Komenda Wojewódzka
Państwowej Straży Pożarnej
w Katowicach

W 2022 roku jednostki ochrony przeciwpożarowej w województwie śląskim brały udział w 73 500 interwencjach, to o 1 844 więcej zarejestrowanych zdarzeń niż w 2021 roku.

Strażacy w 2022 roku gasili 13 512 pożarów – to o 1 711 pożarów więcej niż w roku 2021. Ich najczęstszą przyczyną były m.in. podpalenia, nieostrożność przy posługiwaniu się ogniem otwartym czy nieprawidłowa eksploatacja urządzeń grzewczych. Odnotowano 3 325 pożarów w obiektach mieszkalnych, w tym 1 512 pożarów w domach jednorodzinnych oraz 1 579 w budynkach wielorodzinnych. We wszystkich pożarach śmierć poniosło 57 osób, 505 osób zostało rannych – w tym 24 ratowników. 

W porównaniu do roku 2021 nieznacznie zmniejszyłą się liczba interwencji przy miejscowych zagrożeniach – w 2022 strażacy interweniowali 53 778 razy. 

Miejscowe zagrożenia to przede wszystkim działania prowadzone przy wypadkach w komunikacji drogowej – 6 886 interwencji, usuwaniu skutków wichur i opadów deszczu oraz gradu i śniegu – 13 903 interwencje, ale także te związane z emisją tlenku węgla – 1 608 zdarzeń. Na skutek w/w śmierć poniosło 1 147 osób, poszkodowanych zostało 4 654 osoby, w tym 36 ratowników. W 2022 roku odnotowano także 6 210 alarmów fałszywych. 

Pomoc strażaków w walce z koronawirusem
W 2022 roku wkroczyliśmy wraz z trwającą pandemią wirusa SARS – COV2. Państwowa Straż Pożarna w województwie śląskim wspierała podmioty systemu ochrony zdrowia w walce z Covid19 włączając się w proces przeprowadzania testów PCR w punktach wymazowych. Uruchamianie punktów wymazowych to kolejne działania, po dowozie osób do punktów szczepień oraz transporcie tlenu do placówek służby zdrowia, które podejmowali śląscy strażacy, mające na celu wsparcie mieszkańców regionu w walce z pandemią. 

Wsparcie dla Ukrainy
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. Strażacy z województwa śląskiego zarówno z Państwowej Straży Pożarnej jak i Ochotniczych Straży Pożarnych od początku wybuchu konfliktu wojennego w Ukrainie włączyli się w działania humanitarne i pomoc Ukraińcom. Niedługo po rozpoczęciu konfliktu wojennego na terytorium Polski zaczęli przybywać uchodźcy wojenni – w większości kobiety i dzieci.  Straż pożarna dostarczała sprzęt logistyczny – namioty z wyposażeniem do tworzenia punktów recepcyjnych na granicy. Na granicy znajdował się też kontener paliwowy, który był na bieżąco wykorzystywany do zasilania sprzętu straży pożarnej. Ponadto strażacy realizowali transporty uchodźców autobusami, z przejść granicznych do punktów recepcyjnych. 

26 lutego 2022 roku komendant główny PSP gen. bryg. Andrzej Bartkowiak zaapelował do strażaków PSP i OSP o ogólnokrajową akcję zbiórki sprzętu pożarniczego dla strażaków z Ukrainy. Śląscy strażacy przyłączyli się zbiórki. Akcja spotkała z ogromnym odzewem i mobilizacją śląskich strażaków PSP i OSP. Sprzęt przekazany przez państwową oraz ochotnicze straże pożarne z terenu województwa śląskiego to m.in.: 74 motopompy, 1 069 prądownic, 2 259 hełmów strażackich, 74 torby medyczne typu R-1, 1 094 pary butów specjalnych, 1 890 ubrań specjalnych typu NOMEX,  2 457 węży strażackich o łącznej długości ponad 50 km oraz 13 samochodów ratowniczo – gaśniczych.

