Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Szczecinku

15 października obchodzimy Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi. Święto ustanowione przez Europejską Koalicję do Walki z Rakiem Piersi, którego celem jest promocja badań profilaktycznych, rzetelnej wiedzy oraz czujności onkologicznej dotyczącej nowotworów piersi. Tegoroczny Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi wpisuje się w obchody Różowego Października - miesiąca świadomości raka piersi. Symbolem walki z nowotworem piersi jest różowa wstążka.

Od 1985 roku, miesiąc październik obchodzony jest na świecie jako miesiąc świadomości raka piersi. W tym szczególnym czasie przypominamy, jak ważne jest prowadzenie zdrowego stylu życia, regularna samokontrola piersi oraz poddawanie się badaniom profilaktycznym.

Wiedza na temat profilaktyki raka piersi jest obecnie niezbędna każdej kobiecie niezależne od wieku.

Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór u kobiet na świecie (25%) i najczęstsza przyczyna zgonu (14%), a chore na raka piersi stanowią 36% kobiet żyjących z nowotworami.  Co roku raka piersi rozpoznaje się u blisko 1,7 miliona kobiet, a ponad 500 tysięcy umiera
z tego powodu. W Polsce stwierdza się każdego roku kilkanaście tysięcy nowych przypadków. Szczyt zachorowań na raka piersi występuje u kobiet w wieku 50-69 lat. W ostatnim stuleciu rak piersi stał się jednym z największych zagrożeń przedwczesnej umieralności kobiet.

 

Czynniki ryzyka wystąpienia raka piersi

• wiek – wzrost zachorowalności po 35 roku życia, najwięcej zachorowań pomiędzy 50 – 69 rokiem życia,
• obciążenie genetyczne – występowanie raka piersi w rodzinie, szczególnie u krewnych pierwszego stopnia (matka, siostra),
• czynnik hormonalny, np. wczesny wiek pierwszej miesiączki lub późna menopauza,
• wieloletnie przyjmowanie hormonalnej terapii zastępczej,
• niewłaściwa dieta oraz otyłość,
• niedostateczna aktywność fizyczna,
• częste spożywanie alkoholu,
• wcześniejsze choroby piersi.

Potencjalne objawy raka piersi (guza sutka) zależą w dużej mierze od stopnia jego zaawansowania. Zarówno rak piersi, jak i łagodny nowotwór sutka w początkowym okresie rozwoju mogą przebiegać bezobjawowo, wówczas zmiany nowotworowe najczęściej wykrywa się podczas profilaktycznej mammografii lub innego badania diagnostycznego piersi.

Objawy raka piersi

• guz w obrębie gruczołu piersiowego - zwykle dość twardy, może mieć nierówną powierzchnię i na ogół dobrze wyczuwalne granice,
• wyciek z brodawki sutkowej - brodawka może być wciągnięta, pogrubiała,
  o zmienionym zabarwieniu lub z owrzodzeniami,
• zmiana wielkości lub kształtu piersi,
• zmiany skórne wokół brodawki – skóra zaczerwieniona, zmieniona z obecnością twardego nacieku, owrzodzenia,

• zaczerwienienie i zgrubienie skóry („skórka pomarańczowa”) - świadczy zazwyczaj
  o znacznym miejscowym zaawansowaniu procesu nowotworowego,
• powiększenie węzłów chłonnych w dole pachowym,
• poszerzenie żył skóry piersi.

Profilaktyka raka piersi

Profilaktyka pierwotna raka piersi (zapobieganie zachorowaniu) obejmuje zmianę stylu życia – ważne jest między innymi unikanie nadmiernych ilości tłuszczu w diecie, regularna aktywność fizyczna, utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz ograniczenie spożycia alkoholu.

Profilaktyka wtórna raka piersi (wczesne wykrywanie) – badania profilaktyczne.

Każda kobieta powinna samodzielnie i regularnie badać swoje piersi!

Comiesięczną samokontrolę piersi powinno wykonywać się w tym samym dniu cyklu miesięcznego - zaleca się wykonanie badania najlepiej 3-5 dni po skończeniu miesiączki, gdy piersi nie są obrzmiałe lub obolałe (po menopauzie może to być dowolny dzień). Pierwszym etapem samobadania jest oglądanie piersi. Przeprowadza się je w pozycji stojącej, przed lustrem w celu wychwycenia zmian w ich wyglądzie (ocena kształtu piersi, stanu skóry). Drugim etapem jest ocena palpacyjna np. w trakcie kąpieli pod prysznicem w celu wykrycia ewentualnych guzków pod skórą, a także w pozycji leżącej, nie zapominając przy tym
o sprawdzeniu węzłów chłonnych w dole pachowym.

Ultrasonografię piersi należy wykonywać między 20 a 30 rokiem życia co 2 lata, po 30 roku życia co rok. Badanie mammograficzne u kobiet w przedziale wiekowym 40 – 49 lat powinno być wykonywane raz na 2 lata, a po 50 roku życia raz w roku. Szacuje się, że mammografia wykonywana co rok zmniejsza ryzyko zgonu z powodu raka piersi o 15 - 30%.

Październik to miesiąc podnoszenia świadomości społeczeństwa na temat raka piersi. Wiedza
i systematycznie wykonywanie badań profilaktycznych mogą uratować życie Twoje i Twoich najbliższych.

Nie zwlekaj, zadbaj o swoje zdrowie! Zapisz się na badanie!