W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.

Egipt

Informacje ogólne

Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, języki urzędowe:

Egipt (oficjalna nazwa Arabska Republika Egiptu) położony jest w północno-wschodniej części Afryki (strefa czasowa: GMT+2) na powierzchni 1 mln km2, z czego jedynie 5% terytorium jest zamieszkałe i nadaje się pod uprawy. Poza deltą i doliną Nilu przeważają tereny pustynne. Najwyżej położony punkt to góra Św. Katarzyny – 2629 m n.p.m. na Synaju, natomiast najniżej zlokalizowana jest depresja Qattara 133 m p.p.m. Całkowita linia wybrzeża Egiptu to 2450 km, z czego wybrzeże Morza Śródziemnego rozciąga się pomiędzy Libią a Strefą Gazy, a Morze Czerwone pomiędzy Sudanem a Kanałem Sueskim.

Stolicą Egiptu jest Kair, którego liczba mieszkańców wynosi szacunkowo 20-22 mln. Ważniejsze miasta to: Aleksandria (6 mln mieszkańców), Aswan, Asyut, Port Said, Suez, Ismailia.

Egipt podzielony jest na następujące obszary geograficzne: Górny (Upper) Egypt (południowa część kraju), Central Egypt, North Upper Egypt, Greater Cairo, The Central Zone, The Delta, Alexandria and Matrouh. Administracyjnie dzieli się na 27 gubernatorstw.

Populacja Egiptu to około 110 mln mieszkańców. Przyrost naturalny wynosi ponad 2,5% rocznie. Największe grupy etniczne zamieszkujące kraj: Egipcjanie, Beduini (Arabowie), Nubijczycy.

Arabski jest językiem oficjalnym. Kolokwialny arabski (tzw. ‘amija) znacznie różni się od literackiego arabskiego (tzw. fuskha albo Modern Standard Arabic, MSA), ale w odróżnieniu od innych krajów arabskich, jest powszechnie używany także w telewizji i życiu politycznym.  Języki angielski i francuski są powszechnie używane w biznesie.

 

Warunki klimatyczne:

W przeważającej części kraju klimat pustynny, suchy. Gorące, suche lata, umiarkowane zimy. W Kairze (116 m n.p.m.) najgorętszy miesiąc to czerwiec (21-36 st. C, minimalna i maksymalna średnia dobowa temperatura), natomiast najchłodniejszy jest styczeń (8-18 st. C). Opady deszczu występują głównie w grudniu i styczniu, średnio w wielkości 5 mm/m2.

 

Główne bogactwa naturalne:

Gaz ziemny i ropa naftowa są najważniejszymi surowcami naturalnymi jakimi dysponuje Egipt.
W dalszej kolejności wymienia się również złoża fosforanów, manganu, wapienia, gipsu, ołowiu, cynku.

 

System walutowy, kurs i wymiana:

Funt egipski wymienialny jest bez ograniczeń w bankach oraz kantorach na wszystkie główne waluty świata.

Waluta – funt egipski (Egyptian Pound – EGP, £E).

1 EGP = 100 piastrów

Kursy walut:

· 30,11 EGP/USD

· 32,62 EGP/EUR

(Egipski Bank Centralny, 31 stycznia 2023 r.)

 

Religia:

Znakomita większość Egipcjan to muzułmanie sunnici – 90% ludności. Chrześcijańscy Koptowie stanowią około 9% ludności. Chrześcijanie innych obrządków to około 1% mieszkańców Egiptu.

 

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy:

Piątek i sobota to dni weekendowe. Sklepy oraz punkty usługowe z wyjątkiem wszystkich banków otwarte są w weekendy (poza piątkami w godzinach przedpołudniowych).

Godziny urzędowania to: sektor prywatny 8:00 – 18:00

sektor państwowy 8:00 – 16:00

 

Święta państwowe w 2023 r.

Boże Narodzenie Koptyjskie – 7 stycznia 2023

Dzień Rewolucji z 2011 r. – 25 stycznia 2023

Koptyjski Poniedziałek Wielkanocny (Sham El Nessim) – 17 kwietnia 2023

Eid al-Fitr (po Ramadanie) – 21-23 kwietnia 2023

Dzień Wyzwolenia Synaju – 25 kwietnia 2023

Święto Pracy – 1 maja 2023

Święto Ofiarowania (Eid al-Adha) – 27 czerwca-1 lipca 2023

Dzień Rewolucji z 2013 r. – 30 czerwca 2023

Muzułmański Nowy Rok – 19 lipca 2023

Święto Narodowe (rewolucja 1952 r.) – 23 lipca 2023

Urodziny Proroka – 27 września 2023

Święto Egipskich Sił Zbrojnych – 6 października 2023

 

Infrastruktura transportowa (przejścia graniczne, lotniska, porty):

Egipt dysponuje 73 portami lotniczymi z asfaltowymi pasami startowymi oraz 13 bez asfaltowej nawierzchni. Najważniejsze lotniska to: Kair, Aleksandria, Luxor, Aswan, Asyut, Port Said, Hurghada, Sharm El-Sheik, Taba, Marsa Alam, Al Alamain, St. Catherine. W kraju znajduje się 7 heliportów.

