Upamiętnienie we włoskim parlamencie 80 rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim oraz ucieczki Witolda Pileckiego z Auschwitz
26.04.2023
Parlament włoski i Ambasada RP w Rzymie uczciły wspólnie 80 rocznicę powstania w Getcie Warszawskim projekcją filmu o Janie Karskim „Remember this” („Zapamiętaj”), kurierze Polskiego Państwa Podziemnego. Była to jedna z licznych inicjatyw ambasady, upamiętniających powstanie zarówno we Włoszech, jak i San Marino. Wydarzenie miało miejsce 26.04.2023 r. w święto Niepodległości Izraela. Upamiętniało równocześnie 80. rocznicę ucieczki Witolda Pileckiego z Auschwitz oraz nawiązywało do minionej w ubiegłym tygodniu wizyty państwowej Prezydenta Republiki Włoskiej Sergio Mattarelli w Polsce.
Na wydarzeniu obecni byli przedstawiciele władz, parlamentarzyści, w tym przewodniczący Międzyparlamentarnej Grupy Przyjaźni Polsko-Włoskiej Emanuele Loperfido, korpus dyplomatyczny wraz z attaché obrony Ambasady Izraela płk. Liad Zakiem, wspólnota żydowska Fundacji im. Levi Pelloni, włoska Polonia, goście z Polski w tym reżyser Krzysztof Zanussi, dziennikarze, a także młodzież z rzymskich szkół: Scuola Ebraica, Montale, Visconti, Viscontino oraz Szkoły Polskiej. Bezpośrednią transmisję z uroczystości nadawała telewizja włoskiego parlamentu, relację z wydarzenia wyemitowała Rai News 24.
Nominowany do Oscara i Złotych Globów, odtwórca głównej roli David Strathairn przekazał specjalne pozdrowienie dla uczestników projekcji, podkreślając wciąż aktualną wagę przykładu Jana Karskiego dla ludzkości. Przewodniczący Komisji Kultury, Nauki i Sportu Federico Mollicone odczytał przesłanie Przewodniczącego Izby Deputowanych Lorenzo Fontany, który przypomniał, że Jan Karski otrzymał tytuł „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”. Przew. Mollicone podkreślił, że Karski był „bohaterem i wielką postacią historyczną, który swoją młodość poświęcił walce o wolność Polski i całej Europy”. Wspominając polskie ofiary okupacji niemieckiej i sowieckiej przypomniał o odwadze włoskiego członka komisji badającej zbrodnię katyńską prof. Vincenzo Palmieri, który w okresie powojennym był poddawany systematycznym linczom medialnym ze strony środowisk komunistycznych. Podkreślając ofiarę śmierci co piątego Polaka w czasie II wojny światowej podkreślił, że przykład polskich patriotów tworzy podwaliny „naszej cywilizacji i wspólnych więzów historii i kultury”.
W swym przemówieniu Ambasador Anna Maria Anders wyraziła przekonanie, że odwaga moralna i osobiste poczucie odpowiedzialności Jana Karskiego mogą nadal "wstrząsać sumieniem świata, zwłaszcza w tych straszliwych czasach wojny". Ambasador dodała, że Karski "widział to, czego nikt nie chciałby nigdy zobaczyć i opowiedział to, czego nikt nie chciał słuchać (…) Nie wierzono mu, tak jak nikt nie chciał wierzyć raportom, wysłanym z narażeniem życia przez rotmistrza Witolda Pileckiego". Zaznaczyła, że również gen. Władysław Anders zdołał uratować z sowieckich łagrów tysiące Polaków, wśród nich około 4 tys. Żydów.
Film o Janie Karskim posiada ponadczasowe przesłanie, które brzmi dodatkowo dramatycznie w kontekście trwającej wojny w Ukrainie, co zostało podkreślone przez uczestników wydarzenia.
