Baza wiedzy

Konkurs „Broń się w necie”, ogłoszony na początku września wspólnie przez Ministerstwo Cyfryzacji, NASK oraz Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, to jedno z działań prowadzonych w ramach zainicjowanej przez wicepremiera, ministra cyfryzacji Krzysztofa Gawkowskiego kampanii „Włącz Szacunek. Wyłącz hejt”. Pod tym hasłem kryje się szereg inicjatyw, dzięki którym uczniowie, rodzice i nauczyciele otrzymują realne wsparcie w walce z cyberprzemocą.

– „Broń się w necie” to akcja skierowana do uczniów szkół ponadpodstawowych, która miała stworzyć ramy nowoczesnego myślenia, jak przeciwdziałać, jak reagować i jak zachowywać się w niebezpiecznych czasach w sieci. Zaangażowanie ekspertów z ABW i NASK, edukacja, ludzie, którzy do tego wszystkiego dołożyli swoją rękę szkoleniową, to większa odporność państwa – i w cyberprzestrzeni, i w realnym życiu – powiedział wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski podczas briefingu prasowego przed rozpoczęciem gali finałowej konkursu „Broń się w necie”.

– Pośród złych rzeczy, którymi w ABW musimy się zajmować, pośród zagrożeń, które niwelujemy, mamy coś pozytywnego, mamy bardzo dobrą akcję społeczną „Broń się w necie”, która objęła ponad 6 tys. osób – powiedział minister, koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak podczas briefingu prasowego. – Tego rodzaju akcje będziemy chcieli w przyszłości kontynuować, zachęcając cały system edukacji, organizacje pozarządowe, by włączały się w takie działania – dodał.

W gali finałowej, będącej uroczystym podsumowaniem ogólnopolskiego projektu „Broń się w necie”, skierowanego do nauczycieli i uczniów szkół ponadpodstawowych, wzięły udział reprezentacje zwycięskich drużyn (opiekunowie drużyn i uczniowie), a także goście specjalni: Krzysztof Gawkowski – wicepremier, minister cyfryzacji; Tomasz Siemoniak – minister, koordynator służb specjalnych; Paweł Olszewski – sekretarz Stanu w Ministerstwie Cyfryzacji; płk Adam Ciszewski – zastępca szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego; Małgorzata Olszewska – zastępca dyrektora NASK ds. Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej, której zespół był odpowiedzialny za organizację i realizację konkursu; oraz Katarzyna Nosalska – dyrektor Centrum Rozwoju Kompetencji Cyfrowych w Ministerstwie Cyfryzacji.

Wydarzenie było okazją do podsumowania działań zwycięskich drużyn i wręczenia pamiątkowych voucherów. Podczas gali przypomniano, że młodzi ludzie potrzebują dziś szczególnie edukacji na temat kształtowania świadomych postaw w sieci. Krytyczne myślenie, weryfikowanie informacji, budowanie odporności na hejt czy inne niebezpieczne zjawiska, takie jak radykalizacja – to kompetencje przyszłości, które powinna kształtować współczesna szkoła.  

– Internet to piękne miejsce, cyfrowy świat to wspaniały instrument do realizowania życiowych pasji. To łatwiejsza praca, dobre filmy, streaming, to łatwa informacja. Ale internet to też niebezpieczeństwa, które dotykają nas – i świadomie, i nieświadomie. Często czają się gdzieś z tyłu, za zasłoną, ale warto wiedzieć, że istnieją. Nielegalne treści, patostreamy, dezinformacja, zdjęcia, które nigdy nie powinny pojawić się w necie. Internet potrafi zniszczyć każdą młodą psychikę – powiedział wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. – Budowanie odporności państwa zaczyna się tam, gdzie jest budowanie kompetencji społecznych młodych ludzi, którzy chcą zrozumieć, co ich otacza – dodał minister.

– Po to są nauczyciele, po to są odpowiednie instytucje państwowe, żeby przygotować Was do takiego życia, by ta ciemna strona internetu w żaden sposób nie wzięła góry – zwrócił się do młodzieży minister, koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak.

Do konkursu „Broń się w necie” przystąpiło aż 600 szkolnych drużyn – każda składała się z nauczyciela (opiekuna drużyny) i 10 uczniów. Ich droga do zwycięstwa była długa – musieli sprostać dwóm wyzwaniom. W pierwszym etapie nauczyciele i uczniowie uczyli się online o cyberbezpieczeństwie, w drugim – nagrali filmik z przekazem. Nagrodziliśmy wiedzę i pomysłowość!