Drogi w Egipcie (ok. 68 000 km, z czego ok. 50 000 km to drogi asfaltowe, pozostałe to drogi utwardzone i gruntowe) należą do jednych z najbardziej niebezpiecznych w świecie ze względu na ich stan techniczny, jak również kulturę jazdy i nieprzestrzeganie przez kierowców podstawowych zasad ruchu drogowego. Długość linii kolejowych to 5 500 km.

Komunikacja wodna opiera się na 3 500 km Nilu, kanałów w delcie Nilu i jeziorze Nasera oraz 193,5 km Kanału Sueskiego poszerzonego i pogłębionego na odcinku 72 km w 2015 r. W Egipcie znajduje się 66 portów morskich, z których główne to Aleksandria, Ain Sochna, Suez, Damietta, El Dekheila, Sidi Kurayr. 

 

Obowiązek wizowy:

Między Polską a Egiptem obowiązuje ruch wizowy. Obywatel RP może przed przyjazdem do Egiptu ubiegać się o wizę w egipskim przedstawicielstwie dyplomatycznym lub otrzymać ją na lotnisku w Egipcie po opłaceniu 25 USD. Na lotniskach wydawane są obecnie tylko wizy turystyczne, wyłącznie posiadaczom paszportów zwykłych (turyści indywidualni, uczestnicy zorganizowanych wyjazdów turystycznych). Wizy turystyczne wystawiane są na pobyt 30-dniowy. Paszport powinien być ważny przynajmniej 6 miesięcy dłużej niż wiza.

System administracyjny

Zgodnie z konstytucją kraj został podzielony na 27 gubernatorstw, które dzielą się na okręgi, wsie i miasta. Gubernatorstwem kieruje gubernator, który jest wyznaczany i odwoływany na to stanowisko przez prezydenta.  

 

Ustrój polityczny:

Po odsunięciu od władzy prezydenta M. Mursiego w 2013 r., władzę w Egipcie od 2014 r. sprawuje prezydent Abdel Fattah Sisi. Zgodnie z konstytucją, Egipt jest republiką prezydencką, z zachowanym trójpodziałem władzy ale z wyraźną dominacją władzy wykonawczej.

 

Władza ustawodawcza:

W jednoizbowym obecnie parlamencie zasiada 596 posłów, reprezentujących kilkanaście klubów politycznych. Do największych należą: Partia Wolnych Egipcjan, Przyszłość Narodu i Nowy Wafd. Kolejne wybory parlamentarne przewidziane są jesienią w 2020 r. Zgodnie z poprawkami konstytucyjnymi zatwierdzonymi w 2019 r. kolejny parlament będzie składał się z dwóch izb: Senatu i Izby Reprezentantów.

 

Władza wykonawcza:

Prezydent Sisi mianował 07.06.2018 r. na stanowisko premiera Mustafę Kemala Madbouliego. Gabinet tworzy 33 ministrów (www.egypt.gov.eg). W grudniu 2019 r. doszło do przetasowań w składzie gabinetu. Za kwestie gospodarcze w obecnym rządzie odpowiadają następujące resorty: Ministerstwo Planowania i Rozwoju Gospodarczego (wyznaczanie głównych kierunków rozwoju), Ministerstwo Handlu i Przemysłu (określanie zasad prowadzenia działalności gospodarczej), Ministerstwo Współpracy Międzynarodowej (kooperacja z partnerami zagranicznymi) oraz Ministerstwo Zaopatrzenia i Handlu Wewnętrznego (gospodarowanie rezerwami strategicznymi). Kwestie inwestycyjne, za które dotychczas odpowiadało zlikwidowane Ministerstwo Inwestycji i Współpracy Międzynarodowej, podlegają bezpośrednio premierowi.

 

Struktura administracji gospodarczej:

Podstawowymi podmiotami administracji gospodarczej w Egipcie są ministerstwa oraz agendy rządowe ds. gospodarczych. Funkcjonują również izby handlowe oraz izby przemysłowe, w których uczestnictwo jest nieobligatoryjne (najbardziej prężne to: Alexandria Business Association www.aba.org.eg, Egyptian Exporters Association www.expolink.org  Egyptian Businessmen Association www.eba.org.eg , American Chamber of Commerce www.amcham.org.eg , German-Arab Chamber of Commerce www.gerarcham.com , British Egyptian Business Association www.beba.com , Italian-Arab Chamber of Commerce www.cci-egypt.org , Egyptian Business Development Association www.ebda-egypt.org. Podmioty zrzeszające podstawowe jednostki samorządowej administracji gospodarczej to Federation of Egyptian Industries www.fei.org.eg i Federation of Egyptian Chambers of Commerce www.fedcoc.org.eg. W Egipcie funkcjonuje egipsko-polskie stowarzyszenie biznesu pod nazwą: Egyptian-Polish Businessmen Association http://www.epba-egy.com/.