5 marca 2022 roku we wczesnych godzinach porannych, na Euroterminalu w Sławkowie, będącym na styku kolei szerokotorowej i normalnej przyjechał specjalny pociąg ze Lwowa z 1500 uchodźcami. W tym miejscu funkcjonował tymczasowy punkt przesiadkowy dla uchodźców z Ukrainy, stąd Koleją Śląską oraz autobusami pasażerowie byli przewożeni do miejsc docelowych. Punkt przygotowały służby wojewody śląskiego, pomocy przy jego budowie udzieliła straż pożarna, która udostępniła autobus i przygotowała 12 ogrzewanych namiotów z zapleczem socjalnym. Uchodźcy mogli w nich odpocząć, napić się ciepłej herbaty i zjeść posiłek aby następnie kontynuować dalszą podróż. W pomoc na miejscu zaangażowanych było ok. 200 strażaków PSP i OSP. 

W związku z przejęciem odpowiedzialności przez Państwową Straż Pożarną za koordynację pomocy w transporcie uchodźców na dworcach w miastach wojewódzkich, Komenda Wojewódzka PSP w Katowicach w celu usprawnienia relokacji przybywających do Katowic obywateli Ukrainy, przeorganizowała sposób przyjmowania osób oraz uruchomiła miasteczko namiotowe, w którym oczekujący na transport mogli się ogrzać i zjeść ciepły posiłek. 

Z miasteczka uchodźcy przewożeni byli do punktu recepcyjnego, a następnie rozwożeni do miejsc zakwaterowania. Transport ten prowadzony był przez Państwową Straż Pożarną. Koordynatorzy PSP zarządzali także flotą przewoźników prywatnych, którzy wykonywali przewozy uchodźców na kierunkach zagranicznych. Strażacy koordynowali również przyjmowanie transportów drogą kolejową. Od marca br. Państwowa Straż Pożarna na terenie woj. śląskiego w zakresie relokacji wsparła prawie 27 000 obywateli Ukrainy uciekających z terenów objętych działaniami wojennymi. Zrealizowano ponad 4 200 przewozów do miejsc tymczasowego schronienia. Strażacy w celu pomocy osobom przyjeżdżającym z Ukrainy służyli także wszelkiego rodzaju wsparciem m.in. w zakresie udzielania niezbędnych informacji czy też transportu bagaży. Strażacy, zarówno z Państwowej Straży Pożarnej jak i Ochotniczych Straży Pożarnych aktywnie wspierali i pomagali uchodźcom również w znalezieniu tymczasowego zakwaterowania. W jednostkach OSP na terenie województwa śląskiego wszystkich możliwych do utworzenia miejsc noclegowych, gdzie uchodźcy mogli znaleźć schronienie.

28 lipca 2022 roku specjalny pociąg medyczny przywiózł z Ukrainy 14 rannych na wojnie żołnierzy. Zostali bezpiecznie przetransportowani karetkami do różnych szpitali na terenie naszego województwa. W zabezpieczeniu przekazania żołnierzy do służb medycznych brali udział strażacy Państwowej Straży Pożarnej. 

Jubileusz 30 – lecia Państwowej Straży Pożarnej 
W 2022 roku Państwowa Straż Pożarna obchodziła jubileusz 30 – lecia swojego powstania. Z tej okazji odbyło się wiele uroczystości – zarówno tych oficjalnych, jak również festynów oraz organizowanych w ramach Dnia Strażaka „Dni Otwartych” dla mieszkańców miast i powiatów. W województwie śląskim jubileuszowe obchody zainaugurowane zostały 4 maja uroczystą mszą świętą w intencji strażaków w Bazylice Jasnogórskiej. Wojewódzkie obchody strażackiego święta odbyły się w szczególnie podniosłej atmosferze, związanej nie tylko z 30-leciem powołania Państwowej Straży Pożarnej, ale również z wyjątkową dla każdej jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej, uroczystością nadania sztandaru Komendzie Powiatowej PSP w Zawierciu. Z okazji 30 – lecia PSP dla mieszkańców śląska zorganizowano „Strażacki Dzień Dziecka”, który odbył się w niedzielę, 5 czerwca 2022 roku na terenie Parku Śląskiego w Chorzowie. Organizatorem była Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Katowicach. Zarówno najmłodsi, jak i dorośli miłośnicy pożarnictwa mieli możliwość obejrzeć niespotykany na co dzień sprzęt oraz umiejętności strażaków.
„Zostanę strażakiem” to hasło przewodnie konkurencji, jakie były zorganizowane dla najmłodszych uczestników imprezy. Grupy specjalistyczne Państwowej Straży Pożarnej zapewniały uczestnikom festynu atrakcje, prezentując swoje umiejętności oraz sprzęt używany podczas akcji ratowniczych. Duże zainteresowanie wzbudził przeprowadzony pokaz gaszenia płonącego oleju i instruktaż, jak postępować z palącym się gazem z butli oraz szkolenie z obsługi gaśnic.

