Jakie podmioty mogą skorzystać z "szybszej ścieżki" realizacji procesu inwestycyjnego dla biogazowni?
Celem usprawnienia procedur administracyjnych związanych z realizacją biogazowni rolniczych, wprowadzona została ustawa z dnia 13 lipca 2023 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych, a także ich funkcjonowaniu (Dz.U. 2023 poz. 1597). Umożliwia ona skrócenie działań inwestora poprzedzających przystąpienie do budowy biogazowni.
Aby skorzystać z przyspieszonej procedury dla budowy biogazowni rolniczej, inwestor musi spełnić łącznie warunki wymienione poniżej.
Warunki podmiotowe – inwestor musi zostać zakwalifikowany do którejś z poniższych grup:
- osoba fizyczna, jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, lub osobą prawną, która w ramach działalności rolniczej prowadzi gospodarstwo rolne lub dział specjalny produkcji rolnej;
- osoba fizyczna, o której mowa w pkt 1 powyżej, wpisana do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, której przedmiot wykonywanej działalności gospodarczej obejmuje wytwarzanie energii elektrycznej, ciepła, biogazu rolniczego lub biometanu z biogazu rolniczego;
- grupa producentów rolnych uznana na podstawie przepisów o grupach producentów rolnych i ich związkach;
- podmiot wykonujący działalność gospodarczą w zakresie produkcji artykułów rolno-spożywczych, ich składowania lub konfekcjonowania, wpisany do centralnego rejestru podmiotów działających na rynku artykułów rolno-spożywczych;
- podmiot będący producentem wina, w rozumieniu art. 2 pkt 23 ustawy o wyrobach winiarskich, który wyrabia wino lub moszcz z winogron pozyskanych wyłącznie z upraw winorośli wpisanych do ewidencji winnic położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o której mowa w art. 21 ust. 1 tej ustawy;
- podmiot będący spółdzielnią energetyczną w rozumieniu art. 2 pkt 33a ustawy OZE, spółdzielnią w rozumieniu art. 1 § 1 ustawy Prawo spółdzielcze albo spółdzielnią rolników w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy o spółdzielniach rolników;
- podmiot, o którym mowa w art. 7 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (uczelnie oraz inne instytucje tworzące system szkolnictwa wyższego i nauki);
- podmiot będący spółką handlową, w której akcje lub udziały posiada przynajmniej jeden z podmiotów wskazanych w pkt 1-6.
Warunek lokalizacyjny – biogazownia musi zostać umiejscowiona na nieruchomości, do której tytuł prawny posiada podmiot uprawniony:
- prowadzący gospodarstwo rolne lub dział specjalny produkcji rolnej lub wykonujący działalność określoną w art. 3 ust. 1 pkt 4 lub 5 ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych, a także ich funkcjonowaniu,
- będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, w której akcje lub udziały posiada wyłącznie podmiot uprawniony prowadzący gospodarstwo rolne lub dział specjalny produkcji rolnej
- z których będzie pochodzić co najmniej część substratów wykorzystywanych w tej biogazowni rolniczej.
Warunek parametrów technicznych biogazowni – „szybka ścieżka” administracyjna ograniczona została jedynie do tych biogazowni, których przedmiotem działalności jest wytwarzanie:
- energii elektrycznej – łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 3,5 MW;
- ciepła – łączna moc osiągalna cieplna w skojarzeniu jest nie większa niż 10,5 MW;
- biogazu rolniczego – roczna wydajność produkcji biogazu rolniczego nie przekracza 14 mln m3;
- biometanu – roczna wydajność produkcji biometanu z biogazu rolniczego nie przekracza 8,4 mln m3.
Warunek dotyczący zastosowanych substratów – „szybka ścieżka” administracyjna ograniczona została jedynie do tych biogazowni, które do produkcji wykorzystują wyłącznie:
- produkty rolne oraz produkty uboczne rolnictwa, w tym odchody zwierzęce;
- produkty z przetwórstwa produktów pochodzenia rolniczego i produktów ubocznych, odpady lub pozostałości z tego przetwórstwa, w tym z przetwórstwa i produkcji żywności, pochodzące z zakładów przemysłowych;
- biomasę roślinną zebraną z terenów innych niż zaewidencjonowane jako rolne;
- odchody zwierzęce pozyskane z działalności innej niż rolnicza.
Precyzyjna lista tych składników została określona w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 października 2023 r. w sprawie szczegółowej listy substratów możliwych do wykorzystania w biogazowni rolniczej.
Substraty wskazane w rozporządzeniu muszą być wykorzystywane w biogazowni rolniczej korzystającej z ułatwień przez cały czas funkcjonowania instalacji.
Jakie zmiany w procesie inwestycyjnym przewidziane zostały dla biogazowni rolniczych objętych "szybszą ścieżką"?
MPZP:
w przypadku biogazowni rolniczej o mocy zainstalowanej większej niż 1 MW lub wytwarzającej ekwiwalentną ilość ciepła, biogazu lub biometanu, dopuszczono możliwość lokowania biogazowni na zasadzie odstępstwa od treści miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP), w drodze uchwały rady gminy (uchwała o ustaleniu lokalizacji biogazowni rolniczej);
w przypadku biogazowni rolniczej o mocy zainstalowanej nie większej niż 1 MW lub wytwarzającej ekwiwalentną ilość ciepła, biogazu lub biometanu, gdy przeznaczenie terenu w MPZP przewiduje możliwość lokalizacji zabudowy związanej z rolnictwem lub produkcją, lub magazynowaniem umożliwia również lokalizację biogazowni rolniczej (z wyjątkami przewidzianymi w ustawie).
Decyzje o warunkach zabudowy:
w przypadku biogazowni rolniczej o mocy zainstalowanej nie większej niż 1 MW określono, że decyzja o warunkach zabudowy powinna zostać wydana w terminie do 65 dni a uchybienie temu terminowi wiązać się będzie z nałożeniem kary pieniężnej na organ;
w przypadku biogazowni rolniczej o mocy zainstalowanej nie większej niż 1 MW ustalono zamknięty katalog stron postępowania o wydanie decyzji o warunkach zabudowy, co służyć ma przyspieszeniu postępowania w sprawie.
Przyłączenie do sieci elektroenergetycznej:
przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją energii elektrycznej jest obowiązane wydać warunki przyłączenia dla podmiotu uprawnionego w terminie 90 dni od dnia złożenia wniosku o przyłączenie do sieci. Dotyczy to biogazowni rolniczej o mocy zainstalowanej elektrycznej nieprzekraczającej 2 MW.
Pozwolenie na budowę:
skrócenie z 65 do 45 dni terminu na wydanie przez organ pozwolenia na budowę, przekroczenie tego terminu skutkować będzie nałożeniem kary na organ.
Zezwolenie na przetwarzanie odpadów:
opublikowanie przez ministra właściwego ds. klimatu listy substratów możliwych do wykorzystania w biogazowni rolniczej (w określonych przypadkach brak konieczności pozyskania zezwolenia na przetwarzanie odpadów);
ponadto nie będzie konieczne prowadzenie postępowania przed odpowiednim marszałkiem województwa w przedmiocie potwierdzenia spełnienia warunków uznania przedmiotu lub substancji za produkt uboczny.
Wykorzystanie pofermentu
możliwość wprowadzania do obrotu lub przeznaczenia na potrzeby własne produktów pofermentacyjnych z substratów określonych na ww. liście ministra właściwego ds. klimatu.