Gospodarka

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej:  

Egipt, posiadając około 110 milionów mieszkańców jest najludniejszym krajem arabskim. Głównymi filarami gospodarki i zarazem źródłem dochodów kraju są: eksport ropy naftowej i gazu ziemnego, opłaty za korzystanie z Kanału Sueskiego, turystyka oraz przekazy pieniężne od egipskiej emigracji zarobkowej, głównie z regionu Zatoki Perskiej.

Nadal istotną dziedziną gospodarki pozostaje rolnictwo. Egipt osiąga samowystarczalność w produkcji wielu artykułów rolnych oraz sezonowo dysponuje nadwyżkami eksportowymi. Jednocześnie jednak jest importerem netto około 60% konsumowanych artykułów spożywczych (w tym np. pszenicy).

2022 rok był bardzo trudny dla gospodarki Egiptu. Przyjmuje się, że głównym czynnikiem, który doprowadził do pogorszenia warunków ekonomicznych był kryzys żywnościowy spowodowany agresją rosyjską na Ukrainę. Największymi problemami gospodarczymi, z którymi zmagał się Egipt były: odpływ kapitału z lokalnego rynku finansowego, wysoka inflacja, gwałtowne osłabienie funta egipskiego wobec dolara amerykańskiego oraz znaczący wzrost zadłużenia. Pierwszy z wymienionych rozpoczął się jeszcze jesienią 2021 r. a nasilił po wybuchu wojny w Ukrainie. Ostatecznie w roku fiskalnym 2021-2022 z egipskiego rynku odpłynęło 21 mld USD, podczas gdy rok wcześniej odnotowano napływ 18 mld USD. Są to konsekwencje bardziej systemowych problemów gospodarki egipskiej. Sfera gospodarcza jest przeregulowana, otoczenie prawne jest skomplikowane a przepisy często są niejasne i implementowane sposób wybiórczy i uznaniowy, rola państwa i podmiotów państwowych jest dominująca, co znacznie ogranicza konkurencję na rynku.

Wysokie ceny żywności na światowych rynkach bardzo szybko doprowadziły do gwałtownego wzrostu inflacji, która przekroczyła 12,1% – w marcu, 15,6% – w lipcu i 21,3% – w grudniu 2022 r. Powyższe czynniki doprowadziły do pogorszenia sytuacji finansowej kraju i zmusiły rząd do podjęcia dwukrotnie decyzji o dewaluacji funta egipskiego, w marcu i październiku. Do dalszego spadku wartości funta egipskiego doszło w styczniu 2023 r. Gwałtowne osłabienie EGP do USD doprowadziło do wzrostu zadłużenia, które na koniec czerwca 2022 r. wyniosło około 155,7 mld USD, czyli ok. 17,8 mld USD więcej w porównaniu z poprzednim rokiem podatkowym.

Kair miał świadomość, że samodzielnie nie poradzi sobie z wyzwaniami gospodarczymi. Z tego względu pod koniec marca zwrócił się z prośbą najpierw do MFW o uruchomienie kolejnego pakietu pomocowego, a następnie do państw Zatoki Perskiej o wsparcie finansowe. Reakcja tych ostatnich była szybka. Z jednej strony zaoferowały bezpośrednią pomoc finansową w postaci depozytów bankowych oraz zapowiedzi inwestycji rzędu 20 mld USD w egipską edukację, służbę zdrowia, przemysł chemiczny, rolnictwo i usługi finansowe.

W wyniku wielomiesięcznych negocjacji w październiku zapowiedziano, a w połowie grudnia ostatecznie zatwierdzono przyznanie Egiptowi kolejnego pakietu finansowego ze strony MFW. Egipt jest drugim, po Argentynie, państwem z największym zadłużeniem w Funduszu. Zarząd funduszu poinformował, że kolejne środki finansowe będą wypłacane w ratach w wysokości ok. 350 mln USD do 2026 r. w marcu i wrześniu, po otrzymaniu pozytywnej opinii zarządu funduszu, który będzie oceniał poziom realizacji przez rząd narzuconych przez MFW warunków. Dotyczą one: stałego utrzymania elastycznego kursu walutowego; zakończenia programów subsydiowanych pożyczek, z których korzysta wiele nierentownych sektorów; zapewnienia wydatków socjalnych dla najuboższych obywateli; przeprowadzenia reform strukturalnych prowadzących do zmniejszenia roli państwa w gospodarce. Powyższe warunki wymusiły na władzach kraju podjęcie w ostatnim tygodniu grudnia dwóch istotnych decyzji. Najpierw bank centralny zapowiedział całkowite zniesienie wymogu wykorzystywania akredytywy do finansowania importu. Drugim kluczowym postanowieniem było zatwierdzenie przez prezydenta A.F. el-Sisiego projektu strategii dotyczącej polityki własności państwowej, zawierającej mapę drogową rządowej strategii zmniejszenia zaangażowania państwa w gospodarkę i pobudzenia prywatnych inwestycji. Według zatwierdzonego rząd planuje całkowicie wyjść z 62 sektorów, ograniczyć zaangażowanie w 56 i zwiększyć swoją rolę w 76 innych. Realizacja przyjętej strategii może mieć duży wpływ na dalszy rozwój sytuacji gospodarczej kraju. Sprawnie przeprowadzona prywatyzacja przedsiębiorstw publicznych powinna w perspektywie krótkoterminowej przynieść budżetowi potrzebne środki walutowe, zaś w długoterminowej – zapewnić przedsiębiorstwom dalszy niezbędny rozwój. Tym niemniej charakter systemu generuje poważne przeszkody na drodze do reform, ich tempo i kształt będzie wypadkową szeregu czynników, w tym o charakterze wewnątrzpolitycznych.

