Polska na Ukrainie

Wiceminister wziął również udział w dorocznych uroczystościach w sanktuarium Matki Boskiej Szkaplerznej w Berdyczowie, gdzie uczestniczył w rozmowach z duchowieństwem rzymskokatolickim na Ukrainie – przedstawicielami episkopatu i kustoszami berdyczowskiego klasztoru – karmelitami bosymi.

Od prezentacji priorytetów polskiego przewodnictwa w OBWE rozpoczęło się spotkanie z ambasadorem Yaşarem Cevikiem, który podziękował za przekazanie przez Polskę szczepionek przeciw Covid-19 członkom Specjalnej Misji Monitorującej na Donbasie. Omówiono bieżące wyzwania funkcjonowania misji, w tym przede wszystkim uniemożliwianie dostępu do części obszarów poza kontrolą rządu w Kijowie, zakłócanie pracy środkami radioelektronicznymi oraz ostrzał dronów obserwacyjnych misji. Wiceminister Przydacz zadeklarował utrzymanie polskiego zaangażowania w ramach misji w postaci kontyngentu ludzkiego i wsparcia politycznego. – Obecność SMM w Donbasie jest wymiernym przejawem pozytywnego zaangażowania OBWE w próby rozwiązania konfliktu. Oznacza to, że pomimo ogólnie znanych wyzwań związanych z jej funkcjonowaniem, ma ona również duże znaczenie dla sytuacji bezpieczeństwa w Europie. W przyszłym roku będziemy mieć szczególną odpowiedzialność za jej sprawne działanie na rzecz zapewnienia pokoju i bezpieczeństwa w Europie – stwierdził wiceminister.

Podczas konsultacji politycznych z wiceministrem spraw zagranicznych Wasylem Bodnarem omówiono sytuację bezpieczeństwa Ukrainy po szczycie NATO w czerwcu br. Wiele uwagi poświęcono kwestii zagrożeń wynikających z kontynuacji prac nad rurociągiem Nord Stream2. Wiceministrowie zgodnie uznali, że jego ewentualne ukończenie stanowi poważne zagrożenie. Podkreślili, że należy dołożyć maksimum wysiłków, by zapobiec uruchomieniu tego gazociągu. Omówiono także bieżące kwestie dwustronne, w tym dotyczące polskiej oświaty na Ukrainie. Strona ukraińska potwierdziła wolę kontynuacji negocjacji umowy międzyrządowej dotyczącej statusu szkół z polskim językiem nauczania na Ukrainie. Podkreślono również potrzebę postępu w sprawach historycznych. Wiceminister Przydacz zwrócił też uwagę rozmówcy na powtarzające się problemy polskich firm obecnych na Ukrainie. – Poprawa warunków działalności biznesowej na Ukrainie to klucz do odblokowania pełnego potencjału naszych relacji z Ukrainą, które są bardzo rozwinięte w wymiarze politycznym i bezpieczeństwa, bardzo intensywne w wymiarze starań o zachowanie pamięci i prawdy historycznej, ale wciąż niewystarczająco – jak na skalę możliwości – wykorzystane w wymiarze gospodarczym. Chcemy, by polscy przedsiębiorcy aktywnie interesowali się ukraińskim rynkiem ale by to osiągnąć, potrzebne są wysiłki nie tylko strony polskiej, ale i ukraińskiej. Oba nasze kraje i społeczeństwa na tym skorzystają – ocenił wiceminister.

Program wizyty obejmował także spotkanie z nowo mianowanym wiceszefem Biura Prezydenta Ukrainy, odpowiedzialnego za sprawy międzynarodowe, Andrijem Sybihą. Rozmowa koncentrowała się na kwestiach bezpieczeństwa, Nord Stream 2 i wybranych kwestiach z zakresu relacji dwustronnych. Andrij Sybiha wyraził gotowość do kontynuacji aktywnego dialogu dwustronnego między Polską a Ukrainą na najwyższym szczeblu, w perspektywie zbliżającego się szczytu Platformy Krymskiej w Kijowie 23 sierpnia br. – Dialog polityczny pomiędzy urzędami Prezydentów naszych państw ma niezwykle duże znaczenie jako platforma wypracowywania średnio- i długoterminowych koncepcji planowania naszych relacji – ocenili rozmówcy. W rozmowie z szefem ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej Antonem Drobowyczem omówiono dogłębnie bieżące zagadnienia polityki historycznej m.in. impas w wydawaniu zezwoleń na ekshumacje przez stronę ukraińską.

