Zapobieganie skutkom suszy – kolejne 800 tys. zł na dofinansowanie lotów patrolowo gaśniczych nad lasami na południu Polski
23.06.2023
Stan zagrożenia pożarowego w polskich lasach rośnie przez suszę. Chociaż przyczyną większości pożarów nadal są podpalenia, to ryzyko rośnie wraz z upałami i suszą. 23 czerwca 2023 r. na terenie Leśnej Bazy Lotniczej Regionalnej Dyrekcji Lasów w Katowicach podpisano umowę na dofinansowania w wysokości 800 tys. zł na loty patrolowo-gaśnicze na terenach leśnych. To efekt ścisłej współpracy Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we wspieraniu ochrony lasów przed zagrożeniem pożarowym. W uroczystości uczestniczyła minister klimatu i środowiska Anna Moskwa, która podkreśliła, że dzięki znacznemu powiększeniu środków na aktywną ochronę lasów, zwiększy się skuteczność działań przeciwpożarowych oraz bezpieczeństwo w lasach.
Postępujące zmiany klimatu i występowanie wysokich temperatur powietrza, długotrwały brak opadów powodujący susze, wpływają na wzrost zagrożenia pożarowego lasów. W ciągu czterech lat na dofinansowanie lotów wojewódzkie fundusze wspólnie wydały blisko 2 mln zł. Tylko w tym roku będzie to 800 tys. zł
– podkreśliła minister Anna Moskwa.
Regionalne dyrekcje Lasów Państwowych i nadleśnictwa współpracują w zakresie ochrony przeciwpożarowej z wieloma instytucjami i organizacjami, w tym zwłaszcza z Państwową Strażą Pożarną, Ochotniczymi Strażami Pożarnymi, samorządami, policją, wojskiem i PKP. Funkcjonujący dotychczas system jest bardzo skuteczny
– dodała.
Do Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu i Katowicach, w ramach dofinansowania z czterech Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW): we Wrocławiu, Katowicach, Krakowie i Opolu w tym roku trafi 800 tys. zł. Środki będą przeznaczone na loty patrolowo-gaśnicze na terenach leśnych. Fundusze po raz kolejny łączą siły i wspierają finansowo lasy państwowe pokazując, jaką troską darzone są całe ekosystemy leśne. Wsparcie finansowe w ubiegłym roku, jakie otrzymały lasy to 620 tys. W tym roku mamy ponad 100 tys. więcej. Katowicki Fundusz – 500 tys. zł, opolski 150 tys. zł wrocławski – 100 tys. zł. i krakowski – 50 tys. zł. Środki pozwolą zarówno na sprawniejszą koordynację akcji gaśniczej, jak i dostarczenie wielu niezbędnych informacji dostępnych jedynie podczas obserwacji z powietrza. Jednocześnie działania te wiążą się bezpośrednio z ochroną klimatu poprzez ograniczanie szkodliwej emisji CO2, będącej następstwem pożarów.
Loty patrolowo-gaśnicze chronią lasy
Loty patrolowo-gaśnicze będą realizowane na terenach leśnych województw: dolnośląskiego, śląskiego, opolskiego i małopolskiego. Śmigłowce i samoloty patrolowo-gaśnicze odpowiadają za lokalizację pożarów oraz szybkie rozpoczęcie akcji gaśniczej, a także powstrzymanie pożaru do momentu dotarcia sił naziemnych. Na uzupełnienie zapasu wody i ponowne pojawienie się na miejscu akcji gaśniczej, zarówno samoloty, jak i śmigłowce potrzebują zaledwie kilkunastu minut.
Lasy w Polsce charakteryzują się wysokim zagrożeniem pożarowym. Jest to spowodowane nie tylko warunkami pogodowymi, ale także dużym udziałem siedlisk borowych oraz drzewostanów iglastych zwłaszcza sosnowych. Duże ryzyko wynika z dynamicznego rozwoju turystyki i rekreacji – nadal najczęstszą przyczyną pożarów są podpalenia lub nieostrożne obchodzenie się z ogniem.
Lasy Państwowe, w miarę posiadanych możliwości, udzielają wsparcia finansowego i rzeczowego jednostkom Państwowej Straży Pożarnej i Ochotniczych Straży Pożarnych m. in. przez dofinansowanie zakupu sprzętu i wyposażenia gaśniczego, łącznościowego, organizacji szkoleń i konkursów oraz przekazanie środków pieniężnych. W jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych, z każdym rokiem, poprawia się sprawność działania systemu ochrony przeciwpożarowej lasu.
Szybkie rozpoczęcie akcji gaśniczej pozwala ugasić pożar na powierzchni od kilku do kilkudziesięciu arów, a na obszarach leśnych, o ograniczonej dostępności, jest to możliwe tylko przy użyciu lotnictwa.
Lato 2023 jest suche
Długoterminowe prognozy pogody wskazują, że w lipcu w Polsce mają dominować temperatury powyżej 30 stopni Celsjusza. Naukowców w 2023 roku szczególnie niepokoi intensywne, nienotowane w historii pomiarów podgrzewanie się mórz. Zjawisko to, przy panujących upałach, dotyczy również wód śródlądowych, w tym rzek.
Europa jest obecnie najszybciej ogrzewającym się kontynentem. Średnia temperatura, od 1900 roku, wzrosła o 2,4 stopnie Celsjusza. Ubiegły rok był najcieplejszym w historii pomiarów. Hiszpanię i Francję od stycznia tego roku nawiedzały rekordowe upały. Kraje te, kolejny rok z rzędu, mierzą się z ekstremalną suszą. Susza dotyka również kraje nadbałtyckie, w tym Skandynawię, gdzie niemal na całym obszarze jest zagrożenie pożarowe w lasach. Według najnowszych danych Europejskiej Agencji Satelitarnej (ESA) susza w czerwcu – u progu lata – obejmuje już 1/3 terytorium Europy. Obserwowane jest też inne ekstremalne zjawisko. Obecnie bardzo intensywnie nagrzewają się wody morskie, w szczególności wokół Wysp Brytyjskich oraz Morze Śródziemne i Bałtyk. Skala zjawiska nie była dotąd notowana w historii pomiarów. Z kolei ekstremalne upały napływające w czerwcu znad Afryki do Europy, przyspieszają nagrzewanie się wód śródlądowych: rzek oraz zbiorników wodnych. W Hiszpanii, na południu Francji i Niemczech rzeki mają już bardzo niskie stany wód, a niektóre zaczynają wysychać. W Polsce wiosną w rzekach przeważały średnie stany wód. Jednak nadejście upałów gwałtownie zmienia tę sytuację. Poziom wody w rzekach obniża się. Temperatura wody już wzrosła do 20 stopni Celsjusza, a miejscami osiąga 26 stopni.
