Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie

Pracownicy Wód Polskich są obecni w terenie i monitorują sytuację na rzekach i obiektach hydrotechnicznych, kontrolują stan wałów przeciwpowodziowych i innych urządzeń wodnych, a także pozostają w stałym kontakcie ze strażą pożarną i innymi służbami.

Gospodarka wodna na zbiornikach jest dostosowywana do aktualnych warunków hydrologicznych. Zbiorniki przeciwpowodziowe prowadzą gospodarkę wodną zgodnie z obowiązującymi instrukcjami i przygotowują się do okresu wiosenno-letniego.

 

Wzmożone opady w zimie, spokojny początek wiosny

Na początku roku, w wyniku spływu wód opadowo roztopowych na większości obszaru Polski, obserwowano gwałtowne wzrosty stanów wody, łącznie z licznymi przekroczeniami stanów ostrzegawczych i alarmowych, czego skutkiem były podtopienia. Jednocześnie wzmożone opady oraz wypełniona retencja glebowa powodowały stagnowanie wody oraz bardzo powolny odpływ do cieków.

Według danych IMGW-PIB, w styczniu miesięczna suma opadu atmosferycznego na obszarze całej Polski, z wyjątkiem Dolnego Śląska, Ziemi Lubuskiej i południowo-zachodniej części Wielkopolski, wyniosła od 110 do 210% normy wieloletniej, natomiast w lutym na całym obszarze Polski od 110 do 290% normy.

Od końca lutego sytuacja stabilizuje się. Pokrywa śnieżna uległa zanikowi i występuje jedynie w najwyższych partiach gór, w związku z czym zasilanie wodą roztopową ustało. Niewielkie, w porównaniu do ostatnich miesięcy, opady są obserwowane od początku marca. Powodują lokalne wahania stanów wody, ale nie mają wpływu na ogólną sytuację hydrologiczną.

 

Sytuacja hydrologiczna na rzekach jest stabilna

Na większości rzek obserwowana jest stabilizacja i powolne spadki. Stany wód zarówno w dorzeczu Wisły jak i Odry układają się głównie w strefie stanów średnich i wysokich, lokalnie niskich. W zlewniach górskich dominują średnie stany wód, natomiast na terenach nizinnych, gdzie czas reakcji zlewni jest wolniejszy – wysokie.

Przekroczenia stanów ostrzegawczych i alarmowych występują jeszcze w kilkunastu miejscach w zlewniach Warty i Noteci, Orli, Widawy, Bugu i Narwi, jednak sukcesywnie zmniejsza się ich liczba. Są to rzeki nizinne, o małych spadkach, co powoduje powolny odpływ.

 

Sytuacja hydrologiczna na Wiśle – głównie średnie stany, a wysokie stany z tendencją spadkową

W zlewni Górnej Wisły obserwowane są średnie stany wód, lokalnie niskie.

Na Wiśle Środkowej stany wód układają się w strefie średnich i wysokich. Na dopływach Wisły Środkowej obserwowane są stany wysokie i średnie, a w zlewniach Bugu i Narwi występują lokalne przekroczenia stanów ostrzegawczych.

Na Wiśle poniżej ujścia Narwi obserwuje się sukcesywne spadki oraz niewielkie wahania spowodowane opadami deszczu. Z uwagi na ciągłe zasilanie Wisły ze zlewni Narwi i Bugu, gdzie stany wciąż są wysokie, przewidywana jest dalsza stabilizacja z niewielką tendencją spadkową stanów wód. Stan wody będzie się utrzymywał na podobnym poziomie, co aktualnie.

Na Dolnej Wiśle oraz jej dopływach obserwowane są stany średnie, lokalnie wysokie.

 

Gospodarka wodna na zbiornikach Dębe i Włocławek w Regionie Wodnym Środkowej Wisły

Od grudnia 2023 r. na zbiornikach wodnych obserwowane były wyraźne wzrosty dopływów, spowodowane spływem wód opadowo-roztopowych, a następnie wraz z ustaniem wzmożonego zasilania obserwowany jest trend spadkowy.

Na Zbiorniku Włocławek w ostatnim kwartale wystąpiło kilkukrotne przejście kulminacji wezbrań  – pierwsze w grudniu, później niewielkie na początku stycznia, a następnie dwie wyższe na przełomie stycznia i lutego oraz w połowie lutego. Najwyższy dopływ do zbiornika zaobserwowany został w dniu 16.02.2024 r. i wynosił ok. 2920 m³/s. 

W Regionie Wodnym Środkowej Wisły na wielkość dopływu do Zbiornika Włocławek duże znaczenie ma sytuacja na dopływach z dużych rzek nizinnych jakimi są m.in. Narew i jej dopływ Bug. Ze względu na utworzenie się wezbrania zarówno na Narwi jak i na Bugu, na zbiorniku Dębe również obserwowane były znaczne wzrosty dopływu, najwyższy zaobserwowany został w dniu 28.02.2024 r. i wnosił ok 830 m³/s.

Zbiorniki Włocławek i Dębe są zbiornikami wielofunkcyjnymi, które nie mają pojemności powodziowych, a ich możliwości łagodzenia wezbrań wynikają z ich dużej powierzchni.

 

Aktualne przekroczenia stanów alarmowych i ostrzegawczych

Według IMGW-PIB w dniu 26.03.2024 r. o godzinie 7.00:

Stan alarmowy został zanotowany na:

• 2 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Wisły;
• 1 stacji hydrologicznej w dorzeczu Odry.

Stan ostrzegawczy został zanotowany na:

• 6 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Wisły;
• 6 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Odry;
• 1 stacji hydrologicznej w dorzeczu rzek Przymorza.

 

Wysoka wilgotność gleby, zwłaszcza na południu oraz północnym-wschodzie Polski

Według danych IMGW-PIB na dzień 25.03.2024 w skali kraju, w warstwach przypowierzchniowych gleby (0-7 cm i 7-28 cm) wskaźnik wilgotności waha się w granicach 50 – 95%.

W warstwie średniej (28-100 cm) na większości obszaru wskaźnik wilgotności wynosi między 50-85%. 

W najgłębszej warstwie (100-289 cm) wartości wahają się w takim samym zakresie jak w przypadku warstwy 28-100 cm, jednak obszar o wskaźniku powyżej 80% jest znacznie większy.

Najwyższy poziom wilgotności występuje na południu, Dolnym Śląsku, Podlasiu, Warmii i Mazurach, a najniższy w Wielkopolsce i na Ziemi Lubuskiej.