Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Szczecinku

Grypa jest ostrą chorobą zakaźną, wywoływaną przez wirusy grypy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez kontakt ze skażoną powierzchnią. Okres inkubacji wynosi 1-4 dni. Wirusy grypy atakują komórki nabłonka dróg oddechowych, w których się namnażają. W konsekwencji powodują ich zniszczenie, co z kolei ułatwia rozwój infekcji bakteryjnych. Objawy grypy są podobne do wielu innych ostrych chorób infekcyjnych i są zarówno miejscowe (kaszel, ból gardła, katar), oraz w postaci nagłej, wysokiej gorączki powyżej 38ºC, dreszczy, bólów mięśniowo-stawowych, bólów głowy, bólu w klatce piersiowej, złego samopoczucia, braku łaknienia, nudności i wymiotów. Choroba trwa, o ile nie dojdzie do powikłań, około 7 dni.

W Polsce rejestruje się od kilkuset tysięcy do kilku milionów zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę w zależności od sezonu epidemicznego. Szczyt zachorowań ma miejsce zwykle między styczniem a marcem.

Co sezon epidemiczny opracowywana jest nowa szczepionka przeciw grypie, na podstawie szczepów wirusa krążących aktualnie na półkuli północnej.

Szczepienie przeciwko grypie jest najskuteczniejszą i podstawową metodą zapobiegania zachorowaniu na grypę.

Coroczne szczepienie zaleca się wszystkim osobom w wieku powyżej 6 miesięcy, u których nie stwierdza się przeciwwskazań do szczepienia.

W Polsce dostępne są szczepionki inaktywowane - szczepionka podawana w zastrzyku oraz "żywa" (atenuowana) szczepionka donosowa.

Aktualne szczepy do produkcji szczepionek są co rok polecane przez Światową Organizację Zdrowia. Okres ważności wynosi jeden sezon grypowy.

Istotnym jest, żeby zaszczepiły się osoby z grup zwiększonego ryzyka ciężkiego przebiegu i powikłań grypy. Należą do nich:

• pensjonariusze placówek przewlekłej opieki pielęgnacyjnej i medycznej
• chorzy (niezależnie od wieku) na przewlekłe choroby: układu oddechowego (w tym na astmę), sercowo-naczyniowego (z wyjątkiem samego nadciśnienia tętniczego), nerek, wątroby, układu nerwowego, układu krwiotwórczego, metaboliczne (w tym na cukrzycę)
• osoby z upośledzeniem odporności, w tym spowodowanym leczeniem immunosupresyjnym (m.in. przeciwnowotworowym) lub zakażone HIV
• dzieci w wieku 6–59 mies.
• osoby w wieku ≥50 lat
• kobiety, które w czasie sezonu epidemicznego grypy są lub będą w ciąży
• dzieci i młodzież w wieku od 6 mies. do 18 lat leczone przewlekle kwasem acetylosalicylowym
• osoby z otyłością olbrzymią (BMI ≥40)

Priorytet szczepień dotyczy osób mających bliski kontakt z grupami zwiększonego ryzyka (patrz jw.), mogące stanowić dla nich źródło zakażenia. Należą do nich:

• osoby mieszkające wspólnie z dziećmi do 5. rż. lub osobami w wieku ≥50 lat lub opiekujące się nimi, ze szczególnym uwzględnieniem osób pozostających w bliskim kontakcie z dziećmi w wieku <6 mies.
• osoby mieszkające wspólnie z chorymi na choroby zwiększające ryzyko ciężkich powikłań grypy (patrz jw.) lub opiekujące się nimi
• personel medyczny

Szczepienie najlepiej wykonać przed rozpoczęciem okresu zwiększonej zachorowalności na grypę, optymalnie w okresie od września do końca października. Jeśli jednak osoba z różnych powodów nie mogła być zaszczepiona odpowiednio wcześnie, szczepienie można wykonać w dowolnym momencie przez cały okres epidemiczny (zwykle od października do marca).

Odporność po szczepieniu przeciwko grypie pojawia się zwykle po około 10–14 dniach od przyjęcia szczepionki i utrzymuje się przez 6–12 miesięcy, czyli przez jeden sezon grypowy, który trwa zwykle mniej więcej od października do marca.