Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Ostrowcu Świętokrzyskim

Okres wakacyjny to szczególny czas dla całej rodziny. Właśnie w lipcu i sierpniu wielu z nas wyjeżdża na urlop, a dzieci i młodzież spędzają wakacje nad wodą, w górach, czy na koloniach. Towarzyszące wypoczynkowi odprężenie sprawia, że często zapominamy  o podstawowych zasadach bezpieczeństwa. Zwłaszcza, że to głównie rodzice są odpowiedzialni za bezpieczeństwo swoich pociech. Chcąc więc ograniczyć zagrożenie skorzystajcie Państwo z poniższych porad:

• zapewnijcie dziecku maksimum opieki i zainteresowania;
• samemu uczestniczcie w pozytywnym wypełnieniu mu czasu wolnego; 
• wykształćcie w nim zdrowy styl życia - wolny od nałogów;
• sprawdźcie miejsce jego zabawy!! Czy jest bezpieczne; 
• nauczcie dziecko nie brania nic od obcych (lizaków, cukierków, itp.);
• zabrońcie mu otwierania drzwi pod nieobecność domowników;
• zabrońcie oddalania się z nieznajomym, czy wsiadania do jego samochodu;
• dowiedzcie się gdzie Wasza pociecha idzie, z kim i kiedy wróci; 
• nauczcie ostrożności przy zabawie w pobliżu wody, placu budowy, ruchliwych ulic, itp. niebezpiecznych miejsc;
• nauczcie dziecko poruszania się po drodze pieszo czy rowerem;
• zabrońcie mu chwalenia się innym co fajnego jest w domu;
• dowiedzcie się z kim ono przebywa podczas zabawy poza domem (wypytajcie  o koleżanki, kolegów - co robią, gdzie mieszkają, czy mają w domu telefon);
• sprawdźcie także przygotowanie oferujących wyjazdy kolonijne (warunki pobytu, kwalifikacje opiekunów, zakres i rodzaj zajęć wypełniających czasu wypoczynku).
  
  Przestrzegajcie swoje dziecko przed kontaktami z dzikimi zwierzętami, bezpańskimi psami, które choć miłe i spokojne mogą być niebezpieczne i np. dotkliwie pogryźć czy zarazić wścieklizną. Uczcie dziecko, że nie wolno podchodzić do zwierzęcia, które nie ucieka przed nami, nie wolno go głaskać lub drażnić w jakikolwiek sposób. W razie kontaktu z psem zachowajcie spokój, nie uciekajcie, nie krzyczcie, nie patrzcie mu w oczy, nie wykonujcie szybkich ruchów. Jeżeli pies zaatakuje przyjmijcie postawę żółwia. Kucnijcie, zwińcie się w kłębek chroniąc głowę, szyję i brzuch.
  Poza naszymi małymi pociechami zagrożenia czyhają również na młodzież starszą i dorosłych. Chcąc więc zapewnić sobie bezpieczny wypoczynek dbajcie Państwo również o siebie.

WYCHODZĄC Z DOMU

• dokładnie zamykajcie drzwi i okna; 
• informujcie pozostałych domowników czy znajomych gdzie wychodzicie, z kim i kiedy wrócicie;
• jako trasę przemarszu wybierajcie miejsca dobrze oświetlone, ruchliwe unikając bezludnych skrótów;
• ostrożnie podchodźcie do nowych znajomości - nie każdy może mieć dobre intencje;
• unikajcie jeżdżenia autostopem;
• nie podchodźcie za blisko jeśli ktoś z auta pyta Was o drogę; 
• rozważcie czy atrakcyjny strój nie będzie prowokował do napadu

PODCZAS POBYTU NAD WODĄ

• pamiętajcie, że najbezpieczniejsza kąpiel to ta w miejscach odpowiednio zorganizowanych i oznakowanych, będących pod nadzorem ratowników, czy funkcjonariuszy Policji Wodnej;
• zawsze stosujcie się do regulaminu kąpieliska i poleceń ratowników, opiekuna obiektu czy policjasntów;
• bawiąc się w wodzie nie zakłócajcie wypoczynku i kąpieli innym, przede wszystkim nie krzyczcie, nie popychajcie innych;
• nie wrzucajcie przedmiotów do wody; 
• nigdy nie skaczcie do wody w miejscach nierozpoznanych;
• jeśli dzieci są w wodzie miejcie nad nimi ciągły nadzór, również gdy potrafią pływać. Zwykłe zachłyśnięcie wodą może skończyć się utonięciem;
• nie pozostawiajcie na brzegu swoich rzeczy bez opieki. Jeśli są one cenne to oddajcie je lepiej do przechowalni lub pozostawcie w domu;
• korzystając ze sprzętu pływającego zawsze sprawdzajcie jego sprawność i ubierajcie kamizelkę ratunkową. Bezwzględnie zakładajcie kamizelkę dziecku; 
• nie pływajcie łódkami, kajakami, rowerami czy motorówkami zbyt blisko kąpiących się;
• korzystając z materaca nie odpływajcie zbyt daleko od brzegu.

