Wsparcie służb wojewódzkich konserwatorów zabytków na lata 2024-2029
Projekt pt. „Wsparcie służb konserwatorów zabytków na szczeblu centralnym i wojewódzkim realizujących zadania związane z inwestycjami infrastrukturalnymi w zakresie POIiŚ, FEnIKS, CEF i CEF2 ”, którego Beneficjentem jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przewiduje wsparcie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego jako Generalnego Konserwatora Ochrony Zabytków (GKZ) i 16 Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków (WKZ) w realizacji zadań związanych z nadzorem nad pracami prowadzonymi przy zabytkach w ramach przede wszystkim dużych inwestycji liniowych, w takich obszarach jak kultura, transport, środowisko i energetyka, współfinansowanych z POIiŚ, FEnIKS i instrumentu „Łącząc Europę” (CEF oraz CEF2).
Projekt jest finansowany ze środków Funduszu Spójności w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS), priorytet FENX.08.01 Pomoc Techniczna (PT).
Realizacja Projektu jest przewidziana na lata 2024-2029 w podziale na etapy tj. projekty roczne.
II etap – 2025 r., projekt pt. „Pomoc techniczna FEnIKS dla GKZ na rok 2025”:
Wniosek o dofinansowanie dla II etapu projektu na rok 2025 r. został zatwierdzony 27.08.2025 r.
Umowa o dofinansowanie projektu została podpisana 30.10.2025 r.
Całkowita wartość projektu do realizacji na 2025 r. wynosi 4 200 000, 00 PLN.
Projekt będzie finansowany w 85% ze środków UE oraz w 15% z budżetu państwa.
Okres kwalifikowalności dla etapu II rozpoczął się z dniem 01 stycznia 2025 r.
I etap – 2024 r., projekt pt. „Wsparcie służb konserwatorów zabytków na szczeblu centralnym i wojewódzkim realizujących zadania związane z inwestycjami infrastrukturalnymi w zakresie POIiŚ, FEnIKS, CEF i CEF2 ”:
Umowa o dofinansowanie obejmująca I etap projektu na rok 2024 r. została podpisana w dniu 30.08.2024 pomiędzy Centrum Unijnych Projektów Transportowych (IP PT FEnIKS) a Beneficjentem (MKiDN).
Projekt finansowany był w 85% ze środków UE oraz w 15% z budżetu państwa.
Całkowita wartość projektu na rok 2024 wyniosła: 4 018 760,50 PLN
Maksymalne współfinansowanie UE wynosiło: 3 415 946,43 PLN (85%)
Wkład budżetu państwa wynosił: 602 814,07 PLN (15%)
Realizacja I etapu projektu na 2024 r. zakończyła się z dniem 31.12.2024 r.
Instytucje zaangażowane w Projekt:
- Instytucja Zarządzająca PT FEnIKS: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR)
- Instytucja Pośrednicząca PT FEnIKS: Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT)
- Beneficjent: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN)- wdrażaniem projektu zajmuje się Departament Funduszy i Spraw Europejskich we współpracy z Departamentem Ochrony Zabytków)
- Podmioty upoważnione do ponoszenia wydatków kwalifikowalnych: 16 Wojewódzkich Urzędów Ochrony Zabytków.
Cele i efekty projektu
Projekt ma na celu wsparcie 16 Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków w zakresie:
- sprawniejszego i skuteczniejszego prowadzenia czynności administracyjnych związanych z nadzorem konserwatorskim nad realizacją inwestycji finansowanych ze środków POIiŚ, FEnIKS, CEF i CEF2, które mają lub mogą mieć znaczenie dla procesu inwestycyjnego – wydawanie decyzji administracyjnych, postanowień i innych czynności administracyjnych (poprzez czynności administracyjne rozumie się wszystkie czynności prowadzone przez organ w toku postępowania administracyjnego);
- sprawniejszej realizacji kontroli prowadzonych inwestycji w ramach zgodności z przepisami o ochronie zabytków;
- wyeliminowania pojawiających się nieprawidłowości na odpowiednio wczesnym etapie oraz skutecznej reakcji organu na każdym etapie prowadzonych prac inwestycyjnych.
W ramach projektu PT FEnIKS Generalny Konserwator Zabytków oraz Wojewódzkie Urzędy Ochrony Zabytków otrzymają wsparcie w zakresie finansowania: wydatków na wynagrodzenia i szkolenia pracowników wykonujących zadania związane z projektami POIiŚ, FEnIKS, CEF i CEF2, wsparcia eksperckiego i prawnego, kosztów organizacyjnych, technicznych i administracyjnych, analiz i ekspertyz zewnętrznych prowadzonych przez konserwatorów zabytków.
Efektem otrzymanego w ramach projektu dofinansowania będzie:
- zwiększenie kompetencji i zasobów instytucjonalnych WUOZ co wpłynie na lepsze zarządzanie inwestycjami infrastrukturalnymi;
- zwiększenie zasobów kadrowych i eksperckich co pozwoli na szybsze i bardziej trafne wydawanie decyzji administracyjnych oraz postanowień;
- wsparcie w zakresie analiz i ekspertyz zewnętrznych umożliwi bardziej precyzyjną ocenę zgodności inwestycji z przepisami prawa, podnosząc tym samym standardy nadzoru;
- wczesne wykrywanie nieprawidłowości oraz profesjonalne reagowanie na każdym etapie prac inwestycyjnych pozwolą na ograniczenie ryzyka ich wystąpienia;
- poprawa współpracy pomiędzy organami ochrony zabytków a instytucjami realizującymi projekty POIiŚ, FEnIKS, CEF i CEF2 dzięki zintegrowanym działaniom konserwatorskim i eksperckim;
- trwały rozwój kompetencji kadry urzędniczej, wzmacniający kulturę ochrony dziedzictwa kulturowego w całym kraju, dzięki szkoleniom dla pracowników;
Przeciwdziałanie nieprawidłowościom i nadużyciom w projekcie
Sygnalizowanie o potencjalnych nieprawidłowościach lub nadużyciach w projekcie
Instytucja Zarządzająca FEnIKS stworzyła mechanizm umożliwiający sygnalizowanie o potencjalnych nieprawidłowościach lub nadużyciach w wykorzystaniu środków unijnych w ramach Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027.
Wszelkie nieprawidłowości można zgłaszać za pośrednictwem:
- adresu e-mail: nadużycia.feniks@mfipr.gov.pl lub rownosc.feniks@mfipr.gov.pl lub
- elektronicznego systemu zgłoszeń poprzez skorzystanie z formularza dostępnego na stronie internetowej: https://www.feniks.gov.pl/strony/dowiedz-sie-wiecej-o-programie/zglaszanie-nieprawidlowosci/