"Remont przepustów z piętrzeniem posadowionych na Kanale Morzyce"
25.08.2025
Kolejne prace remontowe w regionie wodnym Noteci. W ramach Programu Kształtowania Zasobów Wodnych na obszarze działania Nadzoru Wodnego w Wałczu wyremontowano budowle piętrzące posadowione na Kanale Morzyce. Dobry stan techniczny budowli piętrzących posadowionych na Kanale Morzyce służy zapewnianiu wymaganej ilości wody do prawidłowego rozwoju i wzrostu roślin na gruntach przyległych.
Kanał Morzyce jest urządzeniem wodnym prowadzącym wody płynące. Do Kanału Morzyce przylegają w zdecydowanej większości użytki zielone w całości zmeliorowane rowami i sieciami drenarskimi. Całość przystosowana jest do prowadzenia nawodniania podsiąkowego, tzn. poprzez systemy zastawek posadowionych na rowach i dwóch budowli piętrzących posadowionych na Kanale Morzyce, w okresach silnych wzrostów traw, następuje zatrzymywanie spływu wód poprzez uruchamianie piętrzenia. Zatrzymywana woda poprzez system drenowania rozprowadzana jest po całym obiekcie. Po zakończeniu wegetacji roślin, piętrzenia są znoszone i wody swobodnie spływają rowami i korytem Kanału Morzyce.
Dobry stan techniczny budowli piętrzących posadowionych na Kanale Morzyce służy zapewnianiu wymaganej ilości wody do prawidłowego rozwoju i wzrostu roślin na gruntach przyległych.
Na czym polegały prace przywracające obiekt do pełnej funkcjonalności?
Przede wszystkim na remoncie przewodu przepustu i umocnieniu skarp Kanału Morzyce przy budowli piętrzącej (przepust z piętrzeniem) posadowionej w km 1+607-1+608. Prace te polegały m.in. na:
- odkopaniu przewodu przepustu i całkowitej wymianie uszkodzonych rur betonowych na rury dwuścienne,
- rozebraniu obustronnego umocnienia skarp Kanału Morzyce, wykonanego z płyt ażurowych i płyt chodnikowych od strony Wody Górnej i od strony Wody Dolnej,
- wyrównaniu powierzchni skarp,
- wykonaniu umocnienia skarp z płyt ażurowych i płyt chodnikowych ułożonych na podsypce cementowo-piaskowej: do wykonania umocnienia wykorzystano część płyt pozyskanych przy rozbiórce starego umocnienia, uzupełnionych o nowo zakupione odpowiednio płyty ażurowe i płyty chodnikowe,
- wykonaniu reprofilacji powierzchni przyczółków i konstrukcji doku piętrzenia (skucie uszkodzonych powierzchni, wykonanie warstwy sczepnej, uzupełnienie ubytków betonu poprzez naniesienie zaprawy polimerowo-cementowej.
- Remoncie przewodu przepustu i umocnienia skarp Kanału Morzyce przy budowli piętrzącej (przepust z piętrzeniem) posadowionej w km 2+963 i wykonane prace polegały na:
- rozebraniu obustronnego umocnienia skarp Kanału Morzyce, wykonanego z płyt ażurowych i płyt chodnikowych od strony Wody Górnej,
- wyrównaniu powierzchni skarp,
- wykonaniu umocnienia skarp z płyt ażurowych i płyt chodnikowych ułożonych na podsypce cementowo-piaskowej: do wykonania umocnienia wykorzystano część płyt pozyskanych przy rozbiórce starego umocnienia, uzupełnionych o nowo zakupione odpowiednio płyty ażurowe i płyty chodnikowe,
- wykonaniu reprofilacji powierzchni przyczółku i konstrukcji doku piętrzenia (skucie uszkodzonych powierzchni, wykonanie warstwy sczepnej, uzupełnienie ubytków betonu poprzez naniesienie zaprawy polimerowo-cementowej.
Opracowane przez Wody Polskie założenia do Programu Kształtowania Zasobów Wodnych (zPKZW) mają na celu zapobieganie i redukcję skutków suszy, zwłaszcza na terenach rolniczych oraz kształtowanie zasobów wodnych. Działania wdrażane są systematycznie od 2020 r. Retencja korytowa (zPKZW), to działanie realizowane w ramach programu STOP SUSZY!, zmierzające do poprawy zdolności retencyjnej cieków naturalnych i sztucznych oraz obiektów melioracyjnych. Umożliwiają one zatrzymanie wód opadowych i odpowiednie rozprowadzenie ich za pomocą systemów melioracyjnych, w celu nawodnienia terenów rolnych.
Retencjonowanie wody odbywa się przy użyciu jazów, przepustów z piętrzeniem i zastawek, poprzez regulację poziomów piętrzenia na tych urządzeniach wodnych w dostosowaniu do warunków w terenie oraz w oparciu o stosowne decyzje administracyjne. Działania te w sposób znaczący prowadzą do lokalnej poprawy bilansu wodnego.
Rezultatem wdrożenia zPKZW jest poprawa stanu technicznego urządzeń wodnych, a co za tym idzie, umożliwienie zatrzymania wód opadowych i odpowiednie ich rozprowadzanie w celu nawodnienia terenów rolnych. Program kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych jest realizowany zgodnie z zasadą, że wodę należy w maksymalnym stopniu gromadzić w miejscach, w których wystąpił opad atmosferyczny. Dzięki temu w okresach niżówek i niedoborów opadów w określonych miejscach na rzekach i kanałach prowadzone jest czasowe piętrzenie wód, które umożliwia przekierowanie tych wód do rowów melioracyjnych.