„Uświadamiamy”, „Limany”, „Fiołki_Malach” – to nazwy drużyn z największą liczbą punktów. Ale miejsc na podium w konkursie „Broń się w necie” było znacznie więcej. Kapituła Konkursowa nagrodziła w sumie 50 drużyn! Listę laureatów znajdziecie na stronie bronsiewnecie.pl.

Atrakcyjne nagrody: smartwatche, elektroniczne notatniki, zestawy – konsola do gier z czterema padami, ekranem oraz akcesoriami – powędrowały w różne zakątki kraju. Nagrody trafią do uczniów zwycięskich drużyn, opiekunów drużyn oraz do szkół, które reprezentują nagrodzone drużyny.

W woj. mazowieckim nagrodziliśmy aż 10 drużyn; w woj. podkarpackim: 7; w woj. wielkopolskim: 6; w woj. łódzkim i małopolskim: po 4 drużyny; w woj. dolnośląskim, śląskim, kujawsko-pomorskim i świętokrzyskim: po 3 drużyny; w woj. pomorskim i lubelskim: po 2 drużyny; a w woj. podlaskim, lubuskim i zachodniopomorskim: po 1 drużynie.

Podczas gali finałowej konkursu „Broń się w necie” laureaci otrzymali pamiątkowe vouchery. Pozostałe nagrody wkrótce trafią do szkół. Jeszcze raz gratulujemy zwycięzcom i dziękujemy wszystkim za udział w konkursie!

Przypomnijmy, jak wyglądała droga do finału. Uczestnicy konkursu musieli przejść przez serię wyzwań. Najpierw nauczyciele i uczniowie do 12 października realizowali po trzy kursy e-learningowe dotyczące: dezinformacji, radykalizacji i hejtu. Dodatkowo po każdym kursie uczniowie rozwiązywali testy wiedzy – w tym zadaniu punktowana była poprawność i refleks. Do kursów przystąpiło 600 drużyn, ale nie wszystkie dotrwały do drugiego etapu. Dla wytrwałych zdobyta wiedza stała się fundamentem do stworzenia krótkich filmików promujących bezpieczne i świadome korzystanie z internetu.

Jury konkursu miało niełatwe zadanie – oceniło 253 filmy, które spływały do 26 października. W tym wyzwaniu liczyła się wiedza, kreatywność, przekaz i estetyka. W swoich pracach uczniowie podkreślali, jak ważne jest weryfikowanie faktów oraz odróżnianie fałszywych informacji od prawdy. Pokazywali, że słowa mają ogromną moc – mogą wspierać albo ranić, a pozostawiony w sieci ślad świadczy o tym, kim jesteśmy. Zwracali też uwagę na wartość samodzielnego myślenia, unikania pochopnych ocen i dostrzegania różnych perspektyw, zanim przyjmiemy określone poglądy czy podejmiemy decyzje.

– Jednym z głównych nurtów zagrożeń, które pojawiają się na świecie, jest radykalizacja młodzieży. Młodzi ludzie, którzy wpadają w wir radykalizacji, stopniowo z ofiar stają się sprawcami przestępstw – powiedział płk Adam Ciszewski, zastępca szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. – Profil takiej osoby bardzo często jest tożsamy. Na początku jest wykluczenie w szkole, jest hejt, brak zrozumienia wśród kolegów, koleżanek, zamknięcie się w środowisku internetowym, poszukiwanie fałszywych autorytetów, wchodzenie w różnego rodzaju teorie spiskowe. Na to nakłada się brak opieki rodziców, a niestety dziecko pozostawione samo sobie często pada ofiarą niebezpiecznych sytuacji w sieci – dodał.

Wierzymy, że projekt „Broń się w necie” będzie inspiracją dla uczniów i nauczycieli do podejmowania kolejnych działań związanych z budowaniem bezpieczeństwa w cyfrowym świecie.

Przygotowane przez ekspertów NASK i ABW kursy poruszają tematy, które w ostatnich latach szczególnie mocno zaznaczyły swoją obecność w sieci – dezinformację, radykalizację i hejt. Seria materiałów „Broń się w necie” zawiera sześć kursów – po trzy, osobno dla uczniów szkół ponadpodstawowych i dla nauczycieli – a wszystkie mają jeden cel: pomóc młodym ludziom korzystać z internetu świadomie, odpowiedzialnie i bezpiecznie.

Na koniec dobra wiadomość – z kursów konkursowych będą mogli skorzystać wszyscy uczniowie i nauczyciele. Wkrótce udostępnimy je bezpłatnie na platformie e-learningowej OSE IT Szkoła. Śledźcie aktualności na stronie itszkola.ose.gov.pl, by nie przegapić premiery wszystkich sześciu materiałów!