Dzień walki z depresją
23.02.2024
Obniżony nastrój, chandra, utrata radości życia, ciągłe rozdrażnienie, obniżona samoocena, brak energii i sił witalnych, przygnębienie… Kto z nas nie doświadczył powyższych stanów w sytuacji poważnych zmian w swoim życiu zawodowym czy osobistym? Kto z nas nie czuł podobnych emocji w przypadku przedłużających się niekorzystnych warunków biometeorologicznych? Niektórych z nas dotyka niepełnosprawność, choroba przewlekła nasza lub bliskiej osoby. Z pewnością niejeden z powyższych stanów dotknął każdego z nas. Kiedy jednak zbyt duże nagromadzenie nieprzyjemnych emocji zaczyna zagrażać naszej stabilizacji emocjonalnej? Kiedy przedłużający się silny stres i związane z tym objawy somatyczne powodują zakłócenia naszej równowagi psychofizycznej? Gdzie jest ta granica, za którą zaczynamy mówić o depresji a nie tylko o złym dniu, gorszym humorze, słabej passie?
Gdzie zaczyna się depresja?
Jest wiele sytuacji w życiu każdego z nas które generują wiele nieprzyjemnych doznań i zdecydowanie obniżają nastrój oraz samoocenę, a w dłuższej perspektywie znacząco obniżają subiektywną ocenę standardu życia psychicznego. Niektórzy z powodu życiowych niepowodzeń na różnych polach posuwają się niestety do ostatecznych rozwiązań. Ocenia się, że każdego dnia średnio szesnaścioro Polaków odbiera sobie życie, ponieważ nie może znieść cierpienia które jest ich udziałem. Szacuje się, że w Polsce na depresję chorują prawie dwa miliony ludzi. Są to przerażające dane.
Depresję definiuje się jako stan negatywnych wspomnianych wcześniej różnych zaburzeń nastroju przy czym taki stan trwa ponad dwa tygodnie i ma znaczący wpływ zaburzając codzienne życie danej osoby. Depresja nie jest chwilowym obniżeniem nastroju. Przejściowe trudności i przygnębienie nie są więc depresją i zdarzają się każdemu. W depresji natomiast następuje stopniowe zaburzenie sprawności intelektualnej, problemy ze snem, apatia, myśli samobójcze, utrata popędu seksualnego, zaburzenia apetytu, chęć izolacji. Depresja z poziomu psychiki przenosi się na odczucia płynące z organizmu i jest ona zaburzeniem psychicznym a więc chorobą. W związku z tym stosowane niejednokrotnie zachęty aby wstać, wziąć się w garść itp. są zupełnie nietrafione i nieskuteczne.
Depresja to choroba, a nie chwilowy negatywny stan emocjonalny.
Depresja to choroba która w systemie międzynarodowej klasyfikacji przypisane ma kody: „epizod depresyjny” (F32) lub „zaburzenia depresyjne nawracające” (F33). Do podstawowych klinicznych objawów pierwszego epizodu depresyjnego należą:
- obniżony nastrój utrzymujący się przez większą część dnia, prawie codziennie, niezależnie od okoliczności; poczucie smutku i przygnębienia mimo sprzyjających warunków
- utrata zainteresowania działaniami, które dotychczas sprawiały przyjemność, zobojętnienie emocjonalne na to co do tej pory sprawiało przyjemność
- osłabienie energii lub szybsze męczenie się
Podawane są również objawy dodatkowe:
- zaburzenia snu
- myśli samobójcze
- problemy z pamięcią i koncentracją
- utrata wiary w siebie i/lub pozytywnej samooceny
- nadmierne poczucie winy
- spowolnienie psychoruchowe (rzadziej pobudzenie)
- zmiany łaknienia i masy ciała
Zgodnie ze schematami diagnostycznymi, powinny pojawić się przynajmniej dwa podstawowe objawy i dwa dodatkowe, aby zdiagnozować chorobę.
Jak szukać pomocy?
W przypadku stwierdzenia obecności powyższych objawów konieczna jest wizyta u psychoterapeuty. Celem terapii jest zmniejszenie odczuwania negatywnych emocji i zrozumienie swojej sytuacji życiowej. Istnieje szereg rodzajów terapii, która jest dostosowana do osób w różnym wieku, w różnej sytuacji życiowej. Niejednokrotnie konieczne jest również wdrożenie farmakoterapii i w tym celu skorzystanie z wizyty u psychiatry. Leki antydepresyjne są przepisywane w celu zmniejszenia objawów depresji i jej skutków. Wybór leku jest dostosowany do każdego człowieka w zależności od cech jego choroby i z konkretnymi zaleceniami dotyczącymi stosowania. Pamiętać należy, że trzeba również skontrolować stan swojego zdrowia i wykonać badania diagnostyczne. Depresja jest chorobą, a więc należy podejść do tego tematu w sposób kompleksowy. Lekarz powinien mieć informacje na temat zaobserwowanych symptomów, chorób towarzyszących i stosowanych dotychczas leków. Pomocne mogą się okazać podstawowe badania krwi (w tym morfologia i stężenie TSH) czy badania obrazowe (np. tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny głowy). Nieleczona depresja jest zagrożeniem dla zdrowia i życia. Dodatkowo należy wspomnieć, że istnieje kilka ogólnodostępnych telefonów zaufania dla osób w różnym wieku pozostających w różnego rodzaju kryzysie emocjonalnym. Znajdziesz je w artykule „Jak pomóc sobie i innym w depresji” na stronie pacjent.gov.pl
Podsumowanie
Depresja jest chorobą, która może dotknąć każdego z nas, ponieważ nigdy nie możemy być pewni, w jakiej sytuacji postawi nas los i z jakimi wyzwaniami przyjdzie nam się zmierzyć. Nigdy nie możemy być pewni, czy podołamy postawionym przed nami zadaniom oraz czy prawidłowo będziemy wypełniali nasze życiowe role. Ważne jest, aby w każdym położeniu dbać o swój dobrostan psychiczny i fizyczny, tj. praktykować higienę snu i jedzenia, dbać o kondycję fizyczną, regularnie wykonywać profilaktyczne badania, utrzymywać dobre kontakty z bliskimi oraz z znajomymi, a w razie potrzeby nie bać się prosić o wsparcie. Pamiętajmy też, że nigdy nie wiemy, czy osoby z naszego środowiska nie mierzą się z problemami natury depresyjnej. Zawsze należy w kontaktach z innymi kierować się zasadami szacunku, życzliwości, empatii, zrozumienia dla cudzych emocji, ale też asertywności i realnej ocenie sytuacji. Tworzy to przestrzeń do dialogu. Istotne jest skupienie się na optymistycznym podejściu do życia i relacji, promocji zdrowego stylu życia, które służy nam jak i osobom w naszym otoczeniu. W ten sposób możemy kiedyś nieświadomie uratować czyjeś zdrowie, a nawet życie.
Źródła:
„O depresji” – Fundacja Twarze Depresji
„Kiedy smutek jest chorobą” – pacjent.gov.pl
„Stany depresyjne a depresja” - Luxmed
„Typy depresji” - Kampania Forum Przeciw Depresji
„Fizyczne objawy depresji, czyli jak choroby psychiczne wpływają na ciało” – Diagnostyka