 

Główne sektory gospodarki:

Rolnictwo

Rolnictwo jest kluczowym sektorem egipskiej gospodarki. Sektor zatrudnia około 28% siły roboczej kraju. Odpowiada za ok. 14% dochodu krajowego. Rolnictwo skoncentrowane jest w obszarze żyznej delty Nilu, gdzie uprawy bawełny są najbardziej opłacalne. Według rządowych planów, w ciągu najbliższych lat Egipt ma stać się w 75% samowystarczalny w produkcji pszenicy. Innym ambitnym przedsięwzięciem jest projekt zwiększenie obszaru gruntów rolnych o 6 mln hektarów w zachodniej, pustynnej części kraju. Rolnictwo Egiptu jest zdominowane przez małe gospodarstwa, niejednokrotnie korzystające z tradycyjnych i mniej efektywnych technologii uprawnych. 

Przemysł wydobywczy i energetyka

Baza surowców mineralnych i energetycznych Egiptu składa się w większości z ropy naftowej i gazu ziemnego, rudy żelaza, fosforanów i złota. Nowe odkrycia złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, których dokonano kilka lat temu na dnie Morza Śródziemnego, przyczyniły się do dynamicznego rozwoju tego sektora gospodarki. Co najmniej od 3 lat przyciąga on najwięcej inwestycji zagranicznych. Na rynku egipskim obecne są najważniejsze międzynarodowe koncerny naftowe, m.in. Apache, BP, Eni, ExxonMobil, Halliburton, Noble Energy, Shell, Schlumberger. Najwięcej projektów wydobywczych realizowanych jest na Morzu Śródziemnym, Morzu Czerwonym i w Delcie Nilu. Dzięki odkryciom nowych złóż Egipt od 2019 r. zaspokaja swoje potrzeby energetyczne wyłącznie w oparciu o produkcję krajową.

90,5% energii wytwarzanej w Egipcie pochodzi z gazu ziemnego i ropy naftowej, 7,3% z elektrowni wodnych, a 2,2% ze źródeł odnawialnych. Pomimo obecnie niewielkiego udziału źródeł odnawialnych w generowaniu energii, Egipt posiada duży potencjał rozwoju tego sektora. Władze kraju zapowiedziały, że do 2035 r. udział ten wyniesie 42%. Opóźnione, ze względu na pandemię koronawirusa, prace związane z budową elektrowni jądrowej w el-Dabaa, zostały wznowione w 2022 r. Po uzyskaniu niezbędnych pozwoleń przystąpiono do prac budowlanych. Przedsięwzięcie jest realizowane przy wsparciu technologicznym i finansowym ze strony Rosji. W przypadku realizacji projektu, udział energii nuklearnej do 2030 r. powinien wynieść 4% w miksie energetycznym. Egipt, ze względu na wysokie nasłonecznienie i korzystne wiatry, szczególnie nad Morzem Czerwonym, cieszy się dużym zainteresowaniem zagranicznych inwestorów rozwijających energetykę ze źródeł odnawialnych. W ostatnim czasie istotnym tematem staje się produkcja zielonego wodoru.

Usługi

Sektor usług jest zdecydowanie największym i dynamicznie rozwijającym się w gospodarce egipskiej, wytwarza około 50% PKB. Turystyka, handel, usługi bankowe i żeglugowe na Kanale Sueskim stanowią główne źródła dochodów w tym sektorze.

Egipt nadal jest gospodarką opartą na gotówce, niemniej widoczny jest szybki rozwój bankowości mobilnej. Obecnie co najmniej 67% społeczeństwa nie ma konta bankowego. Rząd od kilku lat dąży do upowszechnienia zasięgu usług bankowych i popularyzowania transakcji bezgotówkowych. Dzięki temu Egipt jest obecnie drugim co do wielkości rynkiem w zakresie wydawania kart kredytowych i debetowych na Bliskim Wschodzie. Dynamiczny wzrost liczby posiadaczy kart płatniczych doprowadził do nawiązania współpracy między rządem a firmą MasterCard oraz realizacji programu Digital National ID, łączącym krajowe karty identyfikacyjne z systemem płatności mobilnych. Ma on na celu rozszerzenie zakresu integracji finansowej dla kilkudziesięciu milionów obywateli.

