Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna we Wrocławiu

Czym jest świerzb i jak się przenosi?

Świerzb to choroba zakaźna skóry, która rozwija się po wniknięciu samicy świerzbowca w naskórek. Pasożyt drąży mikroskopijne kanaliki, w których składa jaja. Objawy pojawiają się zwykle po 3–6 tygodniach od zarażenia (w przypadku pierwszego kontaktu) lub szybciej, jeśli do infekcji dochodzi ponownie.

Do zakażenia dochodzi głównie przez:

• bezpośredni kontakt skóra do skóry – podczas zabawy, przytulania, wspólnych gier,

• pośrednio – poprzez wspólne ręczniki, pościel, ubrania.

Świerzbowiec poza skórą człowieka przeżywa zwykle do 2–3 dni, dlatego przedmioty i tekstylia mogą być źródłem zakażenia.

Objawy, na które trzeba uważać po powrocie z wakacji

Najbardziej charakterystyczne symptomy to:

• silny świąd skóry, szczególnie w nocy,

• drobne grudki, pęcherzyki lub przeczosy w miejscach drążenia kanalików – najczęściej między palcami rąk, na nadgarstkach, w zgięciach łokci, pod pachami, w okolicy pasa,

• czasem zmiany w obrębie narządów płciowych, pośladków czy na stopach.

U dzieci świerzb może obejmować też twarz, skórę głowy i dłonie.

Co zrobić, jeśli podejrzewasz świerzb u dziecka?

1. Nie zwlekaj z wizytą u lekarza – tylko specjalista może potwierdzić diagnozę i przepisać skuteczne leczenie.

2. Leczenie obejmuje wszystkich domowników, nawet jeśli nie mają objawów – to kluczowe, by uniknąć ponownego zarażenia.

3. Dezynfekcja i pranie:

   • uprać pościel, ręczniki i ubrania w temp. min. 60°C,

   • rzeczy, których nie można prać w wysokiej temperaturze, szczelnie zamknąć w workach na minimum 72 godziny,

   • odkurzyć mieszkanie, szczególnie tapicerowane meble.

4. Dbanie o skórę – leki przeciwświerzbowcowe często wysuszają skórę, więc po leczeniu warto stosować łagodne emolienty.

Jak zapobiec świerzbowi po wakacjach?

• Uczul dziecko, by nie dzieliło ręczników, czapek czy ubrań z innymi.

• Po powrocie z kolonii lub obozu obserwuj skórę dziecka przez kilka tygodni.

• Jeśli w ośrodku wypoczynkowym pojawi się informacja o przypadku świerzbu, potraktuj to poważnie – szybka reakcja zmniejsza ryzyko rozprzestrzenienia.

---

Podsumowanie: Świerzb nie jest chorobą groźną, ale bardzo uciążliwą. Wczesne rozpoznanie i leczenie całej rodziny to klucz do szybkiego uporania się z problemem. Po wakacjach warto zwrócić uwagę na wszelkie zmiany skórne u dziecka – dzięki temu unikniemy nieprzyjemnych konsekwencji „pamiątki” z wyjazdu.