Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Lidzbarku Warmińskim

Program dobrowolnych szczepień przeciw HPV w szkołach

Wraz z rozpoczęciem roku szkolnego, podobnie jak w roku ubiegłym, rusza program bezpłatnych, dobrowolnych szczepień przeciw HPV w szkołach dla dzieci i młodzieży w przedziale wiekowym 9-14 lat.  Dlaczego warto, niezależnie od płci, zaszczepić swoje dziecko? Zapraszamy do lektury.

Wirus HPV (Human Papillomavirus) to ludzki wirus brodawczaka.

Wyróżnia się różne jego typy: niskiego ryzyka (wywołujące m.in. niezłośliwe brodawki narządów płciowych tzn. kłykciny czy brodawczaki) oraz wysokiego ryzyka o dużym potencjale onkogennym (wywołujące zmiany przedrakowe i raka szyjki macicy oraz inne choroby nowotworowe – rak sromu, pochwy, odbytu, prącia, okolic szyi i głowy oraz przestrzeni ustno-gardłowej).

W 2008 roku Harald Zur Hansen otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii za odkrycie roli ludzkiego wirusa brodawczaka (HPV) w patogenezie raka szyjki macicy. Odkrycie przyczyniło się do opracowania szczepionek, które chronią przed nowotworami narządów płciowych oraz odbytu. Odkrycie to diametralnie zmieniło losy wielu ludzi na świecie. Światowa Organizacja Zdrowia wymienia szczepienia przeciwko HPV jako jedną z najistotniejszych interwencji w profilaktyce nowotworów.

Najczęstszą drogą zakażenia wirusem jest droga kontaktów seksualnych. Dlaczego więc szczepimy dzieci i młodzież w wieku 9-14 lat? Ponieważ do zakażenia dochodzi najczęściej w początkowym okresie aktywności seksualnej. W tak młodym wieku mamy największą pewność, iż młody człowiek nie zetknął się jeszcze z wirusem. Fakty są bezlitosne – nawet 80% osób aktywnych seksualnie będzie miała styczność z wirusem. Część z tych zakażeń przeminie samoczynnie, ale część z nich przekształci się w przewlekłą postać zakażenia i stworzy otwarte wrota do zmian nowotworowych. Pamiętajmy, że ani prezerwatywa, ani posiadanie jednego partnera seksualnego nie dają 100% ochrony przed zakażeniem. Najskuteczniejszym sposobem na uniknięcie tej sytuacji jest szczepienie ochronne.

Oto kilka faktów…

Wirus HPV odpowiada za:

• 99,7% raka szyjki macicy,
• 75-85% śródnabłonkowej neoplazji szyjki macicy,
• 85-90% raka sromu,
• 90-95% śródnabłonkowej neoplazji sromu dużego stopnia,
• 80-85% raka pochwy,
• 90-95% raka odbytu,
• 90% brodawek narządów płciowych,
• 60% nowotworów prącia,
• 30% nowotworów gardła.

Zakażenia HPV powiązane są z niemal wszystkimi przypadkami raka szyjki macicy. Stanowi on czwarty na świecie, piąty w Europie i siódmy w Polsce nowotwór kobiet. W Polsce statystyki są bezwzględne – codziennie w Polsce 6 kobiet dowiaduje się o chorobie, a 4 z nich umiera. To dramatyczne historie osób dotkniętych tą chorobą oraz ich bliskich. Tej sytuacji można by uniknąć.

Czy to oznacza, że szczepienia ochronne dedykowane są wyłącznie dziewczynkom?

Nic bardziej mylnego!  Chłopcy również zyskują na szczepieniach - oprócz ochrony onkologicznej przed takimi chorobami, jak rak prącia, odbytu, okolic ust, gardła, szyi i głowy, zyskuje całe społeczeństwo – dzięki dużej wyszczepialności ryzyko zakażenia krążącym wirusem diametralnie spada. Szczepienia chłopców chronią nie tylko ich samych, ale także bliskie im osoby.

Program szczepień przeciw HPV na świecie

Dobrym przykładem są tu statystyki z krajów, które już dawno wprowadziły powszechny program szczepień przeciwko HPV – Australia (2007), Wielka Brytania (2008) oraz niemal wszystkie kraje Unii Europejskiej (2019) – nowotwory zależne od HPV występują tam coraz rzadziej. Obecnie na całym świecie programy szczepień realizowane są w ponad 100 państwach.