 

Tabela najważniejszych wskaźników makroekonomicznych:

Wyszczególnienie

Rok bieżący lub rok z aktualnie dostępnymi danymi

(rok fiskalny 2021-2022)

Rok poprzedni

(rok fiskalny 2020-2021)

PKB[1]

402,8 mld USD

364 mld USD

PKB na jednego mieszkańca1

3925,8 USD

 

3618,5 USD

Tempo wzrostu PKB w procentach[2]

6,6%

 

3,28%

Relacja deficytu/nadwyżki finansów publicznych do PKB w procentach2

-6,1%

-6,8%

Relacja całkowitego długu publicznego do PKB w procentach2

87,2%

89,2%

Stopa inflacji (indeks cen konsumpcyjnych CPI) w procentach[3]

18,7% (listopad 2022 r.)

6,3%

Stopa bezrobocia w procentach2

7,4%

 

7,3%

Wartość obrotów handlu zagranicznego (w Euro lub USD)2

131,2 mld USD

99,42 mld USD

Wartość eksportu (w Euro lub USD)2

43,9 mld USD

28,68 mld USD

Wartość importu (w Euro lub USD)2

87,3 mld USD

70,74 mld USD

Relacja deficytu/nadwyżki na rachunku obrotów bieżących bilansu płatniczego do PKB w procentach3

-4,6%

-3,1%

Wartość zagranicznych inwestycji bezpośrednich w kraju urzędowania (w Euro lub USD)3

8,9 mld USD

5,2 mld USD

Wartość zagranicznych inwestycji bezpośrednich kraju urzędowania za granicą (w Euro lub USD)

Bd.

Bd.

 

Handel zagraniczny:

W roku fiskalnym 2021-2022 eksport wyniósł 43,9 mld USD, rok wcześniej – 28,68 mld USD. Z danych Ministerstwa Finansów za okres styczeń – czerwiec 2022 r. wynika, że głównymi odbiorcami egipskich produktów są: USA (1,44 mld USD), Włochy (1,42 mld USD), Arabia Saudyjska (1,38 mld USD), Turcja (1,23 mld USD), ZEA (1,03 mld USD), UK            (782 mln USD). Struktura towarowa: produkty naftowe, warzywa i owoce, nawozy sztuczne, produkty chemiczne, tekstylia.

Wartość importu w roku 2021-2022 wyniosła 87,3 mld USD, rok wcześniej – 70,74 mld USD. Główne kraje importu w okresie styczeń – czerwiec 2022 r.: Chiny (8,38 mld USD), USA (4,01 mld USD), Indie (2,4 mld USD), Brazylia (2,33 mld USD), Niemcy (2,31 mld USD), Turcja (2,2 mld USD). Struktura towarowa: paliwa, maszyny i urządzenia, zboża, samochody, urządzenia elektryczne, produkty ze stali i żelaza,  artykuły żywnościowe.

 

Inwestycje zagraniczne:  

W 2021 r. wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych (FDI) w Egipcie wyniosła 8,9 mld USD, rok wcześniej – 5,9 mld USD. Zdaniem Konferencji NZ ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD) Egipt utrzymuje się w czołówce państw, które są największymi odbiorcami FDI w Afryce. Sektorami, które przyciągają najwięcej inwestycji pozostają energetyka i przemysł wydobywczy.

 

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym:

Egipt jest członkiem: OAPEC (Organizacja Krajów Arabskich Eksporterów Ropy Naftowej, AfDB (Afrykański Bank Rozwoju), IDB (Islamski Bank Rozwoju), EBRD (Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju), IBRD (Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju), agend ONZ: FAO, UNCTAD, UNIDO, UNESCO, UNRWA.

Ponadto Egipt jest stroną następujących porozumień: GAFTA (Greater Arab Free Trade Agreement – 1998 r.), COMESA (Common Market for East & South Africa – 1999 r.), Agadir Agreement (Egipt, Maroko, Tunezja, Jordania – 2007 r.), AfCFTA (Afrykański Obszar Wolnego Handlu – 2019) oraz umów dwustronnych o wolnym handlu z Libanem, Marokiem, Tunezją, Jordanią (wszystkie 1999 r.), Libią (1991), Irakiem (2001) i Turcją (2007).

