Polska w ZEA

Relacje polsko-emirackie charakteryzuje coraz większa intensywność, a także stałe poszerzanie obszarów współpracy. Polska znajduje się w gronie krajów, z którymi relacje są dla Emiratów priorytetowe w 2024 r. Wizyty wysokiego szczebla, a także inne liczne kontakty przedstawicieli sektora publicznego i prywatnego oraz rozbudowa infrastruktury instytucjonalnej współpracy, otwierają drogę do kolejnych wspólnych projektów biznesowych, na wzór ubiegłorocznej inwestycji koncernu LULU w centrum logistyczne w Olsztynie. Pomimo, że gospodarka jest najbardziej obiecującym obszarem w polsko-emirackich relacjach, rozwijają się one również w dziedzinie akademickiej, kultury, nauki i sportu. Istnieje również chęć Emiratów do nawiązania współpracy w dziedzinie obronności.

Dwoma najważniejszymi wydarzeniami  na poziomie politycznym pomiędzy Polską i Emiratami były w ubiegłym roku: bilateralna wizyta Prezydenta RP (6-8.03.2023) i rozmowy z emirackim prezydentem oraz kolejna wizyta Prezydenta RP na COP28 (30.11-2.12.2023) i kolejne spotkanie z prezydentem PZEA szejkiem Mohamedem bin Zayedem Al Nahyan. Bezpośrednim rezultatem marcowej wizyty była High Level Business Delegation emirackiego biznesu w Polsce pod przewodnictwem emirackiego MSZ (maj 2023) połączona z forum biznesu zorganizowanym przez PAIH. 

Państwo Zjednoczonych Emiratów Arabskich pozostaje dla Polski jednym z głównych, obok Arabii Saudyjskiej, partnerów handlowych w regionie Zatoki Perskiej. Jest prawdopodobne, że rok 2023 zamknie się ostatecznie bilateralną wymianą handlową na poziomie 1,5 mld USD, co stanowiłoby kolejny 20% wzrost w stosunku do roku 2022. Rok 2023 był kontynuacją i zarazem intensyfikacją działań zmierzających do bliższej współpracy politycznej i co za tym idzie gospodarczej, biznesowej i inwestycyjnej.

W 2023 r. zrealizowano następujące najważniejsze wizyty polityczne i polityczno-ekonomiczne:

- Prezydent RP (6-8 marca) i spotkanie z prezydentem PZEA oraz podpisanie dwóch MoU – w dziedzinie energii i w dziedzinie gospodarki cyfrowej i sztucznej inteligencji;

- Minister Finansów Magdalena Rzeczkowska (maj 2023) oraz spotkanie z emirackim ministrem finansów, szefem Banku Centralnego, szefem Abu Dhabi Fund for Development, kierownictwem funduszu ADQ;

- Szef BBN Jacek Siewiera i spotkanie z doradcą ministra SZ PZEA ds. bezpieczeństwa Alim Al Zaabi (grudzień 2023);

- Wiceminister klimatu i środowiska Adam Gibourge-Czetwertyński (styczeń 2023) na Radzie IRENA w Abu Zabi i spotkanie z wiceministrem ds. energetycznych w emirackim ministerstwie ds. Energii i Przemysłu oraz CEO COP28;

- Prezes BGK (marzec i grudzień podczas COP28) – spotkanie z ministrem stanu ds. handlu międzynarodowego, dr Thanim al Zeyoudim, spotkanie z kierownictwem Abu Dhabi Fund for Development oraz MASDAR;

- Delegacja posłów na Sejm RP i spotkanie z posłami Federalnej Rady Narodowej PZEA (luty 2023);

- Prezes Funduszu Górnośląskiego (październik 2023) – odnowienie na kolejny rok funkcjonowania biura Funduszu Górnośląskiego w Abu Zabi oraz podpisanie MoU pomiędzy woj. śląskim i Abu Dhabi Department of Economic Development (ADDED);

Bardzo istotne jest utrzymanie tempa wzrostu współpracy bilateralnej w sektorze rolno-spożywczym. Znacząco wzrósł polski eksport żywności do Emiratów który w pierwszych 10 miesiącach 2023 r. przekroczył 158 mln EUR (w 2022 r. przekroczono barierę 100 mln EUR). Bardzo istotne jest stałe utrzymywanie świadomości polskiej marki na emirackim rynku żywności i stała obecność KOWR oraz wysoka aktywność polskich firm na największych targach branży (Gulfood i ADIFE). Najważniejszą informacją w sektorze rolno-spożywczym, ale także inwestycyjnym była decyzja Grupy LULU International o otwarciu centrum logistyczno-konsolidacyjnego na lotnisku w Olsztynie z lokalnym partnerem. Stosowna umowa została podpisana we wrześniu 2023 r. w Warszawie pomiędzy LULU Group i PAIH oraz w Olsztynie pomiędzy LULU Group i lotniskiem Olsztyn-Mazury. 

