Prokuratura Krajowa

W dniu 16 września 2025 r. prokurator z Wydziału Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej skierował do Trybunału Stanu wniosek, na podstawie art. 41 § 1 k.p.k., o wyłączenie członków Trybunału Stanu Piotra Andrzejewskiego i Piotra Saka od udziału w sprawie wniosku Prokuratury Krajowej o uchylenie immunitetu Przewodniczącej Trybunału Stanu Małgorzaty Manowskiej.

Zgodnie z art. 41 § 1 k.p.k. „Sędzia ulega wyłączeniu, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie”.

Wniosek prokuratora uzasadniono szeregiem okoliczności budzących wątpliwości co do bezstronności wskazanych członków Trybunału Stanu, zwłaszcza związanych ze sposobem procedowania nad wnioskiem o uchylenie immunitetu.

W szczególności prokurator podniósł w tym zakresie następujące okoliczności:

1. Członkowie Piotr Andrzejewski i Piotr Sak sami „byli świadkami czynu” polegającego na niezwołaniu przez Przewodniczącą Trybunału Stanu posiedzenia pełnego składu tego organu, mimo ciążącego obowiązku, którą to okoliczność pominęli przy podejmowaniu w dniu 29 sierpnia 2025 r. postanowienia o wyłączeniu 12 innych członków Trybunału Stanu z tego samego powodu (bycia świadkiem czynu).
    
2. Pominięcie w postanowieniu z dnia 29 sierpnia 2025 r. spraw dotyczących głosowania obiegowego w Kolegium Sądu Najwyższego oraz działań na szkodę sędziego Pawła Juszczyszyna, mimo że czynności te były objęte wnioskiem prokuratora i wymagały odrębnego rozpoznania. Nie zachodziły przy tym żadne przesłanki uzasadniające wyłączenie członków Trybunału Stanu w tym zakresie. Całkowicie niezrozumiałe jest więc niedopuszczenie przez Przewodniczącego Piotra Andrzejewskiego wyłączonych 12 członków do rozpoznania wniosku prokuratora w sprawach niezwiązanych z Trybunałem Stanu.
    
3. Pominięcie w uzasadnieniu postanowienia z dnia 29 sierpnia 2025 r. pisemnych oświadczeń członków Trybunału Stanu, w których wskazywano na brak podstaw prawnych do stosowania przepisów k.p.k. o wyłączeniu sędziego w trybie art. 15a ustawy o Trybunale Stanu.
    
4. Przebieg posiedzenia pełnego składu Trybunału Stanu w dniu 3 września 2025 r. oraz treść protokołu nieoddająca w pełni jego rzeczywistego przebiegu (np. brak odnotowania zarządzenia przez Piotra Andrzejewskiego przerwy „do uspokojenia”).
    
5. Nieuznanie przez Piotra Andrzejewskiego terminu posiedzenia pełnego składu Trybunału Stanu prawidłowo wyznaczonego na dzień 22 września 2025 r. przez najstarszego wiekiem członka Trybunału.
    
6. Wyznaczenie na dzień 18 września 2025 r. posiedzenia Trybunału Stanu w składzie trzyosobowym, z wyłączeniem jawności, w przedmiocie rozpoznania wniosku o podjęcie uchwały o wyrażeniu zgody na pociągnięcie Przewodniczącej Trybunału Stanu Małgorzaty Manowskiej do odpowiedzialności karnej, pomimo wcześniejszego wyznaczenia innego terminu przez pełny skład Trybunału Stanu.

Dotychczasowe postępowanie 

W dniu 16 lipca 2025 r. prokurator z Wydziału Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej skierował do Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego oraz do Trybunału Stanu wnioski o podjęcie uchwał zezwalających na pociągnięcie Małgorzaty Manowskiej, sędzi Sądu Najwyższego oraz Przewodniczącej Trybunału Stanu, do odpowiedzialności karnej, w związku z ustaleniami poczynionymi w śledztwie o sygn. 1001-14.Ds.57.2024.

Pismem z dnia 5 sierpnia 2025 roku Trybunał Stanu zawiadomił Prokuraturę Krajową, że na dzień 3 września 2025 roku wyznaczono posiedzenie pełnego składu Trybunału Stanu w przedmiocie rozpoznania powyższego wniosku (sygn. TS 1/25).

W dniu 29 sierpnia 2025 roku Trybunał Stanu na posiedzeniu niejawnym w składzie 3-osobowym (Piotr Andrzejewski, Piotr Sak i Józef Zych), po rozpoznaniu wniosku pełnomocnika Przewodniczącej Trybunału Stanu, postanowił wyłączyć od udziału w sprawie 12 członków Trybunału Stanu, stosując wprost przepisy kodeksu postępowania karnego dotyczące wyłączenia sędziów.

Zdaniem prokuratora zastosowanie wprost przepisów Kodeksu postępowania karnego dotyczących wyłączenia sędziego prowadziłoby do absurdalnych skutków polegających na całkowitej i pierwotnej niemożności rozpoznania wniosku o uchylenie immunitetu, a tym samym merytorycznego rozpoznania sprawy karnej (komunikat w tej sprawie).

W dniu 3 września 2025 r. odbyło się posiedzenie pełnego składu Trybunału Stanu. Trybunał Stanu, pod przewodnictwem najstarszego wiekiem członka biorącego udział w posiedzeniu, wyznaczył kolejny termin na dzień 22 września 2025 r.

prok. Przemysław Nowak 
Rzecznik Prasowy
Prokuratury Krajowej