 

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską:

Współpraca między Unią Europejską i Egiptem jest prowadzona w oparciu o Umowę Stowarzyszeniową, która weszła w życie 01.06.2004 r. Ustanowienie między stronami obszaru wolnego handlu oraz zniesienie opłat celnych spowodowało, iż UE jest największym partnerem handlowym Egiptu. W 2021 r. wymiana handlowa między UE a Egiptem wzrosła o 25%, osiągając 30,6 mld EUR, w porównaniu z 24,5 mld EUR w 2020 r. Eksport Egiptu do UE wzrósł o 42%, z 6,4 mld EUR w 2020 r. do 9,05 mld EUR w 2021 r. Głównymi produktami importowanymi z Egiptu w 2021 r. były produkty mineralne (2,6 mld EUR), metale nieszlachetne i artykuły z nich (1,4 mld EUR), chemikalia (1,2 mld EUR), produkty pochodzenia roślinnego (0,9 mld EUR), tworzywa sztuczne i guma (0,8 mld EUR) oraz maszyny i urządzenia (0,7 mld EUR). W tym samym okresie eksport z UE do Egiptu wzrósł o 18%, z 18,1 mld EUR w 2020 r. do 21,5 mld EUR. Głównymi produktami eksportowymi były maszyny i sprzęt transportowy (8,2 mld EUR), chemikalia (2,9 mld EUR), metale i wyroby z nich (1,9 mld EUR), produkty mineralne (1,7 mld EUR) oraz produkty pochodzenia roślinnego (1,1 mld EUR).

Wartość wszystkich programów wsparcia dla Egiptu, finansowanych wyłącznie ze środków UE,  przekracza 1,4 mld EUR. Natomiast wartość wszystkich grantów i pożyczek udzielonych przez państwa członkowskie i europejskie instytucje finansowe wynosi ponad 11 mld EUR. UE jest największym donatorem Egiptu.

W latach 2017–2020 przeznaczono 756 mln euro na pomoc dwustronną dla Egiptu w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa (ENI). Środki wykorzystano na realizację uzgodnionych priorytetów współpracy: modernizację gospodarczą, zrównoważenie energetyczne i ochronę środowiska; rozwój społeczny i ochronę socjalną; wzmacnianie stabilności i nowoczesnego państwa demokratycznego.

W ramach wieloletnich ram finansowych UE na lata 2021–2027 UE przyjmie nowy szeroko zakrojony instrument współpracy finansowej: Instrument Sąsiedztwa, Rozwoju i Współpracy Międzynarodowej (NDICI). NDICI będzie podstawą przyszłej współpracy UE-Egipt.

Poważnym wyzwaniem pozostaje kwestia finansowania unijnych projektów rozwojowych w Egipcie (aktywizacja kobiet w życiu społecznym, walka z obrzezaniem kobiet itd.) Strona egipska nie zgadza się na zapisy o możliwości wycofania się każdej ze stron z projektu, jeśli niespełnione zostaną standardy praw człowieka. W percepcji egipskiej jest to niedopuszczalna warunkowość, UE uważa ten zapis za traktatowy i niemożliwy do pominięcia.


[1] Źródło: Międzynarodowy Fundusz Walutowy

[2] Źródło: Min. Finansów

[3] Źródło: Bank Centralny Egiptu

 
Dwustronna współpraca gospodarcza

Gospodarcze umowy dwustronne:

Między Polską i Egiptem obowiązują następujące dwustronne porozumienia gospodarcze:

  • w/s wzajemnego popierania i ochrony inwestycji (podpisana w Kairze w 1995 r., weszła w życie w 1998 r.);
  • w sprawie unikania podwójnego opodatkowania (Warszawa 1996 r., weszła w życie 2001 r.);
  • o współpracy w dziedzinie turystyki (Kair 2011 r., weszła w życie w 2011 r.);
  • o współpracy w dziedzinie nauki i techniki (Kair 2000 r., weszła w życie w 2001 r.);
  • w sprawie ustanowienia regularnej komunikacji lotniczej (1956 r.);
  • w sprawie transportu morskiego (1977 r.);
  • MoU o wzajemnej współpracy miedzy Ministrem Rozwoju i Finansów RP a Ministrem Handlu i Przemysłu ARE (Warszawa, 17.03.2017 r.);
  • w sprawie współpracy gospodarczej między Rządem RP a Rządem ARE (Kair, 30 maja 2022 r.).

 

Dwustronna wymiana handlowa:

Z danych GUS wynika, że import egipskich towarów do listopada 2022 r. wyniósł 373,81 mld USD, zaś polski eksport do Egiptu – 350,44 mln USD. Obroty wyniosły 723,62 mln USD, czyli prawie tyle samo co w całym 2021 r. (725 mln USD), zaś deficyt handlowy, w porównaniu do danych za październik zmniejszył się do 22,74 mln USD (zamiast 45,64 mln USD). Rok 2022 był bardzo trudny dla polskich eksporterów. Głównym powodem tego stanu była skomplikowana sytuacja finansowa Egiptu objawiająca się głównie niedoborem walut zagranicznych. Spośród polskich dostawców najbardziej ucierpieli producenci jabłek, którzy po bardzo dobrym 2021 r., kiedy Egipt stał się trzecim największym odbiorcą polskich owoców, spodziewali się dalszego wzrostu współpracy.

