Polska w Wietnamie

Rys historyczny

Pierwsze lata wzajemnych relacji zdominowane były przez wojnę indochińską toczoną pomiędzy wojskami francuskimi a DRW. W 1954 roku, w wyniku klęski Francji, doszło do zwołania konferencji w sprawie Indochin, w czasie której – 21 lipca 1954 r. – podpisano tzw. układy genewskie. Układy sankcjonowały niepodległość państw indochińskich oraz przewidywały przeprowadzanie wyborów powszechnych w DRW i Wietnamie Południowym, a w konsekwencji miały doprowadzić do zjednoczenia kraju. Przestrzeganiem porozumienia zajęła się Międzynarodowa Komisja Nadzoru i  Kontroli (MNKNiK), w skład której, poza Indiami i Kanadą, weszła także Polska Rzeczpospolita Ludowa. Warto dodać, że w 1954 r. PRL weszła także w skład MKNiK działających w Laosie i Kambodży. Także w grudniu 1954 r. Polska otworzyła w Hanoi swoją ambasadę. Wietnam swoją placówkę w Warszawie otworzył pół roku później – 18 lipca 1955 r. Znacząca była również jedyna wizyta w Polsce prezydenta Ho Chi Minha w lipcu 1957 r.
 
Podpisanie układów i powołanie Komisji nie oznaczało oczywiście automatycznego końca konfliktu. Nowy premier Wietnamu Południowego nie uznał układów genewskich i proklamował powstanie Republiki Wietnamu, na terenie której z końcem lat 50. rozpoczęła działalność partyzantka komunistyczna (Vietcong). W tym czasie jest również polska karta. Jednym z postanowień układów genewskich było przewiezienie wojsk Vietcongu z południa na północ, wraz z całym swoim uzbrojeniem i wyposażeniem. W operacji tej wziął udział polski parowiec Kiliński, który w ciągu 9 miesięcy przewiózł ok. 85 tys. Wietnamczyków. 
 
Lata 60. i włączenie się Stanów Zjednoczonych do walki z siłami komunistycznymi przyniosły dalszą eskalację konfliktu. Dyplomacja polska występowała w tym czasie jako dyskretny pośrednik pomiędzy DRW a Republiką Wietnamu. Szansa na zakończenie wojny pojawiła się w 1973 roku, kiedy to podpisano tzw. układy paryskie, które ponownie przewidywały przeprowadzenie demokratycznych wyborów i pokojowe zjednoczenie kraju. Na mocy układów paryskich powstała także nowa Komisja o bardzo podobnej nazwie – Międzynarodowa Komisja Kontroli i Nadzoru. W składzie komisji ponownie znalazła się PRL. Wycofanie się Amerykanów z Wietnamu oraz ofensywa wojsk DRW, które 30 kwietnia 1975 roku zdobyły Sajgon, zaowocowały zjednoczeniem kraju i proklamowaniem w 1976 roku Socjalistycznej Republiki Wietnamu.
 
Polska w okresie komunistycznym w zasadzie permanentnie borykała się z trudnościami gospodarczymi i udzielanie pomocy innym krajom bywało problematyczne. Pomimo to, zarówno w czasach Władysława Gomułki jak i w dekadzie Edwarda Gierka Warszawa udzielała pomocy władzom w Hanoi. Polska wpierała Wietnam także militarnie przekazując m.in. samochody terenowe, ciągniki gąsiennicowe, pistolety, karabiny czy granatniki.
 
Zaangażowanie Polski w prace MKKIN wpływało także na stosunki polsko-amerykańskie. Stany Zjednoczone zaangażowane w konflikt niechętnie patrzyły na poczynania PRL, wspierające Demokratyczną Republikę Wietnamu. Postawa Polski w Komisji była m.in. powodem odłożenia wizyty Edwarda Gierka w USA, zaplanowanej na rok 1973. Jednakże zdarzało się także, ze PRL pełniła rolę pośrednika w kontaktach Waszyngtonu z Hanoi, m.in. w sprawie amerykańskich żołnierzy wziętych do niewoli przez wojska DRW w 1975 r.
 
Najbardziej znaną jednak próbą polskiej mediacji jest tzw. operacja Marigold z 1966 roku. Polska jako członek Komisji miała swoje przedstawicielstwo nie tylko w Hanoi, ale także w Sajgonie. W roku 1966 jego szefem był polski dyplomata Janusz Lewandowski, który zaangażował się w doprowadzenie do rozmów pokojowych - złożył cichą propozycję rozpoczęcia rozmów obu stronom. Wstrzymanie nalotów dywanowych na Hanoi w październiku 1966 r. podczas misji Lewandowskiego, zostało odczytane jako znak, że Amerykanie gotowi są do rozmów. Wstępne ustalenia zakładały, ze spotkanie pomiędzy przedstawicielami północnowietnamskich i amerykańskich władz odbędzie się w Warszawie. Jednak na początku grudnia 1966 prezydent USA Lyndon B. Johnson zezwolił na kolejne naloty na Hanoi, po około 5-miesięcznej przerwie, mimo ostrzeżeń ze strony polskiej, że może to skutkować końcem rozmów. Ostatecznie decyzja ta doprowadziła do załamania operacji Marigold. Działania te dziś są ocenianie przez amerykańskich historyków, jako zmarnowanie realnej szansy na dużo wcześniejsze zakończenie wojny w Wietnamie.

