Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie

W 2025 roku Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie przystąpił do II etapu projektu pt. „Pomoc techniczna FEnIKS dla GKZ na rok 2025”, który realizowany jest w ramach Działania FENX.08.01 „Pomoc techniczna” Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko.

Projekt polega na wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego jako Generalnego Konserwatora Ochrony Zabytków (GKZ) i 16 Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków (WKZ) – w realizacji zadań związanych z nadzorem nad pracami prowadzonymi przy zabytkach w ramach przede wszystkim dużych inwestycji liniowych, w takich obszarach jak kultura, transport, środowisko i energetyka, współfinansowanych  z POIiŚ, FEnIKS i instrumentu „Łącząc Europę” (CEF oraz CEF2).

MKiDN jest beneficjentem projektu, a WKZ-y – podmiotami upoważnionymi do ponoszenia wydatków kwalifikowalnych.

Projekt jest finansowany ze środków Funduszu Spójności w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS), priorytet FENX.08.01 Pomoc Techniczna (PT).

II etap – 2025 r., projekt pt. „Pomoc techniczna FEnIKS dla GKZ na rok 2025”:

Wniosek o dofinansowanie dla II etapu projektu na rok 2025 r. został zatwierdzony 27.08.2025 r.

Umowa o dofinansowanie projektu została podpisana 30.10.2025 r.

Całkowita wartość projektu do realizacji na 2025 r. wynosi 4 200 000, 00 PLN.

Projekt będzie  finansowany w 85% ze środków UE oraz w 15% z budżetu państwa.

Dofinansowanie projektu z UE: 3 570 000,00 PLN

Realizacja Projektu jest przewidziana na lata 2024-2029 w podziale na etapy tj. projekty roczne.

Okres kwalifikowalności dla etapu II rozpoczął się z dniem 01 stycznia 2025 r.

Projekt ma na celu wsparcie 16 Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków w zakresie:

• sprawniejszego i skuteczniejszego prowadzenia czynności, takich jak wydawanie decyzji administracyjnych i postanowień dotyczących inwestycji finansowanych ze środków POIiŚ, FEnIKS, CEF i CEF2, nadzoru konserwatorskiego, odbioru badań archeologicznych;
• sprawniejszej realizacji kontroli prowadzonych inwestycji w ramach zgodności z przepisami o ochronie zabytków;
• wyeliminowania pojawiających się nieprawidłowości na odpowiednio wczesnym etapie oraz skutecznej reakcji organu na każdym etapie prowadzonych prac inwestycyjnych. 

zadania WUOZ związane są z pracami konserwatorskimi, robotami budowlanymi przy zabytkach oraz z nadzorem archeologicznym inwestycji realizowanych w ramach projektów finansowanych ze środków: POIiŚ, FEnIKS CEF oraz CEF2.

W zakresie:

• wydawania decyzji określających zakres niezbędnych do przeprowadzenia badań archeologicznych;
• wydania decyzji pozwalających na przeprowadzenie prac konserwatorskich, robót budowlanych przy zabytkach lub badań archeologicznych;
• dokonywania kontroli prowadzonych prac konserwatorskich, robót budowlanych przy zabytkach lub badań archeologicznych;
• dokonywania odbiorów częściowych wykonanych prac konserwatorskich, robót budowlanych przy zabytkach lub badań archeologicznych;
• dokonywania odbiorów końcowych zakończonych prac konserwatorskich, robót budowlanych przy zabytkach lub badań archeologicznych.

Zadania projektu obejmują ponadto obsługę administracyjno-biurową, finansowo-księgową, kadrową, informatyczną, prawną itp.

W ramach projektu PT FEnIKS Generalny Konserwator Zabytków oraz Wojewódzkie Urzędy Ochrony Zabytków otrzymają wsparcie w zakresie finansowania wydatków związanych z zatrudnieniem, wyposażeniem stanowisk pracy (np. zakup sprzętu komputerowego) i innymi kosztami organizacyjno-administracyjnymi, podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników Wojewódzkich Urzędów Ochrony Zabytków (np. szkolenia), finansowaniem analiz i ekspertyz zewnętrznych  prowadzonych przez konserwatorów zabytków.

Program FEnIKS (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko) skierowany jest przede wszystkim do podmiotów publicznych i prywatnych, które realizują projekty związane z infrastrukturą, klimatem oraz ochroną środowiska.

Projekt w ramach programu FEnIKS (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko) ma na celu osiągnięcie konkretnych efektów i rezultatów związanych  z rozwojem infrastruktury, ochroną środowiska oraz adaptacją do zmian klimatycznych. Oczekuje się, że rezultaty projektów w ramach FEnIKS przyczynią się do zrównoważonego rozwoju Polski, ochrony środowiska, poprawy jakości życia mieszkańców oraz adaptacji kraju do wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi.

Autor: Iwona Mitrut