierają wilgoci. Powinny być zdejmowane po kilkunastu minutach od założenia. Po użyciu trzeba je wyrzucić. Osoby chore powinny nakładać takie maseczki antywirusowe, by zapobiegać rozpylaniu wirusa, podczas mówienia czy kaszlu. Należy jednak pamiętać, że maski chirurgiczne nie zapewniają pełnej szczelności, ponieważ są luźno dopasowane do twarzy.

Półmaski filtrujące – maski medyczne 
Półmaski, które mają za zadanie zatrzymywanie pyłów zawieszonych w powietrzu i aerozoli, składają się nie tylko z materiału (o bardzo gęstym splocie), ale także z filtra oczyszczającego. Wśród nich są modele jednorazowego, jak i wielokrotnego użytku (w tej grupie są maski antysmogowe). Rodzaj maski rozpoznaje się po oznakowaniu: R – do użytku wielokrotnego, NR – jednorazowe maks. 8 godz. użytkowania. W maseczkach wielorazowych trzeba regularnie zmieniać filtr co 28 dni lub częściej.

Zgodnie z normą PN-EN 149 możemy wyodrębnić półmaski o trzech klasach: Oznaczenia P1, P2 i P3 informują o klasie skuteczności filtracyjnej:

FFP1 (najniższy poziom ochrony), 
FFP2 (średnia skuteczność),
FFP3 (duża skuteczność). 
Maseczki bawełniane 
Najpopularniejsze są maseczki bawełniane, które można kupić lub wykonać samodzielnie. WHO zaleca, aby tego rodzaju maseczki były trójwarstwowe. Maseczki bawełniane stanowią fizyczną barierę między błonami śluzowymi a czynnikami zewnętrznymi. Tego rodzaju maseczki antywirusowe są środkiem ochrony wielokrotnego użytku.