Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Koninie

Przypominamy, że od 1985 roku październik jest miesiącem walki z rakiem piersi, obchodzonym przez międzynarodowe organizacje prozdrowotne. Dodatkowo 15 października obchodzimy Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi. Jego celem jest przypominanie o istotnym wpływie stylu życia na zdrowie piersi, możliwościach zapobiegania zachorowaniom na raka piersi oraz o roli wczesnego wykrywania w procesie leczenia raka piersi.

Nowotwór złośliwy gruczołu sutkowego jest jednym z najpowszechniej występujących nowotworów na świecie. Wśród kobiet jest najczęściej diagnozowanym rakiem oraz najczęstszą przyczyną zgonów wywołanych chorobą onkologiczną - szacuje się, że w 2022 roku zachorowało 2,3 mln kobiet (24% wszystkich rozpoznań nowotworowych), a 670 tys. zmarło z jego powodu (15% wszystkich zgonów wywołanych chorobą onkologiczną).

Rak piersi może dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn, choć u kobiet występuje nieporównywalnie częściej. W Polsce jest to najpowszechniejszy nowotwór wśród kobiet, notowany ponad dwukrotnie częściej niż drugi w kolejności rak płuca. U mężczyzn natomiast należy do rzadziej rozpoznawanych nowotworów. W latach 2013–2022 w Polsce rejestrowano średnio 19,4 tys. nowych przypadków raka piersi rocznie, z czego aż 99,2% diagnozowano u kobiet (około 19,25 tys. rocznie). U mężczyzn notowano średnio tylko 149 zachorowań rocznie. Oznacza to, że raka piersi każdego roku rozpoznawano u około jednej na 1 tys. kobiet i jednego na 125 tys. mężczyzn.

Na przestrzeni lat coroczna liczba nowych zachorowań na nowotwór złośliwy piersi u kobiet charakteryzowała się niewielkim, ale stałym trendem wzrostowym (z wyjątkiem spadku w 2020 związanego prawdopodobnie z ograniczeniami w dostępie do opieki zdrowotnej wywołanymi pandemią COVID-19). Obecnie wśród kobiet odnotowuje się ponad 21 tys. nowych zachorowań rocznie. W przypadku mężczyzn rak piersi niezmiennie pozostaje chorobą występującą sporadycznie.

Kiedy najczęściej chorujemy?

Istotny wpływ na zachorowanie ma wiek. Chociaż choroba najczęściej dotyczy kobiet po menopauzie, to coraz częściej diagnozowana jest poniżej 40. roku życia. Nowotwór piersi zazwyczaj stwierdzany jest u osób w starszym wieku - mediana wieku zachorowania u kobiet wynosi 63 lata, a u mężczyzn jest nawet wyższa i wynosi 68 lat. Najwcześniejsze przypadki są zazwyczaj diagnozowane około 25. roku życia, ale rak piersi występuje także u jeszcze młodszych pacjentek (około 0,1% zachorowań przypada w tej grupie wiekowej). Jednocześnie aż 19% zachorowań stwierdza się między 30. a 50. rokiem życia. Potem zachorowalność systematycznie wzrasta, a najwięcej rozpoznań raka piersi odnotowywanych jest u kobiet w wieku 50–69 lat. (dane z: Narodowy Portal Onkologiczny onkologia.gov.pl). Dlatego zwłaszcza w październiku zachęcamy do badań profilaktycznych i samobadania piersi.

Od 1 listopada 2023 roku została rozszerzona grupa wiekowa kobiet kwalifikujących się do udziału w badaniach przesiewowych w kierunku wczesnego wykrycia raka piersi, programem objęte będą Panie w wieku od 45. do 74. roku życia.