Światowa prapremiera filmu dokumentalnego "Mensch" w Belgradzie
22.12.2023
Z inicjatywy placówki, w Belgradzie odbyła się światowa prapremiera filmu dokumentalnego „Mensch” poświęconego postaci wybitnego naukowca i lekarza dra Ludwika Hirszfelda, który oprócz pionierskich prac nad grupami krwi (jest współautorem stosowanej do dnia dzisiejszego terminologii określającej podział grup krwi), był również m.in. współtwórcą Państwowego Zakładu Higieny oraz Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu.
Film w reżyserii Pawła Wysoczańskiego został wyprodukowany przez TVP (przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego) w ramach cyklu „Geniusze i Marzyciele” prezentującego wybitnych polskich naukowców i wynalazców – jego oficjalna polska premiera odbędzie się 12 lutego 2024 roku w warszawskim kinie „Iluzjon”. Film został nakręcony w Polsce, USA (Nowy Jork), Szwajcarii (Zurich i Genewa) oraz Serbii (Belgrad i Valjevo) – o postaci Ludwika Hirszfelda, znaczeniu jego odkryć oraz drodze życiowej opowiadają polscy, szwajcarscy, niemieccy i amerykańscy naukowcy, lekarze, członkowie dalszej rodziny i znajomi, a także wychowankowie wybitnego lekarza, człowieka nauki, ale także doskonałego dydaktyka.
Wybór Belgradu na miejsce pierwszego oficjalnego pokazu związany był z ogromnymi zasługami dra Hirszfelda dla Serbii – jako lekarz ochotnik wraz żoną Hanną w 1914 roku podjął służbę w serbskiej armii, przyczyniając się do opanowania epidemii tyfusu plamistego dziesiątkującej wojsko i ludność cywilną w Valjevie, a także organizuje pierwszą pracownię bakteriologiczną. Małżeństwo Hirszfeldów towarzyszyło również serbskiej armii podczas walk w Grecji – w szpitalu zakaźnym w Salonikach polski naukowiec odkrył pałeczki rzekomo durowe (Salmonella hirszfeldi), a potem wyprodukował szczepionkę. Oprócz wysokich odznaczeń serbskich, członkostwa w miejscowym stowarzyszeniu lekarzy, dr Hirszfeld był również honorowym (a następnie decyzją króla Piotra Karađorđevicia pełnoprawnym) obywatelem Królestwa Jugosławii.
Po pokazie filmu zorganizowanym wspólnie z Serbskim Stowarzyszeniem Lekarzy oraz przemówieniu kierownika placówki odbyła się dyskusja, w której oprócz reżysera filmu Pawła Wysoczańskiego udział wzięli przedstawiciele sekcji historycznej organizacji – prezes Prof. Zoran Vacić oraz wiceprezes Prof. Veljko Todorović. W jej ramach, oprócz bezpośrednich odniesień do filmu oraz wskazania na ogromne zasługi, jakie małżeństwo Hirszfeldów miało dla organizacji służby zdrowia serbskiej armii królewskiej podczas I wojny światowej, podkreślono uniwersalne znaczenie świadectwa, jakie dali swoim życiem i pracą dla dobra całej ludzkości.
