Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Pyrzycach

Dlaczego obchodzimy Dzień Seniora

Ogólnopolski Dzień Seniora, ustanowiony 14 listopada, jest okazją do zwrócenia uwagi na potrzeby osób starszych i docenienia ich roli w społeczeństwie. Z wiekiem naturalnie spada odporność, tempo przemiany materii i wydolność, dlatego warto wspierać ciało poprzez zdrowe odżywianie, aktywność fizyczną i regularną profilaktykę. Dzień Seniora przypomina też, że każda osoba po 60. roku życia ma prawo do szczególnej opieki zdrowotnej. Wynika to m.in. z obowiązującej ustawy z dnia 11 września 2015 r. o osobach starszych (Dz.U. poz 1705) i Art. 68 Konstytucji RP.

Profilaktyka zdrowotna – pierwsza linia obrony

Wczesne wykrywanie chorób to klucz do zachowania sprawności na długo. Seniorzy powinni regularnie kontrolować ciśnienie krwi, poziom glukozy, wykonywać morfologię oraz badać wzrok i słuch – to pozwala zauważyć zmiany w organizmie, zanim pojawią się poważniejsze problemy. Ministerstwo Zdrowia wzmacnia profilaktykę poprzez Narodowy Program Zdrowia 2021‑2025, w którym znalazły się działania edukacyjne i dostosowywanie systemu opieki do potrzeb starszych osób.

Warto także skorzystać z programu profilaktycznego „Moje Zdrowie”. Osoby powyżej 20 roku życia mogą wykonywać bezpłatne badania. Wyniki omawia się z lekarzem rodzinnym, który doradzi, jak systematycznie dbać o zdrowie. Tego typu bilanse pomagają wcześniej wykryć schorzenia i dobrać odpowiednie leczenie.

Ruch – codzienny zastrzyk energii

Aktywność fizyczna jest jednym z filarów zdrowego stylu życia w każdym wieku. Regularny ruch wzmacnia mięśnie i kości, poprawia krążenie, pomaga utrzymać lub zmniejszyć masę ciała i korzystnie wpływa na nastrój. Dla seniorów odpowiednie aktywności to m.in.:

• Nordic walking – chodzenie z kijkami angażuje całe ciało i poprawia stabilność.
• Ćwiczenia w wodzie – pływanie i aerobik wodny angażują wiele grup mięśni, zmniejszając ryzyko kontuzji dzięki wyporności wody.
• Siłownie plenerowe – korzystanie z urządzeń na świeżym powietrzu, takich jak rowerki czy steppery, pozwala wzmocnić kondycję bez opłat.
• Domowe ćwiczenia rozciągające, pilates lub joga – można je wykonywać o dowolnej porze, co zachęca do systematyczności.

Przed rozpoczęciem nowej aktywności fizycznej zwłaszcza przy istniejących problemach zdrowotnych warto zasięgnąć porady lekarza. Nawet 30 minut umiarkowanego ruchu każdego dnia znacząco poprawia kondycję fizyczną i psychiczną.

Zbilansowana dieta – paliwo dla zdrowia

Jedzenie ma ogromny wpływ na stan zdrowia i samopoczucie. Organizmy osób starszych potrzebują zróżnicowanej diety, która dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych.  Codzienne posiłki powinny być bogate w:

• Warzywa i owoce – to źródło witamin, minerałów, przeciwutleniaczy i błonnika.
• Niskotłuszczowe produkty mleczne – dostarczają wapnia i witaminy D, które wspierają zdrowe kości i zapobiegają złamaniom.
• Białko – ryby, jajka, chude mięso i rośliny strączkowe pomagają utrzymać masę mięśniową.
• Zdrowe tłuszcze roślinne – oliwa i oleje roślinne (z wyjątkiem kokosowego i palmowego) dostarczają kwasów tłuszczowych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Seniorzy powinni pić głównie niesłodzoną wodę i ograniczać sól, cukier oraz tłuszcze nasycone. Zaleca się spożywanie co najmniej 2 litrów płynów dziennie. Warto sięgać po świeże zioła zamiast soli, a jeśli masz problemy z gryzieniem orzechów czy pestek, wybierz je w formie past lub formie zmielonej

Osoby szukające gotowych planów żywieniowych mogą skorzystać z programu Dash Senior. To zestaw prostych, urozmaiconych przepisów stworzonych z myślą o zdrowiu osób starszych.

Ćwicz umysł i pielęgnuj relacje

Zdrowie psychiczne i społeczne są równie ważne jak sprawność fizyczna. Warto inwestować czas w relacje z rodziną, przyjaciółmi i sąsiadami. Dobre kontakty zmniejszają stres i poprawiają nastrój. Unikaj toksycznych relacji i skupiaj się na osobach, które wnoszą pozytywne wartości do Twojego życia.

Aby mózg był sprawny, potrzebuje codziennych wyzwań: zmieniaj trasę spaceru, graj w gry planszowe, rozwiązuj krzyżówki, czytaj książki lub słuchaj audiobooków, ucz się na pamięć krótkich tekstów i licz w pamięci. Możesz także poszukać zajęć na Uniwersytecie Trzeciego Wieku lub w klubie seniora – to okazja do nauki i poznania nowych osób.

Dobre nawyki na zdrowy sen

Problemy ze snem są częste w starszym wieku. Bezsenność utrudnia regenerację organizmu i pogarsza samopoczucie. Aby poprawić jakość snu:

• Zadbaj o zaciemnienie sypialni i, jeśli potrzebujesz, użyj zatyczek do uszu lub maseczki na oczy.
• Utrzymuj temperaturę 18–20 °C w sypialni.
• Staraj się kłaść i wstawać o zbliżonych porach, aby utrzymać naturalny rytm dobowy.
• Unikaj patrzenia w ekran przed snem – niebieskie światło z telefonu czy tabletu utrudnia zasypianie.
• Ogranicz spożycie alkoholu wieczorem, bo może on powodować niespokojny sen.

Podsumowanie

Ogólnopolski Dzień Seniora to nie tylko święto, ale również przypomnienie, że każdego dnia możemy inwestować w zdrowie osób w podeszłym wieku. Regularne badania, aktywność fizyczna, zbilansowana dieta, ćwiczenia umysłu, dobre relacje i higiena snu tworzą solidne podstawy długiego, szczęśliwego życia. Dbając o te elementy, seniorzy mogą cieszyć się energią, niezależnością i pogodą ducha, a młodsze pokolenia czerpać z ich doświadczenia i mądrości.