Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Łodzi

według stanu na dzień 17.10.2023

W województwie łódzkim w 2022 roku odnotowano 1 przypadek zachorowania na odrę na terenie Łodzi. Przypadek dotyczył kobiety pochodzenia ukraińskiego i został potwierdzony badaniem serologicznym.  Nie ustalono stanu zaszczepienia chorej przeciwko odrze. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Łodzi podjął wówczas działania mające na celu zapobieżenie przeniesieniu zakażenia na inne osoby. Przeprowadzono dochodzenie epidemiologiczne i objęto nadzorem epidemiologicznym osoby z kontaktu z chorą. Zaproponowano również wykonanie szczepień przeciw odrze  u osób narażonych na zakażenie.

U osób ze styczności z osobą chorą na odrę, narażonych na zakażenie wskazane jest wykonanie szczepień poekspozycyjnych przeciw odrze. Szczepienie takie wykonane w ciągu 72 godzin od narażenia może ochronić przed zachorowaniem.

W 2021 r. do Państwowej Inspekcji Sanitarnej w woj. łódzkim nie został zgłoszony żaden przypadek odry.

Zalecenia dla osób, u których wystąpią objawy chorobowe mogące wskazywać na odrę

Należy zasięgnąć porady lekarza (wskazana jest wizyta domowa lub udanie się do lekarza własnym środkiem transportu i poinformowanie przy umawianiu wizyty o podejrzeniu odry).

Należy ograniczyć kontakty z innymi osobami do niezbędnego minimum.

Należy zastosować się do zaleceń lekarza i zaleceń służb sanitarnych.

Zalecenia odnośnie szczepień ochronnych przeciw odrze

Szczepienia ochronne przeciwko odrze są uważane za najskuteczniejszą metodę zapobiegania tej chorobie.

O możliwości wykonania szczepienia ochronnego u danej osoby decyduje lekarz po przeprowadzeniu badania kwalifikacyjnego. Osoby po 50 roku życia z dużym prawdopodobieństwem przechorowały odrę. Przechorowanie odry daje trwałą odporność na całe życie. Jeśli nie ma się pewności co do przechorowania odry, można zgłosić się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w celu uzgodnienia zasadności wykonania badania w kierunku przeciwciał przeciwko odrze w klasie IgG.

Szczepienia przeciwko odrze przeprowadza się szczepionką skojarzoną przeciwko odrze, śwince 
i różyczce. Wszystkie zarejestrowane szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce dopuszczone są do stosowania także u osób dorosłych. Szczepionkę podaje się zgodnie z Charakterystyką Produktu Leczniczego.

Według aktualnego Programu Szczepień Ochronnych szczepienia obowiązkowe przeciwko odrze, śwince i różyczce wykonywane są w 2 roku życia dziecka (13-15 miesiąc) i w 6 roku życia (po ukończeniu 5 lat). U dzieci z zaległym obowiązkowym szczepieniem ochronnym przeciwko odrze należy uzupełnić to szczepienie. Szczepienia u osób do ukończenia 19 lat są bezpłatne.

Osoby, u których udokumentowane jest podanie dwóch dawek szczepionki przeciwko odrze, traktuje się jako uodpornione przeciwko tej chorobie.

Osobom, u których udokumentowane jest podanie jednej dawki szczepionki przeciwko odrze, zaleca się podanie drugiej dawki szczepionki, po upływie co najmniej 4 tygodni od podania pierwszej dawki.

Osoby, u których nie jest udokumentowane szczepienie przeciwko odrze mogą poddać się szczepieniu.

Szczepienia u osób dorosłych są wykonywane jako szczepienia zalecane, tzn. osoba szczepiona ponosi koszt preparatu szczepionkowego, zaś badanie kwalifikacyjne i zabieg podania szczepionki są wykonywane bezpłatne w poradni podstawowej opieki zdrowotnej, do której zadeklarowana jest dana osoba i która ma podpisaną umowę z NFZ na wykonywanie szczepień ochronnych. 

Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na 2023 r. szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce jest zalecane osobom nieuodpornionym, nieszczepionym wcześniej, które nie chorowały na którąkolwiek z wymienionych chorób, w szczególności:

• młodym kobietom, zwłaszcza pracującym w środowiskach dziecięcych (przedszkola, szkoły, szpitale, przychodnie) i młodym mężczyznom dla zapobiegania różyczce wrodzonej, szczególnie nieszczepionym w ramach szczepień obowiązkowych;
• uczniom i studentom szkół i uczelni medycznych lub innych szkół i uczelni prowadzących kształcenie na kierunkach medycznych;
• pracownikom ochrony zdrowia.

Zalecenia dla podmiotu leczniczego, do którego zgłosi się osoba z podejrzeniem zachorowania na odrę

Każdy przypadek podejrzenia odry powinien być niezwłocznie w ciągu 24 godzin zgłoszony przez lekarza do właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego.

Osobę chorą należy poinformować o konieczności izolacji i wykonania badań w kierunku odry. Badania te są wykonywane bezpłatnie w ramach Programu Eliminacji Odry i Różyczki WHO. Szczegółowe informacje o sposobie pobierania i warunkach transportu materiału do badań podane są na stronie internetowej Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny – PIB.

Należy zastosować się do Wytycznych Głównego Inspektora Sanitarnego i Krajowego Konsultanta w dziedzinie chorób zakaźnych dotyczących postępowania przeciwepidemicznego w związku 
z pojawieniem się w podmiocie leczniczym osoby z podejrzeniem zachorowania na odrę (link na dole strony).