Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Jeleniej Górze

Światowy Dzień Rzucania Palenia, obchodzony corocznie w trzeci czwartek listopada (w 2025 roku przypada 20 listopada), to coś więcej niż tylko data w kalendarzu. To globalny moment refleksji nad jednym z największych zagrożeń dla zdrowia publicznego i realna szansa na zmianę życia.

Mimo rosnącej świadomości, palenie tytoniu wciąż pozostaje główną, możliwą do uniknięcia przyczyną przedwczesnych zgonów na świecie. Przyjrzyjmy się faktom, korzyściom z rzucenia nałogu i miejscom, gdzie można znaleźć profesjonalne wsparcie.

Co Kryje Się w Dymie Papierosowym?

Wiedza jest pierwszym krokiem do zmiany. Dym tytoniowy to nie tylko nikotyna i smoła. To złożona mieszanina chemiczna, która atakuje organizm na wielu frontach.

• Koktajl 7000 substancji: Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Krajowego Ośrodka Onkologii, w dymie tytoniowym zidentyfikowano ponad 7000 związków chemicznych.
• 70 substancji rakotwórczych: Co najmniej 70 z tych związków ma udowodnione działanie kancerogenne (rakotwórcze). Należą do nich m.in.:
  • Benzen: Rozpuszczalnik przemysłowy.
  • Formaldehyd: Używany do konserwacji zwłok.
  • Smoła: Osadza się w płucach, upośledzając ich funkcje.
  • Polon-210: Pierwiastek promieniotwórczy.
• Substancje toksyczne: Amoniak (środek czyszczący), kadm (używany w bateriach), cyjanowodór (gaz bojowy).

To te substancje, a nie sama nikotyna, odpowiadają za miażdżącą większość chorób związanych z paleniem. Nikotyna odpowiada natomiast za silne uzależnienie fizyczne.

Skutki Zdrowotne – Statystyki, Które Dają Do Myślenia

Palenie tytoniu nie jest tylko "złym nawykiem". Jest chorobą przewlekłą, która prowadzi do szeregu innych, śmiertelnych schorzeń.

• Nowotwory: Palenie odpowiada za około 90% przypadków raka płuc. Zwiększa także ryzyko nowotworów jamy ustnej, krtani, przełyku, pęcherza moczowego, nerek, trzustki, żołądka i szyjki macicy.
• Układ Krążenia: Nikotyna podnosi ciśnienie krwi i tętno. Tlenek węgla zawarty w dymie ogranicza zdolność krwi do transportu tlenu. To wszystko przyspiesza rozwój miażdżycy, co prowadzi do zawałów serca, udarów mózgu i chorób naczyń obwodowych.
• Układ Oddechowy: Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc (POChP), rozedma płuc, przewlekłe zapalenie oskrzeli – to bezpośrednie konsekwencje uszkodzeń wywołanych dymem.

Fakt: Co drugi palacz umiera z powodu chorób związanych z tytoniem, a średnia długość życia palacza jest o 10 lat krótsza niż osoby niepalącej.

Korzyści z Rzucenia – Twoje Ciało Reaguje Natychmiast

Najbardziej motywujące jest to, że organizm zaczyna się regenerować niemal od razu po wypaleniu ostatniego papierosa. Proces ten jest dynamiczny:

• 20 minut po: Ciśnienie krwi i tętno spadają do normy. Temperatura dłoni i stóp wraca do normalnego poziomu.
• 8 godzin po: Poziom tlenku węgla (CO) we krwi spada, a poziom tlenu wzrasta.
• 24 godziny po: Ryzyko ostrego zawału serca znacznie maleje. Płuca zaczynają oczyszczać się ze śluzu i zanieczyszczeń.
• 48 godzin po: Poprawiają się zmysły smaku i węchu. Uszkodzone zakończenia nerwowe zaczynają się regenerować.
• 2 tygodnie do 3 miesięcy po: Krążenie krwi poprawia się. Wydolność fizyczna wzrasta (łatwiej się oddycha, mniej zadyszki).
• 1 rok po: Ryzyko choroby wieńcowej serca zmniejsza się o połowę w porównaniu do osoby palącej.
• 5 lat po: Ryzyko udaru mózgu jest porównywalne do ryzyka osoby niepalącej. Ryzyko raka jamy ustnej, przełyku i krtani spada o połowę.
• 10 lat po: Ryzyko raka płuc spada o połowę w porównaniu do palacza.

Jak Skutecznie Rzucić Palenie?

Rzucenie palenia to proces, a nie jednorazowe wydarzenie. Ważne jest, by się do tego przygotować.

1. Ustal datę "Dnia Zero": Niech to będzie właśnie 20 listopada, Światowy Dzień Rzucania Palenia!
2. Pozbądź się pokus: Wyrzuć wszystkie papierosy, zapalniczki, popielniczki z domu, samochodu i miejsca pracy.
3. Znajdź wsparcie: Poinformuj rodzinę i przyjaciół o swojej decyzji. Poproś o wyrozumiałość i pomoc w trudnych chwilach.
4. Skorzystaj z profesjonalnej pomocy:
   1. Poradnia Telefoniczna: 801 108 108 (specjaliści z zakresu profilaktyki i terapii uzależnień czekają na Twój telefon).
   2. Lekarz Rodzinny: Twój lekarz może przepisać leki na receptę lub polecić nikotynową terapię zastępczą (plastry, gumy, tabletki do ssania), które łagodzą objawy głodu nikotynowego.
   3. Grupowe terapie: Wsparcie innych osób przechodzących przez ten sam proces jest nieocenione.

Podsumowanie: Wybór Należy do Ciebie

Palenie papierosów to nałóg, który okrada Cię ze zdrowia, pieniędzy i lat życia. Światowy Dzień Rzucania Palenia to doskonały moment, aby podjąć decyzję, która odmieni Twoją przyszłość.

Zacznij już dziś. Zrób ten krok dla siebie, dla swoich bliskich i dla lepszego jutra bez dymu tytoniowego.