Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Aleksandrowie Kujawskim

Światowy Dzień Serca, obchodzony 29 września, to globalna inicjatywa mająca na celu zwiększenie świadomości na temat chorób serca i układu krążenia, które są jednymi z głównych przyczyn zgonów na całym świecie. Zdrowe serce to fundament dobrego samopoczucia i długowieczności, dlatego tak ważne jest, aby każdego dnia dbać o jego kondycję.

Jak dbać o serce?

Serce, będące kluczowym organem pompującym krew do całego organizmu, wymaga systematycznej troski. Aby utrzymać je w dobrej formie, należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach.

1. Zdrowa dieta
   Prawidłowa dieta odgrywa kluczową rolę w profilaktyce chorób serca. Powinna być bogata w produkty, które wspomagają układ krążenia, a uboga w te, które mogą prowadzić do jego obciążenia. Oto najważniejsze zalecenia:
   • Tłuszcze nienasycone – Unikaj tłuszczów trans i ogranicz spożycie tłuszczów nasyconych, które podnoszą poziom "złego" cholesterolu (LDL). Zamiast tego wybieraj zdrowe tłuszcze nienasycone, które znajdziesz w oliwie z oliwek, awokado, orzechach i rybach (np. łosoś, makrela).
   • Błonnik – Produkty pełnoziarniste, warzywa, owoce i rośliny strączkowe bogate są w błonnik, który pomaga obniżyć poziom cholesterolu i utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi.
   • Antyoksydanty – Warzywa i owoce, zwłaszcza te o intensywnych barwach (np. jagody, pomidory, szpinak), zawierają antyoksydanty, które chronią serce przed stresem oksydacyjnym.
   • Ograniczenie soli i cukru – Nadmierne spożycie soli może prowadzić do nadciśnienia, które jest jednym z głównych czynników ryzyka chorób serca. Z kolei zbyt duża ilość cukru zwiększa ryzyko otyłości, cukrzycy typu 2 i miażdżycy.
2. Aktywność fizyczna
   Regularna aktywność fizyczna to klucz do zdrowia serca. Specjaliści zalecają, aby każdy dorosły podejmował co najmniej 150 minut umiarkowanej aktywności aerobowej tygodniowo, czyli około 30 minut dziennie przez 5 dni. Przykłady aktywności korzystnych dla serca to:
   • Szybki marsz – Doskonała forma ruchu, która pomaga poprawić krążenie i spalać kalorie.
   • Jazda na rowerze – Poprawia wydolność serca i układu oddechowego.
   • Pływanie – Angażuje wiele grup mięśniowych, poprawia krążenie i nie obciąża stawów.
   • Jogging – Regularne bieganie zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca nawet o 50%.

Oprócz aktywności aerobowej warto włączyć do codziennej rutyny ćwiczenia wzmacniające mięśnie oraz stretching, który poprawia elastyczność mięśni i stawów.

Sygnały ostrzegawcze, których nie można ignorować

Serce często wysyła sygnały, że coś jest nie tak, zanim dojdzie do poważnych problemów. Ważne jest, aby znać te objawy i nie bagatelizować ich. Oto najczęstsze symptomy, które powinny nas zaniepokoić:

• Ból w klatce piersiowej – Uciskający, palący lub promieniujący ból, zwłaszcza do ramienia, szyi czy szczęki, może być oznaką zawału serca.
• Duszność – Problemy z oddychaniem, zwłaszcza podczas wysiłku, mogą wskazywać na niewydolność serca lub chorobę wieńcową.
• Kołatanie serca – Nieregularne bicia serca lub uczucie "galopu" mogą być symptomem arytmii, która wymaga konsultacji z lekarzem.
• Zawroty głowy lub omdlenia – Nagłe zawroty głowy, zwłaszcza w połączeniu z bólem w klatce piersiowej lub dusznością, mogą świadczyć o problemach z sercem.
• Obrzęki – Obrzęki nóg, kostek lub stóp mogą wskazywać na problemy z krążeniem, w tym niewydolność serca.

Najczęstsze choroby serca

Choroby serca stanowią globalne zagrożenie zdrowia. Najczęstsze z nich to:

• Choroba niedokrwienna serca (ChNS) – Jest wynikiem zwężenia tętnic wieńcowych, co prowadzi do ograniczenia dopływu krwi do serca. Może skutkować zawałem serca.
• Nadciśnienie tętnicze – Podwyższone ciśnienie krwi, które zwiększa ryzyko udaru mózgu, niewydolności serca i innych powikłań.
• Zawał serca – Powodowany przez zablokowanie jednej z tętnic wieńcowych, prowadzi do martwicy mięśnia sercowego.
• Arytmie – Nieregularny rytm serca, który może prowadzić do poważnych powikłań, w tym udaru.
• Niewydolność serca – Stan, w którym serce nie jest w stanie pompować wystarczającej ilości krwi do zaspokojenia potrzeb organizmu.

Światowy Dzień Serca to doskonała okazja, aby przypomnieć sobie o potrzebie troski o zdrowie tego niezwykle ważnego organu. Dbanie o serce to nie tylko unikanie nałogów, ale przede wszystkim zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna oraz umiejętność rozpoznawania objawów, które mogą wskazywać na problemy z układem krążenia. Pamiętajmy, że małe codzienne nawyki mogą mieć ogromny wpływ na nasze serce, a tym samym na nasze życie.