Szczepienia przeciwko HPV - szczepionka onkologiczna chroniąca przed rakiem
27.11.2025
HPV (Human Papilloma Virus) to nazwa ludzkiego wirusa brodawczaka. HPV odpowiada za zachorowania na raka szyjki macicy, a także inne choroby nowotworowe.
Zaktualizowane i obowiązujące od 15 maja 2025 r. zalecenia obejmują zmianę wprowadzoną obwieszczeniem Ministra Zdrowia z dnia 8 maja 2025 r. w sprawie wykazu zalecanych szczepień ochronnych, dla których zakup szczepionek został objęty finansowaniem przez ministra właściwego do spraw zdrowia (Dz. Urz. Min. Zdrow. poz. 30).
Zmiana dotyczy warunków realizacji szczepienia i umożliwia skończenie schematu szczepienia po ukończeniu 14. roku życia, niezależnie od roku urodzenia dziecka, które pierwszą dawkę szczepienia otrzymało przed ukończeniem 14 roku życia, ale wymaga podania 2 dawki w ciągu 6-12 miesięcy.
Zmiana została wprowadzona z uwagi na potrzebę realizacji świadczeń u dzieci, które na skutek późnego rozpoczęcia szczepienia w POZ lub w szkole nie mogłyby skorzystać z 2. dawki szczepienia w ramach programu.
Dotychczasowe warunki realizacji programu określały, że zakończenie schematu szczepienia po ukończeniu 14. roku życia jest możliwe wyłącznie dla osób urodzonych w 2010 r.
O Programie bezpłatnych szczepień przeciw HPV
Powszechny program szczepień przeciw HPV realizuje założenia i cele Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020-2030. Uzupełnia bezpłatny program szczepień ochronnych dla dzieci i młodzieży o szczepienie, które chroni przed chorobami wywołanymi przez HPV.
Przed zakażeniem HPV może uchronić szczepionka. Szczepienie jest najskuteczniejsze, jeśli nastąpi przed potencjalnym narażeniem na zakażenie HPV, do którego dochodzi głównie drogą kontaktów seksualnych. Dlatego powszechne programy szczepień przeciw HPV najczęściej wskazują na dziewczynki i chłopców w wieku 12-13 lat.
W Polsce w powszechnym programie szczepień przeciw HPV bezpłatnie dostępne są 2 szczepionki: 2-walentana szczepionka Cervarix i 9-walentna szczepionka Gardasil 9.
Do kogo kierowany jest Program
Powszechny program bezpłatnych szczepień przeciw HPV jest skierowany do dziewcząt i chłopców po ukończeniu 11. roku życia do ukończenia 14. roku życia.
Szczepienia przeciw HPV w ramach programu podawane są w dwóch dawkach. Odstęp między tymi dawkami w programie wynosi od 6 do 12 miesięcy.
Jak zapisać dziecko na szczepienie
Aby zapisać dziecko na szczepienie przeciw HPV wystarczy umówić wizytę:
- w przychodni Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ),
- przez infolinię +48 800 100 101 (w godzinach od 8.00-18.00),
- przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP),
- przez aplikację mojeIKP.
Szczepienie przeciwko wirusowi HPV jest jedną z najskuteczniejszych metod profilaktyki nowotworów, które mogą być wywołane przez wirusa.
- Skuteczna ochrona przed nowotworami: Szczepionka znacznie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy, a także inne nowotwory, takie jak rak pochwy, sromu, odbytu oraz jamy ustnej i gardła, które mogą być wywołane przez onkogenne typy wirusa HPV (głównie typy 16 i 18).
- Zapobieganie zmianom przednowotworowym: Chroni również przed stanami przednowotworowymi oraz powstawaniem brodawek narządów płciowych, znanych jako kłykciny kończyste.
- Bezpieczeństwo i skuteczność potwierdzone badaniami: Szczepionki przeciw HPV zostały poddane rygorystycznym badaniom klinicznym i są uznawane za bezpieczne przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Badania długoterminowe potwierdzają ich wysoką skuteczność.
- Ochrona dla obu płci: Zakażenie wirusem HPV dotyczy w równym stopniu kobiet, jak i mężczyzn, a konsekwencje nowotworowe dotyczą obu płci. Dlatego szczepienie zaleca się zarówno dziewczętom, jak i chłopcom, najlepiej przed inicjacją seksualną.
- Długotrwała odporność: Szczepienie zapewnia wieloletnią, a w przypadku wczesnego podania (w wieku 11-12 lat) prawdopodobnie dożywotnią ochronę.