Początek sezonu grzewczego to początek pożarów sadzy w kominach.
03.11.2025
Pożar sadzy w kominie to jedno z najczęstszych i najbardziej niebezpiecznych zagrożeń w sezonie grzewczym. Dochodzi do niego wtedy, gdy w przewodzie kominowym zapalają się nagromadzone osady sadzy - czyli niecałkowicie spalone cząstki paliwa stałego, które osadzają się na ściankach komina. Najczęściej do pożaru dochodzi w budynkach ogrzewanych piecami na drewno lub węgiel, ale może on wystąpić również w kominkach opalanych biomasą.
Jak powstaje pożar sadzy?
Sadza gromadzi się w kominie z powodu niepełnego spalania paliwa, szczególnie przy:
-
paleniu mokrym drewnem lub niskiej jakości węglem,
-
zbyt niskiej temperaturze spalania,
-
słabym ciągu kominowym,
-
braku regularnego czyszczenia komina przez kominiarza.
Wystarczy, że temperatura w kominie przekroczy 500–1000°C, by sadza zaczęła się tlić i zapaliła się gwałtownie. Taki pożar rozwija się błyskawicznie — płomienie potrafią wydostawać się z wylotu komina, a dźwięk towarzyszący zjawisku przypomina często „gwizdanie” lub „huk” pieca odrzutowego.
Objawy pożaru sadzy w kominie
Jeśli zauważysz jeden z poniższych objawów, natychmiast reaguj:
-
głośne dudnienie lub gwizd dochodzący z komina,
-
iskry lub płomienie wydobywające się z wylotu komina,
-
bardzo gorące ściany komina,
-
intensywny zapach dymu w pomieszczeniach,
-
spadające kawałki żarzącej się sadzy.
Co robić, gdy zapali się sadza?
-
Natychmiast wezwij straż pożarną – numer 112.
-
Nie próbuj gasić komina wodą! Woda w zetknięciu z rozgrzanym kominem może doprowadzić do pęknięcia przewodu i rozszerzenia ognia.
-
Zamknij dopływ powietrza do pieca lub kominka.
-
Otwórz okna w pomieszczeniach – pozwoli to na ujście dymu i tlenku węgla.
-
Nie zbliżaj się do komina i nie dotykaj jego ścian – mogą być rozgrzane do kilkuset stopni.
Po ugaszeniu pożaru komin należy bezwzględnie skontrolować przez kominiarza – często konieczne jest czyszczenie, naprawa lub wymiana uszkodzonego przewodu.
Jak zapobiegać pożarowi sadzy?
-
Regularnie czyść komin – minimum 4 razy w roku w przypadku paliw stałych (drewno, węgiel), a 2 razy w roku przy paliwach ciekłych lub gazowych.
-
Korzystaj z usług uprawnionego kominiarza.
-
Używaj suchego drewna lub certyfikowanego opału.
-
Nie pal śmieci ani tworzyw sztucznych.
-
Zadbaj o prawidłową wentylację i ciąg kominowy.
Dlaczego regularne przeglądy kominiarskie są tak ważne?
Oprócz ryzyka pożaru sadzy, zaniedbany komin może prowadzić do zatrucia tlenkiem węgla („czadem”), spadku wydajności ogrzewania oraz uszkodzenia konstrukcji budynku. Regularne czyszczenie i przeglądy to niewielki koszt w porównaniu z ewentualnymi stratami.
Opracował: mł. kpt. Jan Sobków