                2023 r. przyniósł również wspierany przez placówkę rozwój dyplomacji piłkarskiej pomiędzy PL i ZEA, która zaowocowała współpracą klubów Stomil Olsztyn i Dubai Stallions. Przełożyła się ona na współpracę biznesową pomiędzy podmiotami w Dubaju i Polsce. Bezpośrednim efektem lobbingu placówki było doprowadzenie do podpisania umowy o inwestycji o wartości 5 mln EUR na przestrzeni 2023-2025 w klub sportowy Stomil Olsztyn przez dubajskiego inwestora.

              W Emiratach niezmiennie działają przedstawicielstwa następujących polskich firm: ORLEN, SunReef Yachts, COMARCH, LUG i EUVIC. Biuro ORLEN nadal funkcjonuje w emiracie Ras Al Khaimah i realizuje prace poszukiwawcze ropy i gazu.

               Na początku tego roku również zrealizowano szereg istotnych projektów dynamizujących dwustronną współpracę. Wśród nich należy wymienić w szczególności:

- Otwarcie Polskiej Rady Biznesu w Dubaju. W Dubai Chambers miała miejsce inauguracja Polskiej Rady Biznesu w Dubaju, której celem jest działanie na rzecz poszerzania i wzmacniania więzi biznesowych pomiędzy Polską i ZEA, a także zwiększenia ekspozycji polskiego biznesu w Emiratach. Radę inaugurował minister Jacek Tomczak (MRiT) przebywający z wizytą w ZEA przy okazji Szczytu WTO. Jednym z założeń Rady jest przyciąganie polskich przedsiębiorstw na rynek emiracki, m.in. z sektora spożywczego czy branży energii odnawialnej, jak również pozyskiwanie emirackich partnerów, którzy będą inwestować w Polsce. Otwarcie i obecność w Emiratach Polskiej Rady Biznesu otworzy nowe możliwości dla polskich inwestorów nie tylko w ZEA, lecz również biorąc pod uwagę ich strategiczne położenie, stanowi drogę także do innych rynków, w tym Afryki i Azji.

- Wizyta ministra Jacka Tomczaka. Podczas wizyty na Szczycie WTO w Abu Zabi w lutym 2024 r. minister Tomczak spotkał się z następującymi rozmówcami: ministrem stanu w MSZ – Ahmedem Al Sayegh, ministrem ds. handlu zagranicznego – Dr Thani El Zeyoudi oraz wiceministrem ds. inwestycji – Mohamedem Al Hawi. Spotkania te potwierdziły bardzo dobry i operacyjny charakter relacji biznesowo-inwestycyjnych pomiędzy Polską i Emiratami. 

- Wizyta senatora i byłego premiera rządu RP Waldemara Pawlaka. W Abu Zabi z wizytą przebywał również były premier, obecnie Senator RP Waldemar Pawlak. Jego wizyta była związana z udziałem w komponencie parlamentarnym Szczytu WTO. Placówka zorganizowała dla Senatora Pawlaka spotkanie z szefem komisji ds. gospodarki i innowacji emirackiej Federalnej Rady Narodowej (FNC), Saeedem Rashid Al Abdi. Dodatkowo Senator miał zorganizowane spotkanie z prezesem emirackiego holdingu zbrojeniowo-technologicznego EDGE, Faysalem Al Bannai, w którym uczestniczył ambasador RP wraz z P. Rafałem Łazińskim – CEO polskiej firmy Flaris, realizującej wspólnie z EDGE projekt joint-venture ultra-lekkiego samolotu. EDGE jest gotowy do szerszej współpracy z polskim sektorem technologiczno-zbrojeniowym, szczególnie w obszarze technologii dronowych (do celów cywilnych i wojskowych) i anty-dronowych, technologii rakietowych, ale również w sektorach bardziej tradycyjnych jak produkcja/zakup różnego rodzaju amunicji oraz technologii cyber warfare. 

- Polska firma SunReef Yachts uruchomiła inwestycję w Emiratach. Polski producent luksusowych katamaranów SunReef Yachts z Gdańska uroczyście uruchomił swoją inwestycję (ok. 100 mln PLN) w emiracie Ras Al Khaimah. SunReef zdecydował się na przeniesienie produkcji swoich katamaranów właśnie do Emiratów ze względów na strategiczną lokalizację, portfolio klientów z regionu i Azji oraz atrakcyjne warunki do inwestycji. W uroczystości uruchomienia stoczni udział wzięli były Prezydent Lech Wałęsa oraz wiceminister rozwoju i technologii Ignacy Niemczycki.

- Polska na Szczycie UNESCO w Abu Zabi. Na Szczycie UNESCO dot. Edukacji Kulturalnej i Artystycznej w Abu Zabi Polskę reprezentowała wiceminister kultury Marta Cienkowska. Wystąpiła ona na dwóch panelach tematycznych dot. szkolnictwa w obszarze kultury oraz finansowania kultury. Na marginesie Szczytu minister Cienkowska odbyła bilateralne spotkanie z emirackim wiceministrem kultury Mubarakiem Al Nakhim, z którym omówiła możliwości aktywizacji współpracy kulturalnej pomiędzy Polską i ZEA.