Jak podkreślił podczas spotkań wiceminister Guibourgé-Czetwertyński, obecna sytuacja na rynku energii i agresja rosyjska na Ukrainie wymagają od nas refleksji nad polityką klimatyczną UE, w tym Pakiet Fit for 55, i rzeczywistą możliwością i ścieżką osiągnięcia zakładanych celów. Wyzwania są jeszcze większe niż miało to miejsce kilka tygodni temu.

Bardzo ostrożnie należy podchodzić do zmian, które mogą prowadzić do większego obciążenia społeczeństwa i już na tym etapie należycie zareagować na ryzyko pogłębiania się ubóstwa energetycznego. Polska nie zgodzi się na żadne rozwiązanie, które odbędzie się kosztem najsłabszych grup społecznych

– powiedział.

Wiceminister wskazał także, że Polska bardzo waha się przed włączeniem transportu drogowego i budynków do ETS.

Poza poważnymi zastrzeżeniami co do skuteczności takiego rozwiązania, bardzo obawiamy się ewentualnych kosztów społecznych. Oczywiste jest, że koszty, jakie poniosą dystrybutorzy paliw, zostaną przerzucone w całości lub przynajmniej w dużej mierze na odbiorców końcowych, którymi będą w tym przypadku odbiorcy indywidualni, a także zostaną wliczone, poprzez komponent transportowy, w wyższą cenę produkty, które zapłacą konsumenci końcowi. Od wielu lat konsekwentnie podkreślamy, że transformacja klimatyczna musi być sprawiedliwa i nie może pogarszać warunków gospodarczych w określonych regionach czy grupach społecznych

– mówił.

Podczas rozmów z przedstawicielami administracji federalnej Niemiec wiceminister Guibourgé-Czetwertyński zwrócił uwagę, że mechanizm regulacji granicy emisji dwutlenku węgla (CBAM) jest jednym z kluczowych elementów pakietu Fit For 55, nie może jednak być rozpatrywany w oderwaniu od reformy systemu ETS i kwestii darmowych uprawnień.

Polska od początku widziała i nadal postrzega CBAM jako bardzo ważny instrument podnoszenia ambicji redukcyjnych poza UE i widzimy potrzebę wprowadzenia tego mechanizmu

– wyjaśniał.

Należy jednak podkreślić, że CBAM może z jednej strony wyrównywać szanse dla przemysłu europejskiego, ale z drugiej wpływać na jego konkurencyjność. Dlatego ważne jest odpowiednie zaprojektowanie przepisów tak, aby mechanizm wspierał ambicje redukcyjne bez nadmiernego osłabiania konkurencyjności gospodarki europejskiej. W tym kontekście jedną z najbardziej drażliwych kwestii jest sam pomysł zastąpienia bezpłatnych uprawnień w ramach EU ETS przez CBAM i kwestia ta wymaga rozwiązania w ramach toczącej się dyskusji dotyczącej rewizji Dyrektywy EU ETS

– dodał.

W trakcie rozmów poruszana była także kwestia planu uniezależnienia Europy od rosyjskich paliw kopalnych, poczynając od gazu, w świetle inwazji Rosji na Ukrainę.

Komisja Europejska zaproponowała zarys planu uniezależnienia Europy od rosyjskich paliw kopalnych na długo przed 2030 r. Plan ten przedstawia również szereg środków, które mają zareagować na rosnące ceny energii w Europie i uzupełnić zapasy gazu na przyszłą zimę. Polska popiera także podjęcie zdecydowanych działań na rzecz odejścia przez państwa europejskie od importu węglowodorów z Rosji, w tym kontekście dotychczasowe propozycje Komisji wymagają pilnego uzupełnienia

– zaznaczył wiceminister.

Postulujemy także o przygotowanie długoterminowej strategii przekierowania źródeł gazu wykorzystywanych w UE na źródła nierosyjskie. Dodatkowo należy niezwłocznie przywrócić finansowanie projektów LNG oraz infrastruktury gazowej odpowiedzialnej za dystrybucję gazu z terminali oraz infrastruktury służącej dywersyfikacji źródeł

– dodał.

Na spotkaniach w Berlinie rozmawiano także o pakiecie pomocy dla Ukrainy. Jak zaznaczył wiceminister, Polska będzie wspierać wszelkie działania i propozycje służące wsparciu naszych sąsiadów w tej trudnej sytuacji, jak również podejmować dalsze konkretne kroki służące skutecznemu i pilnemu ich wdrożeniu.