Większość utonięć jest rezultatem braku wyobraźni: korzystania z kąpieli po wypiciu alkoholu, w miejscach zabronionych czy skakania do wody po opalaniu.

BĘDĄC W GÓRACH

• podczas wycieczek dostosujcie obuwie i ubiór do panujących warunków atmosferycznych zakładając, że pogoda może w każdej chwili się zmienić; 
• słuchajcie prognoz pogodowych w radiu czy telewizji;
• wychodząc ze schroniska na szlak, poinformujcie o tym jego pracowników podając planowaną trasę przemarszu i przybliżoną godzinę powrotu. Zgłoście swój powrót;
• przed wyprawą zapoznajcie się z mapą terenu dobierając długość i trudność szlaku turystycznego do możliwości najsłabszych uczestników wycieczki;
• w górach również bądźcie ostrożni w kontaktach z osobami obcymi;
• jeśli macie ze sobą telefon komórkowy zaprogramujcie w nim numery najbliższych placówek GOPR;
• zawsze zabierajcie ze sobą podstawowy sprzęt pierwszej pomocy, zwłaszcza do opatrywania ran i usztywniania złamanych czy zwichniętych kończyn, a także latarkę i gwizdek do sygnalizacji miejsca pobytu;
• nie wspinajcie się po skałach bez asekuracji i odpowiedniego przygotowania ,a także sprzętu. Lepiej skorzystać z pomocy instruktora i w zaproponowanym przez niego terenie. 
  
  W górach karetka do nikogo nie dojedzie, znalezienie kogoś jest bardzo trudne (nawet z powietrza) - nikt więc szybko nie udzieli Wam pomocy. Uważajcie więc na siebie, bądźcie rozważni i wykorzystajcie do maksimum swoją wyobraźnię.
  
  Bezpieczny wypoczynek nad wodą
  Planując wypoczynek nad wodą wybierajmy strzeżone kąpieliska, gdzie nad bezpieczeństwem czuwa ratownik.

• 

  Bezpieczeństwo na wodzie

  Planując wypoczynek nad wodą wybierajmy strzeżone kąpieliska, gdzie nad bezpieczeństwem czuwa ratownik. Przed wejściem do wody starajmy się stopniowo schładzać aby uniknąć wstrząsu termicznego. Nie pływajmy również bezpośrednio po posiłku, zimna woda może doprowadzić do bolesnego skurczu żołądka. Podczas pływania na dłuższym dystansie warto wyposażyć się w bojkę asekuracyjną. Przecenianie własnych umiejętności jest jedną z najczęstszych przyczyn utonięć.

  Bardzo lekkomyślne jest pływanie w miejscach, gdzie kąpiel jest zakazana lub nie znamy głębokości, siły nurtu oraz ukształtowania dna. Skoki na tzw. „główkę” mogą skończyć śmiercią lub kalectwem. Dobrze jest znać oznaczenia obowiązujące na kąpielisku:

• biała flaga – kąpiel dozwolona,
• czerwona flaga – kąpiel zabroniona.

• Podczas pływania kajakiem, łódką czy żaglówką, zawsze pamiętaj o założeniu kamizelki ratunkowej dopasowanej do wagi i wzrostu.

  ---

• Informacje dotyczące kąpielisk (komunikaty, podstawy prawne, raporty).
• Wykaz kąpielisk, gdzie bezpiecznie możesz spędzić czas z rodziną i znajomymi.

• ---

  Rady dla wypoczywających nad wodą

  Najbezpieczniejsza jest kąpiel w miejscach odpowiednio zorganizowanych i oznakowanych, będących pod nadzorem ratowników wodnych.