W kolejnym dniu wizyty na Ukrainie wiceminister Marcin Przydacz udał się do obwodu ługańskiego i na linię kontaktową w Donbasie. Spotkał się tam również z miejscowymi Polakami żyjącymi w bezpośrednim sąsiedztwie strefy działań wojennych. Zwracali oni uwagę na nierówności w dystrybucji środków pomocowych dla Donbasu, wynikające z zasady priorytetowego traktowania miejscowości przylegających do linii kontaktowej na odległość 5 km. – To wzruszające, że tak wielu z Państwa, w tak odległym od Polski zakątku Ukrainy, pielęgnuje polskie korzenie. Wspólnie z innymi polskimi instytucjami, z polską Ambasadą i Konsulatem Generalnym w Charkowie będziemy wspierać te Państwa wysiłki – zapewnił wiceminister. W rozmowie z wicegubernatorem obwodu ługańskiego Ołeksijem Smirnowem omówiono bieżącą sytuację bezpieczeństwa na wschodzie Ukrainy i potrzeby rozwojowe regionu. Przedstawiciel lokalnych władz aktywnie zachęcał polskich inwestorów do zainteresowania obwodem ługańskim, podkreślając, że sytuacja bezpieczeństwa na obszarach kontrolowanych przez władze w Kijowie jest stabilna i nie stwarza dodatkowego zagrożenia dla inwestycji.

Odwiedzając punkt przejścia na linii kontaktowej w miejscowości Zołote, podczas rozmów z żołnierzami stacjonującymi bezpośrednio przy linii frontu wiceminister Marcin Przydacz  miał okazję do bezpośredniego potwierdzenia polskiego wsparcia integralności terytorialnej Ukrainy i potępienia rosyjskiej agresji. Żołnierze dzielili się dużymi obawami dotyczącymi możliwych skutków ewentualnego ukończenia gazociągu NS2 w kontekście możliwości eskalacji działań wojennych. – Polska nie ustaje w wysiłkach na forum międzynarodowym na rzecz rozwiązania konfliktu na wschodzie Ukrainy z pełnym poszanowanie suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy. To kwestia o znaczeniu strategicznym dla całej Europy – stwierdził wiceminister. Przeprowadził również rozmowę z obecnymi na przejściu obserwatorami OBWE, w tym jednym z Polski.

Wiceminister Przydacz odwiedził znane ognisko kultury i duchowości ukraińskich Polaków i Ukraińców wyznania rzymskokatolickiego o wielosetletniej tradycji – sanktuarium Matki Boskiej Szkaplerznej w Berdyczowie. Z okazji przypadających na ten rok obchodów 10. rocznicy ustanowienia przez ukraiński episkopat zespołu klasztornego w Berdyczowie Ukraińskim Sanktuarium Narodowym, wiceminister Marcin Przydacz uczestniczył – w dniu dorocznego odpustu – w uroczystej Mszy Świętej wraz z obecną na miejscu delegacją ministrów Jarosława Sellina i Jana Dziedziczaka i tysiącami pielgrzymów. Uroczystościom przewodniczył Metropolita Lwowski abp Mieczysław Mokrzycki. W ramach wizyty w Berdyczowie odbyły się spotkania z przedstawicielami ukraińskiego episkopatu rzymskokatolickiego i z opiekującymi się sanktuarium karmelitami bosymi. – Obecność przedstawicieli polskich władz na uroczystościach w Berdyczowie to – z jednej strony – podtrzymanie płomienia tradycji, kultury i duchowości ukraińskich Polaków, a z drugiej strony przerzucenie mostu do tych rzymskich katolików na Ukrainie, którzy w pełni identyfikują się z ukraińską wspólnotą narodową. To piękny przykład tworzenia jedności z różnych, acz bliskich tradycji, silnie zakorzenionych w historii – ocenił minister.

W trakcie pobytu w Berdyczowie wiceszef resortu spraw zagranicznych przebywał również w jedynym na Ukrainie Centrum Szkolenia Ukraińskich Służb Specjalnych, w którego organizacji i opracowywaniu systemu szkoleń pomagali – obok ekspertów z USA – również wojskowi z Polski. Zapewnił o woli kontynuacji intensywnej współpracy obronnej między Polską a Ukrainą.

Wiceminister Marcin Przydacz odwiedził także w trakcie wizyty Starobielsk, gdzie złożył kwiaty pod tablicą upamiętniającą polskich oficerów przetrzymywanych przez NKWD w 1940 r., a także miejsce spoczynku części z nich, na lokalnym cmentarzu.

 

Biuro Rzecznika Prasowego
Ministerstwo Spraw Zagranicznych