30 lat od pożaru w Kuźni Raciborskiej
26 sierpnia 2022 roku - w 30. rocznicę wybuchu największego pożaru w powojennej Europie odbyły się uroczystości upamiętniające tamte dramatyczne dni. Obchody rocznicowe rozpoczęły się przy symbolicznych mogiłach mł. kpt. Andrzeja Kaczyny i dh. Andrzeja Malinowskiego – którzy zginęli podczas działań gaśniczych w 1992 roku. By upamiętnić wydarzenia sprzed 30 lat, Zastępca Komendanta Głównego PSP nadbryg. dr inż. Adam Konieczny w asyście Śląskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP nadbryg. Jacka Kleszczewskiego, Opolskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP st. bryg. Krzysztofa Kędryka oraz Dyrektor Generalny Lasów Państwowych Pan Józef Kubica w asyście Dyrektora Regionalnego Lasów Państwowych w Katowicach Pana Damiana Siebera, odsłonili pamiątkową tablicę. Posadzili również Dąb Papieski, poświęcony 27 października 2021 roku, przy grobie św. Jana Pawła II. Następnie w Bazylice Matki Bożej Pokornej w Rudach odprawiona została uroczysta msza święta, którą celebrował Biskup Gliwicki Jan Kopiec. Dalsze uroczystości zorganizowane przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Katowicach oraz Komendę Wojewódzką PSP w Katowicach odbyły się na dziedzińcu Pocysterskiego Zespołu Klasztorno - Pałacowego w Rudach. 

Ćwiczenia Państwowej Straży Pożarnej woj. śląskiego 
W celu utrzymania gotowości operacyjnej w województwie, cyklicznie realizowano ćwiczenia na poziomie wojewódzkim i powiatowym. 
Na przełomie sierpnia i września 2022 roku na terenie Nadleśnictwa Rudy Raciborskie oraz powiatu raciborskiego odbyły się krajowe ćwiczenia ratownicze pod kryptonimem „Kuźnia Raciborska 2022”. W zaplanowanych na dwa dni manewrach wzięły udział siły i środki Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego w tym Centralnego Odwodu Operacyjnego z województw: śląskiego, małopolskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego oraz Centralnej Szkoły Państwowej Straży Pożarnej w Częstochowie. W sumie w ćwiczeniach wzięło udział ok. 100 pojazdów oraz ponad 400 strażaków. Głównym celem terenowych manewrów było ustalenie stopnia przygotowania sił i środków COO KSRG do działań związanych z gaszeniem wielkopowierzchniowych pożarów kompleksów leśnych oraz dostarczania wody na duże odległości. Dodatkowo ćwiczenia miały na celu sprawdzenie organizacji i pracy sztabu na poziomie strategicznym oraz organizacji zaplecza logistycznego na potrzeby prowadzonych działań. W październiku 2022 roku odbyły się ćwiczenia „Samolot 2022” na terenie Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice – Pyrzowice. Rok zakończył się ćwiczeniami przeprowadzonymi na terenie zakładów: NitroErg, S.A., Polski Gaz oraz DAW Bytom. 

Opracowanie: KW PSP w Katowicach