Wysokie obroty wymiany dwustronnej wynikają przede wszystkim z dużego wzrostu importu. Dla porównania w całym 2021 r. wyniósł on 308 mln USD. Wśród sprowadzanych produktów największą część stanowiły: tworzywa sztuczne, tkaniny i artykuły włókiennicze, produkty pochodzenia roślinnego, metale nieszlachetne. Z kolei eksport obejmował głównie: maszyny i urządzenia mechaniczne, produkty pochodzenia roślinnego, gotowe artykuły spożywcze, produkty przemysłu chemicznego, metale nieszlachetne, części samochodowe, produkty pochodzenia zwierzęcego oraz artykuły z papieru i tektury.

 

Wzajemne inwestycje:

Od kilku lat obserwuje się stosunkowo duże zainteresowanie polskich podmiotów gospodarczych podejmowaniem współpracy inwestycyjno-kooperacyjnej na rynku egipskim. Dotyczy ona głównie działalności w sektorze usług turystycznych, pośrednictwa handlowego, budownictwa, informatyki, eksploracji i eksploatacji złóż surowców naturalnych (ropa naftowa, gaz ziemny), modernizacji i rozbudowy infrastruktury kolejowej.

W Egipcie prowadzą działalność  firmy świadczące usługi w sektorze ropy i gazu - Geofizyka Toruń (badania geologiczne i sejsmiczne) i Geofizyka International oraz transportu morskiego (Polski Rejestr Statków).

Poza tymi sektorami polskie firmy sondują możliwości współpracy w innych obszarach, jak dostawy kompletnych linii produkcyjnych i myśli technologicznej, branża elektro-energetyczna, sektor produkcji wojskowej czy przetwórstwo rolno-spożywcze.

Dostęp do rynku

Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług:

Uwarunkowania w dostępie do rynku Egiptu – taryfowe i pozataryfowe – dla polskich produktów są identyczne jak stosowane wobec produktów innych państw Unii Europejskiej. Dostęp do rynku Egiptu dla towarów produkowanych w krajach UE jest uwarunkowany zapisami Umowy Stowarzyszeniowej Unii Europejskiej z Egiptem z 2001 roku, obowiązującej od 2004 roku. Na mocy Umowy Stowarzyszeniowej wszystkie egipskie towary przemysłowe uzyskały bezcłowy dostęp do rynku unijnego. Ostatnia kategoria unijnych produktów (samochodów i części samochodowych) została zwolniona z cła 1 stycznia 2019 r.

Import towarowy do Egiptu podlega podatkowi od wartości dodanej (VAT) w wysokości 14%.

ograniczenia pozataryfowe w dostępie do rynku towarowego

Każdy towar może być przedmiotem importu do Egiptu pod warunkiem, że nie jest on objęty zakazem importowym lub jego przywóz do Egiptu nie jest regulowany dodatkowo przepisami sanitarnymi, zdrowotnymi lub innymi ograniczeniami. W imporcie do Egiptu wiele pozycji towarowych jest objętych obowiązkiem kontroli jakości przed zezwoleniem na ich wwóz na egipski obszar celny. Dla dokonania importu towarowego do Egiptu wymagane są: list przewozowy – konosament, świadectwo pochodzenia, faktura handlowa, deklaracja celna importowa, specyfikacja towarowa – lista załadowcza, certyfikat techniczny lub zdrowotny/sanitarny dla eksportu lub raport inspekcji importowej. Przykładem towarów objętych ograniczeniami pozataryfowymi są specjalistyczne i dietetyczne produkty żywnościowe, witaminy oraz farmaceutyki i pasze zwierzęce, które muszą być poddane procedurze uzyskania specjalnego zezwolenia wydawanego przez Ministerstw Zdrowia lub National Food Safety Authority, ważnego zazwyczaj do 5 lat.

Import towarowy do Egiptu może być dokonywany wyłącznie przez firmę egipską, zarejestrowaną w Generalnej Organizacji Kontroli Importu i Eksportu (General Organization for Import and Export Controls – GOIEC).

ograniczenia w pozostałych obszarach współpracy

Nowe zasady certyfikacji halal

Od 01.08.2021 r. władze Egiptu wprowadziły obowiązek certyfikacji wszystkich produktów mięsnych, drobiowych, suplementów żywności i lekarstw z udziałem komponentów zwierzęcych. Ten sam wymóg od dnia 01.10.2021 r. obowiązuje również dla wszystkich produktów mlecznych i nabiału.

Firma IS EG Halal jest jedynym podmiotem uprawnionym przez władze Egiptu do wydawania certyfikatów halal. Wszelkie firmy/instytucje funkcjonujące do tej pory za granicą wydające tego typu certyfikaty tracą na ważności.

Certyfikaty halal są wydawane w oparciu o to, co jedzą/piją ubite zwierzęta lub co jedzą/piją krowy produkujące mleko – dla przykładu mięso pochodzące od krowy karmionej mięsem wieprzowym nie otrzyma certyfikatu halal.

Produkty, które co do zasady nie mogą być halal (np. wieprzowina, alkohol), nie będą objęte certyfikacją.