Szczepienie przeciwko HPV to jedno z najlepiej zbadanych szczepień

Są bezpieczne i dobrze tolerowane. Skład jest jasny:

• antygeny – tworzące ochronną odpowiedź immunologiczną,
• adiuwant – wzmacniający swoistą odpowiedź immunologiczną,
• substancje pomocnicze – stabilizujące i chroniące antygeny.

Wszystkie składniki szczepionki zostały dokładnie zbadane. Nie są to substancje niebezpieczne dla człowieka. Występują w niewielkiej ilości, która nie stanowi zagrożenia dla organizmu.

Jak działa szczepionka? Osoba zaszczepiona wytwarza przeciwciała. Jeśli w przyszłości dojdzie do kontaktu z HPV przeciwciała „zneutralizują” wirusa i nie dopuszczą do jego wniknięcia do komórek.

Pierwsze szczepionki wprowadzone zostały już w 2006 roku, a badania nad nimi trwają o wiele dłużej. Najpierw bezpieczeństwo szczepionek przeciw HPV potwierdziła Europejska Agencja Leków, po naukowej ocenie jakości, bezpieczeństwa i skuteczności klinicznej szczepionki. Jako produkt leczniczy każda szczepionka przeszła wszystkie etapy badań klinicznych. Zaszczepionych zostało już setki milionów osób. Nie wykazano niepokojących objawów. Nie potwierdzono, aby szczepienie było związane przyczynowo z występowaniem chorób (w tym autoimmunologicznych). Łagodne działania niepożądane ustępują po 1-2 dniach. Są to zazwyczaj reakcje w miejscu wstrzyknięcia (ból, zaczerwienienie, obrzęk) lub reakcje ogólnoustrojowe (bóle mięśni, głowy, uczucie zmęczenia, gorączka, objawy ze strony układu pokarmowego, omdlenia). Ryzyko ciężkiej reakcji anafilaktycznej jest bardzo niskie i stanowi około 1:1 000 000 podanych dawek. Korzyści ze szczepienia przeciwko HPV stanowczo przewyższają potencjalne ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.

Obecnie w Polsce bezpłatnie dla dzieci w wieku 9-14 lat dostępne są dwa warianty szczepionki przeciw HPV

Są to:

• 2-walentna Cervarix – chroni przed 2 najbardziej onkogennymi wariantami wirusa: 16 i 18,
• 9-walentna Gardasil 9 – chroni przed typami: 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58.

Masz wybór – to od Ciebie zależy, którą z nich zaszczepisz swoje dziecko.

Schemat podawania szczepionek:

• wiek 9-14 lat – 2 dawki (druga dawka podana w odstępnie 5-13 miesięcy),
• wiek 15+ lat – 3 dawki (w odstępnie 0, 2, 6 miesięcy).

Jak zapisać się na szczepienie?

Spróbuj zasięgnąć informacji w szkole swojego dziecka – być może szkoła organizuje akcję szczepień na terenie placówki. Zapis dziecka możliwy jest także na Internetowym Koncie Pacjenta, w aplikacji mojeIKP lub w każdej przychodni POZ.

Czy szczepienia przeciwko HPV zalecane są wyłącznie dzieciom i młodzieży?

Nie! Osoby dorosłe także mogą odnieść korzyści ze szczepień przeciw ludzkiemu wirusowi brodawczaka. Powinny one być szczepione zgodnie z zapisami w ulotce określonego preparatu. Osoby, które są już zakażone jednym typem wirusa, dzięki szczepieniu przeciw HPV mogą ochronić się przed zakażeniem kolejnymi typami. Szczepienia przeciwko HPV należy zalecać także kobietom diagnozowanym i leczonym z powodu stanów przedrakowych szyjki macicy, gdyż mogą one odnieść korzyści w postaci niższego ryzyka nawrotu zmian nowotworowych.

Podejmij świadomą decyzję!

 

Po więcej informacji dotyczących szczepień przeciwko HPV zapraszamy na portal Szczepienia.info:

https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/hpv/

Zachęcamy również do zapoznania się ze szkoleniami prowadzonymi przez ekspertów w walce ze skutkami zakażeń HPV:

https://szkoleniahpv.pl/

W załączniku do pobrania także:

• Przewodnik po szczepieniach przeciw HPV dla rodziców nastolatków.
• Przewodnik o bezpieczeństwie szczepionek przeciw HPV dla rodziców nastolatków.

 

źródło: Szczepienia.info