W rozdziale GOSPODARKA znajdą Państwo obszerne informacje na temat wietnamskiej gospodarki w dwóch postaciach. Pierwszą jest opracowany i aktualizowany przez Ambasadę INFORMATOR EKONOMICZNY, znajdujący się w zakładce pod takim tytułem. Drugą są odnośniki do źródeł zewnętrznych, czyli do raportów i opracowań tematycznych dot. Wietnamu, bądź poszczególnych aspektów gospodarki, w podziale na klimat inwestycyjny i handlowy oraz koniunkturę gospodarczą. Znajdą tu też Państwo źródła do innych informacji gospodarczych, czyli kontakty do biur organizacji międzynarodowych w Wietnamie, wietnamskich instytucji rządowych, zachodnich przedstawicielstw dyplomatycznych i handlowych, a także do anglojęzycznych mediów. 

W razie potrzeby pytania można kierować do Ambasady RP w Hanoi: e-mail: hanoi.amb.sekretariat@msz.gov.pl tel.: +84 4 3845 2027 fax: +84 4 3823 6914

Linki:
Informator ekonomiczny MSZ

Działania w zakresie dyplomacji publicznej i kulturalnej są ważnym elementem polskiej polityki zagranicznej.

W przypadku Wietnamu aktywność Ambasady RP w Hanoi w tym względzie polega na budowaniu pozytywnego wizerunku Polski w oczach Wietnamczyków i dążeniu do pogłębiania kontaktów międzyludzkich. Relacje międzyludzkie są podstawą dobrych stosunków dyplomatycznych. Regularnie organizowane przez placówkę koncerty, pokazy filmów, promocje polskich książek czy języka polskiego na trwałe wpisały się w życie kulturalne Wietnamu.   Ambasada w tym względzie współpracuje z wieloma innymi instytucjami w Wietnamie. Aktywnie działa w EUNIC – grupie Narodowych Instytutów Kultury Unii Europejskiej oraz blisko współpracuje z Delegaturą Unii Europejskiej w Hanoi oraz innymi ambasadami europejskimi. Współpraca w zakresie kultury pokazuje jak ważnym elementem dla Polski jest tożsamość europejska.

Współpraca w dziedzinie szkolnictwa wyższego pomiędzy Polską a Wietnamem ma długą tradycję. Od lat 50. XX wieku Wietnamczycy przyjeżdżali do Polski na studia i zdobywali wyższe wykształcenie. Do końca lat 80. XX w. w Polsce studia wyższe ukończyło ponad 4000 osób w ramach stypendiów rządu polskiego. Od lat 90. Wietnamczycy przyjeżdżają studiować w Polsce na zasadach komercyjnych, ale również w ramach różnych, innych niż rządowe, programów stypendialnych. Obecnie Polska nadal jest atrakcyjnym kierunkiem dla studentów z Wietnamu. Studia w Polsce to wysokiej jakości wykształcenie za rozsądną cenę. Polskie uczelnie są otwarte na studentów z Wietnamu, a wiele programów stypendialnych (np. Program stypendialny im. Stefana Banacha, Erasmus +) umożliwiają młodym Wietnamczykom przyjazd do Polski oraz rozwój współpracy pomiędzy polskimi a wietnamskimi uczelniami.  

Dlaczego studiować w Polsce?

Polska to wysoki poziom wiedzy za rozsądną cenę. Koszty życia w Polsce są relatywnie niskie w porównaniu z innymi krajami. Co więcej, niskie koszty życia nie oznaczają jego gorszej jakości. Polska jest krajem rozwiniętym z dobrze rozwiniętą nowoczesną infrastrukturą. Wysoki poziom kształcenia gwarantuje stały monitoring jego jakości przez Państwową Komisję Akredytacyjną. Lista ocen kierunków studiów jest dostępna na stronie internetowej Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Polska to również długa i bogata tradycja studiów wyższych – pierwszy polski uniwersytet został założony w 1364 r. w Krakowie, dziś uczelnia nadal istnieje jako Uniwersytet Jagielloński. W Polsce jest ponad 400 szkół wyższych, na których studiuje około 2 milionów studentów. Tak szeroka oferta pozwala na wybranie kierunku, odpowiadającego zainteresowaniom i potrzebom młodych ludzi. Większość uczelni umożliwia studia w językach obcych, w tym przede wszystkim języku angielskim.