• Nie korzystaj z kąpieli w gliniankach, stawach, na żwirowiskach – mogą być bardzo zanieczyszczone, zarośnięte i głębokie; w razie zagrożenia nikt Cię nie usłyszy.
• Bardzo lekkomyślne jest pływanie w miejscach, gdzie kąpiel jest zakazana. Informują o tym znaki i tablice. Nie wolno też pływać na odcinkach szlaków żeglugowych oraz w pobliżu urządzeń i budowli wodnych (mostów, zapór, portów itp.)
• Przestrzegaj regulaminu kąpieliska, na którym wypoczywasz.
• Dobrze jest znać oznaczenia obowiązujące na kąpielisku: biała flaga – kąpiel dozwolona, czerwona flaga – kąpiel zabroniona, brak flagi – nie ma dyżuru ratowników.
• Jeśli Twoje dzieci są w wodzie, miej nad nimi ciągły nadzór (na moment nie spuszczaj ich z oka), nawet wtedy, gdy umieją pływać. Jedno zachłyśnięcie może się skończyć utonięciem.
• Obecność ratowników nie zwalnia rodziców lub opiekunów z obowiązku pilnowania dziecka. Odpowiedzialność za swoje dzieci zawsze ponoszą rodzice.
• Nie pływaj w wodzie o temperaturze poniżej 14 stopni Celsjusza, najlepsza temperatura to 22-25 stopni.
• Nie pływaj w czasie burzy, mgły, gdy wieje porywisty wiatr.
• Nie skacz do wody, gdy skóra jest nagrzana po bezpośrednim kontakcie ze słońcem. Przed wejściem do wody skorzystaj z prysznica lub stopniowo ochlap klatkę piersiową, szyję i nogi – unikniesz wtedy wstrząsu termicznego, skurczu lub omdlenia.
• Nie przebywaj też za długo w wodzie, gdyż grozi to wychłodzeniem organizmu. Po wyjściu z wody trzeba się osuszyć i przebrać w suche ubranie.
• Nie pływaj w miejscach, gdzie jest dużo wodorostów lub wiesz, że występują zawirowania i zimne prądy. Pływaj w miejscach dobrze Ci znanych.
• Nie skacz do wody w miejscach nieznanych, gdy nie wiesz, jaka jest głębokość wody i jak ukształtowane jest dno. Może się to skończyć śmiercią lub kalectwem! Absolutnie zabronione są w takich miejscach skoki na tzw. główkę. Pamiętaj też, żeby nie popychać innych kąpiących się i wypoczywających.
• Nigdy nie pływaj po spożyciu alkoholu.
• Nie pływaj na czczo lub bezpośrednio po posiłku.
• Pamiętaj, że materac dmuchany nie służy do wypływania na głęboką wodę, daleko od brzegu, podobnie jak inne gumowe zabawki (np. koło, rękawki, pontony).
• Pływanie po zapadnięciu zmroku oraz w nocy jest bardzo niebezpieczne.
• Korzystaj jedynie z pewnego i sprawnego sprzętu pływającego.
• Na brzegu, szczególnie w słońcu, noś nakrycie głowy, smaruj się filtrami ochronnymi. Najlepiej opalaj się w ruchu, np. grając w piłkę.
• Jeżeli jesteś świadkiem udzielania pomocy człowiekowi wyciągniętemu z wody - nie przeszkadzaj ratownikom, nie komentuj ich działań, nie traktuj tej sytuacji instruktażowo. Tu toczy się walka o życie ludzkie.
• Bawiąc się w wodzie, nie zakłócaj wypoczynku innym. Zadbaj o czyste kąpielisko - nie wrzucaj do wody żadnych śmieci, butelek, papierków, opakowań.
• Nie krzycz nad wodą, nie rób niepotrzebnego hałasu, nie wzywaj pomocy dla żartu. Jeśli widzisz, że ktoś w wodzie lub na brzegu potrzebuje pomocy ratownika, najlepiej unieś obie ręce, krzyżuj i rozkładaj je nad głową.
• Podczas pływania kajakiem, łódką czy żaglówką, pamiętaj zawsze o założeniu dziecku kamizelki ratunkowej z kołnierzem, która musi być dopasowana do jego wagi i wzrostu oraz koniecznie zapięta.
• Dobrze jest wpisać do telefonu numer ratunkowy nad wodą - 601 100 100. W razie wypadku zadzwoń, podając miejsce zdarzenia, opisując sytuację, stan osób poszkodowanych i ich liczbę. Koniecznie podaj swoje nazwisko. Nigdy nie przerywaj pierwszy rozmowy z dyżurnym!

• Opracowanie: Wydział Prewencji Społecznej KG PSP