Uroczystości 103. rocznicy bitwy pod Dytiatynem (wideorelacja)
16.09.2023
Na polskim cmentarzu wojennym na wzgórzu nieopodal wsi Dytiatyn, w obwodzie iwano-frankiwskim, 16 września 2023 roku odbyły się uroczystości upamiętniające 103. rocznicę bitwy z bolszewikami, która przeszła do historii jako „Polskie Termopile”.
W obchodach udział wzięli konsul generalna RP we Lwowie pani Eliza Dzwonkiewicz, o. Marian Gołąb OFMConv, prowincjał krakowskiej prowincji Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych, ojciec Stanisław Kawa OFMConv kustosz Franciszkanów na Ukrainie Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych (Franciszkanów) na Ukrainie, ojciec Krzysztof Panasowiec proboszcz parafii w Dolinie, duchowni greckokatoliccy, radny Rady Obwodowej pan Wołodymyr Rudnickij, przewodniczący Rady Sołeckiej pan Wasyl Sanockij oraz przedstawiciele środowisk polskich na Ukrainie.
Mszę św. rozpoczynającą uroczystości odprawił franciszkanin o. Marian Gołąb. Następnie przedstawiciele KG RP we Lwowie odczytali listy skierowane do organizatorów i uczestników obchodów rocznicowych przez sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta RP pan Andrzeja Derę oraz sekretarza stanu w KPRM pełnomocnika rządu ds. Polonii i Polaków za granicą. p. Jana Dziedziczaka.
Głos zabrał także przedstawiciel miejscowych władz radny Wołodymyr Rudnickij, który złożył wyrazy wdzięczności i podziękowania Polsce i Polakom, za wsparcie udzielone w trakcie trwającej rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
Od lat w organizację uroczystości są zaangażowani o. Stanisława Kawa kustosz Franciszkanów na Ukrainie Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych na Ukrainie oraz o. Arkadiusz Bąk prezes Fundacji Brat Słońce Kraków.
Następnie uczestnicy obchodów złożyli wieniec i kwiaty oraz zapalili znicze pod krzyżem upamiętniającym poległych żołnierzy.
Uroczystości odbyły się w miejscu, w którym 16 września 1920 roku niewielki oddział Wojska Polskiego stoczył bitwę z dwoma brygadami Armii Czerwonej w trakcie wojny polsko-bolszewickiej. Polacy zdołali wówczas powstrzymać na wiele godzin przesunięcie na zachód oddziałów bolszewickich. Bój przeszedł do tradycji oręża polskiego jako drugie, obok Zadwórza, „Polskie Termopile”.
W boju poległo ponad 240 żołnierzy polskiej armii. Marszałek Józef Piłsudski uhonorował pośmiertnie 17 artylerzystów Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari, a 11 oficerów i 41 szeregowych Krzyżem Walecznych. Szczątki jednego z poległych tam żołnierzy zostały złożone w Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie, a data i miejsce tej bitwy są uwieńczone na jego kolumnach.
Obecnie polskim cmentarzem wojennym, na którym znajduje się upamiętnienie bitwy opiekę sprawują członkowie Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych, Fundacji Brat Słońce i środowisk polskich.