Podmioty zainteresowane uzyskaniem certyfikatów halal powinny skontaktować się mailowo z firmą IS EG Halal (za pośrednictwem formularza kontaktowego dostępnego na stronie https://www.iseghalal.com/#section-five). Po dostarczeniu niezbędnych dokumentów IS EG przeprowadzi kontrolę przedsiębiorstwa. Certyfikaty udzielone na podstawie inspekcji terenowej będą ważne 3 lata.

Kwestii wprowadzenia nowych zasad nadawania certyfikatów halal od początku towarzyszy wiele kontrowersji. Dostawcy zagraniczni zarzucają stronie egipskiej brak uprzedniej notyfikacji w WTO oraz sporządzenia pisemnej informacji dotyczącej procedury przyznawania certyfikatów. Formalnie Egipt zgłosił nowe wymogi w zakresie certyfikatów halal dopiero 01.12.2021 r.

O wielu zasadach operatorzy zagraniczni dowiadują się indywidualnie po skontaktowaniu się z firmą IS EG Halal.

Nowe regulacje w zakresie certyfikacji należy uznać za bardzo poważną barierę w dostępie do rynku. Koszty ich wprowadzenia uderzają z jednej strony w zagranicznych dostawców (ceny ich produktów wzrosną, na czym skorzystają lokalni producenci) i egipskich konsumentów, którzy preferują importowane produkty.

 

Nowy system informacji celnej

Od 01.10.2021 r. wszystkie dokumenty przewozowe i celne dotyczące produktów eksportowanych do Egiptu są obsługiwane jedynie za pośrednictwem nowego systemu elektronicznego – Advance Cargo Information (ACI). Administratorem systemu jest egipska firma Misr Technology Services (MTS), a twórcą oprogramowania słoweńska firma CargoX.

Osoby zainteresowane uzyskaniem szczegółowych informacji dotyczących obsługi systemu ACI zachęcamy do zapoznania się z poradnikiem przygotowanym przez firmę CargoX:

https://help.cargox.digital/en/user-manual/

lub informatorem dostępnym na rządowym portalu Nafeza (National Single Window for Foreign Trade):

https://www.nafeza.gov.eg/en/faq/list

W przypadku braku uzyskania poszukiwanych informacji pod wskazanymi linkami prosimy o kontakt z Ambasadą RP w Kairze: cairo.secretariat@msz.gov.pl  

 

Specjalne ułatwienia w dostępie do rynku

W Egipcie utworzone zostały specjalne strefy ekonomiczne (SEZ) oferujące ułatwienia podatkowe dla podmiotów zagranicznych podejmujących działalność gospodarczą w SEZ. Utworzone zostały także strefy bezcłowe (Free Zones), najczęściej w pobliżu lotnisk i portów, wobec których nie mają zastosowania ograniczenia w zakresie importu pod warunkiem eksportu ponad 50% produkcji firm. 

 

Dostęp do rynku pracy:

Zgodnie z Kodeksem Pracy zagraniczni pracownicy mogą pracować w Egipcie tylko na zasadzie wzajemności. Ponadto cudzoziemcy muszą otrzymać pozwolenie na pobyt i pracę, a wiza wjazdowa do Egiptu musi być wizą otrzymaną w celach pracy.

Prawo pracy stanowi, że liczba pracowników zagranicznych (nie-Egipcjan) nie może przekraczać 10% całkowitej siły roboczej pracowników niewykwalifikowanych lub pół-wykwalifikowanych. Limit zagranicznej siły roboczej dla pracowników wykwalifikowanych wynosi 25%. Suma wynagrodzeń pracowników zagranicznych nie może przekroczyć 35% całości wynagrodzeń danego przedsiębiorstwa.

Różnice kulturowe w kontaktach biznesowych

W przygotowaniu.

Przydatne kontakty i linki

Egyptian Polish Businessmen Association, 13, el-Bostan Street, Kair

http://www.epba-egy.com/

Alexandria Business Association, 2, El Horreya Avenue, Aleksandria

https://aba.org.eg/

 

Ministry of Investment and International Cooperation, 8 Adly St., Downtown, Kair

http://www.miic.gov.eg

 

Ministry of Trade and Industry, 2 Latin America, Garden City, Kair

www.mfti.gov.eg

 

GAFI, General Authority for Investment and Free Zones, No. 3, Salah Salem st., Nasr City, Kair

https://gafi.gov.eg/English/Pages/default.aspx

 

GOIEC, General Organization for Export and Import Control, 1 Sheikh Maarouf St. intersection of Ramsis Street, Kair

https://www.goeic.gov.eg/en

 

Egyptian Business Association, 21 Giza St., Nile Tower, Giza

http://www.eba.org.eg

 

Federation of Egyptian Industries, 1195, Cornish el-Nile, Kair

http://www.fei.org.eg/

 

Egyptian Commercial Service, Ministry of Finance Towers no. 6 , Ramses St., Nasr City, Kair

http://www.ecs.gov.eg/

 

Egyptian Customs Authority,  4 El Tayaran st. - Nasr City,

http://www.customs.gov.eg/


Data aktualizacji:  02.2023

{"register":{"columns":[]}}