Wścieklizna
09.04.2025
Choroba ta jest jedną z najgroźniejszych wirusowych chorób odzwierzęcych. Jest chorobą zakaźną dotykającą centralnego układu nerwowego, na którą wrażliwe są wszystkie gatunki ssaków, w tym ludzie. Okres inkubacji choroby wynosi od kilku dni do kilku miesięcy, a nawet kilku lat. Wirus wścieklizny jest wrażliwy na wysoką temperaturę i światło słoneczne, ale jednocześnie jest wysoce odporny na niskie temperatury.
Wirus przenoszony jest ze śliną chorego zwierzęcia poprzez ugryzienie albo oślinienie uszkodzonej skóry lub błon śluzowych człowieka.
Objawy wścieklizny u ludzi:
- gorączka, ból głowy, nudności (ogólne osłabienie),
- niepokój, pobudzenie,
- nietypowe mrowienie, kłucie lub pieczenie w miejscu rany,
- wodowstręt, światłowstręt,
- zaburzenia świadomości,
- nadmierne ślinienie i trudności w połykaniu,
- ostre zapalenie mózgu i rdzenia,
- rozdrażnienie, niepokój,
- napady drgawek, bolesne skurcze mięśni gardła i przełyku.
Objawy wścieklizny u zwierząt:
- nagła zmiana usposobienia zwierzęcia – łagodne stają się drażliwe, dzikie zwierzęta, które zazwyczaj są płochliwe uciekają przed człowiekiem zachowują się agresywnie, atakują człowieka lub odwrotnie - są zbyt łagodne i dają się złapać,
-
drgawki, śpiączka lub otępienie,
- brak koordynacji ruchowej, niezborność wzroku,
- ślinotok,
- wodowstręt,
- wzmożone reakcje na bodźce zewnętrzne.
W celu uniknięcia zakażenia wścieklizną:
- unikaj bezpośredniego kontaktu z dzikimi zwierzętami ( np.; lis, nietoperz, jenot, szczur)
- nie dotykaj znalezionych martwych zwierząt – jeśli zobaczysz martwe zwierzę, zgłoś to służbom porządkowym (policji, straży miejskiej) lub służbom weterynaryjnym,
- systematycznie szczep własne psy, a najlepiej także koty,
- nie wypuszczaj kotów i psów bez możliwości ich kontroli,
- w przypadku pogryzienia lub oślinienia rany dokładnie przemyj ją kilkukrotnie ciepłą wodą z mydłem oraz zdezynfekuj. Następnie bezwzględnie zgłoś się do lekarza (pierwszego kontaktu lub najbliższego oddziału ratunkowego), aby ocenił, czy powinieneś rozpocząć szczepienie przeciwko wściekliźnie oraz ewentualnie dodatkowo przeciwko tężcowi,
- w przypadku pogryzienia przez zwierzęta domowe, ustal właściciela zwierzęcia (imię, nazwisko, adres zamieszkania, ewentualnie kontakt telefoniczny), aby zgłosić je do obserwacji weterynaryjnej w kierunku wścieklizny,
- zwierzęta domowe, które pokąsały człowieka, poddaje się badaniu i obserwacji przez lekarza weterynarii przez okres 15 dni – pozwala to często wykluczyć wściekliznę i nie rozpoczynać szczepień przeciwko wściekliźnie u narażonego,
- w przypadku pokąsania przez zwierzęta dzikie lub gdy brak jest możliwości podjęcia obserwacji weterynaryjnej zwierzęcia w kierunku wścieklizny, należy poddać się szczepieniu przeciw wściekliźnie. Do szczepienia kwalifikuje lekarz chorób zakaźnych (jeśli trafisz do lekarza POZ/SOR, to lekarze powinni skierować cię do poradni chorób zakaźnych w celu konsultacji do szczepień przeciwko wściekliźnie),
- lekarz powinien zgłosić ten fakt do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego – właściwego terenowo dla miejsca zdarzenia,
- padłe lub zabite zwierzęta dzikie oraz domowe, podejrzane o wściekliznę, które miały kontakt z człowiekiem, należy przekazać do badania powiatowemu lekarzowi weterynarii.
Obowiązek szczepienia ochronnego przeciw wściekliźnie
W Polsce przeciwko wściekliźnie należy obowiązkowo szczepić psy powyżej 3. miesiąca życia, a następnie nie rzadziej niż co 12 miesięcy od dnia ostatniego szczepienia.
Szczepienia psów i kotów przeciwko wściekliźnie wykonują lekarze weterynarii świadczący usługi weterynaryjne w ramach zakładu leczniczego dla zwierząt.
Brak szczepienia psa (i kota, którego właścicielem jest mieszkaniec terenu objętego obszarem zagrożonym wystąpieniem wścieklizny u zwierząt) jest wykroczeniem, za które grozi mandat karny.
Więcej o wściekliźnie na: