Zespół Państwowych Szkół Muzycznych w Gorlicach

Patron szkoły, Ignacy Jan Paderewski, urodził się 6 listopada 1860 roku w Kuryłówce, jako syn zarządcy majątków na Podolu (dzisiejsza Ukraina).

W domu panowała patriotyczna atmosfera, która niewątpliwie zaważyła na późniejszym życiu przyszłego wirtuoza fortepianu.

Paderewski od dzieciństwa przejawiał uzdolnienia muzyczne, kształcąc się początkowo u prywatnych nauczycieli, a następnie w warszawskim Instytucie Muzycznym.

Jako pianista Paderewski zyskał sobie ogromną popularność, nazywany był „największym ze wszystkich, mistrzem, królem pianistów, czarodziejem klawiatury.” Studia pianistyczne pod kierunkiem R. Strobla, J. Janothy i P. Schlözera ukończył w 1878 roku, a następnie został profesorem tej uczelni.

W 1881 wyjechał do Berlina na studia kompozytorskie u F. Kiela i H. Urbana. Dzięki pomocy m.in. H. Modrzejewskiej, z którą wystąpił w 1884 r. w Krakowie, zdobył środki na studia pianistyczne u T. Leszetyckiego.

W 1888 r. przyjęty entuzjastycznie występ Paderewskiego w Paryżu stał się początkiem jego światowej kariery. W następnych latach koncertował w wielu krajach Europy, obu Ameryk, w Afryce i Australii.

W 1899 Paderewski ożenił się z Heleną Górską. Państwo Paderewscy osiedli w Szwajcarii, w posiadłości Riond-Bosson w Tolochenaz koło Morges, niedaleko Lozanny. Zakupił także Dworek w Kąśnej Dolnej niedaleko Tarnowa, który był Jego domem w latach 1897-1903. Aktualnie w Dworku w Kąśnej Dolnej mieści się Centrum Paderewskiego, instytucja kultury zajmująca się organizacją koncertów i popularyzacją muzyki kompozytora (zob. na stronie Centrum).

Jako kompozytor, Paderewski hołdował klasycznym formom (forma sonatowa, wariacje), nawiązywał do polskiej muzyki ludowej (fortepianowe Tańce polskie, Album tatrzański). Twórczość Paderewskiego, utrzymana w stylistyce neoromantycznej, plasuje go w rzędzie wybitnych twórców europejskich swego czasu; w muzyce polskiej – między Z. Noskowskim a kompozytorami Młodej Polski Jest autorem Symfonii h-moll zwanej Polonia (1908), Koncertu fortepianowego a-moll (1888), Fantazji polskiej na fortepian i orkiestrę (1893), utworów fortepianowych, m.in. Humoresek koncertowych (ze znanym Krakowiakiem fantastycznym), Sonaty es-moll, Wariacji i fugi es-moll, pieśni solowych (do słów A. Asnyka, Z. Krasińskiego, C. Mendesa, A. Mickiewicza), opery Manru.

Jako patriota prowadził szeroko zakrojoną działalność dyplomatyczną na rzecz Polski i Polaków, wykorzystując swą popularność na Zachodzie.

Na zlecenie Ignacego Jana Paderewskiego rzeźbiarz Antoni Wiwulski wykonał pomnik upamiętniający pięćsetną rocznicę zwycięstwa wojsk polskich w bitwie pod Grunwaldem. Monument został odsłonięty w 1910 w Krakowie, w obecności ponad 150 tys. osób. Paderewski wygłosił wówczas przemówienie o charakterze niepodległościowym.

Po wybuchu I wojny światowej zbierał fundusze na pomoc ofiarom wojny i był jednym ze współzałożycieli komitetów pomocy Polakom w Paryżu i Londynie. W 1915 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie kontynuował swą działalność. Przed każdym ze swoich występów przemawiał na temat postulowanej przez niego niepodległości Polski.

Przyjaźnił się z prezydentem Stanów Zjednoczonych Wilsonem, któremu przekazał memoriał na temat Polski. Sytuacja ta miała wpływ na sformułowanie przez prezydenta Wilsona punktu 13 Traktatu Wersalskiego, dotyczącego powstania niepodległej Polski.

Przyjazd Paderewskiego do Poznania 26 XII 1918 r. stał się bezpośrednią przyczyną wybuchu powstania wielkopolskiego. W 1919 r. objął funkcję premiera i ministra spraw zagranicznych. Był delegatem Polski na konferencję pokojową w Paryżu, której finałem było podpisanie Traktatu Wersalskiego, kończącego I wojnę światową.

W latach 1935-40 współredagował z L. Bronarskim i J. Turczyńskim wydanie Dzieł wszystkich F. Chopina.

We wrześniu 1940, mimo podupadającego zdrowia, udał się raz jeszcze do USA, by działać na rzecz Polski, był również przedstawicielem władz Polski na uchodźstwie.

Zmarł 29 czerwca 1941r.w Nowym Jorku. Pierwotnie pochowano go na Narodowym Cmentarzu w Arlington w pobliżu Waszyngtonu. Jednak 29 czerwca 1992 trumnę z jego prochami sprowadzono do Polski, gdzie spoczęła w krypcie archikatedry św. Jana w Warszawie. Pośmiertnie został odznaczony orderem wojennym Virtuti Militari.

Paderewski był wielokrotnie odznaczany orderami polskimi i zagranicznymi, posiadał tytuły doktora h.c. wielu uniwersytetów polskich i obcych (m.in. Cambridge, Oxford, Columbia) oraz tytuł lordowski nadany mu przez króla Wielkiej Brytanii, Jerzego V.

Przekazał Uniwersytetowi Jagiellońskiemu część swojej biblioteki i znaczne fundusze, dzięki którym w 1964 roku wzniesiono Collegium Paderevianum w Krakowie.

W 1941 r. w Chicago powstało Muzeum Paderewskiego, w 1978 w Morges (Szwajcaria) – Société Paderewski, w 1974 w Krakowie – Ośrodek Dokumentacji Życia i Twórczości Paderewskiego; działają jego muzea w Warszawie (od 1988) i w Kąśnej Dolnej.

Ten wielki patriota, światowej sławy wirtuoz fortepianu, kompozytor i działacz społeczny jest znakomitym wzorem dla młodych adeptów muzyki, kształcących się w murach Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Gorlicach.