STIs - choroby przenoszone drogą płciową
23.07.2025
Wakacje to czas beztroski, ale również okres zwiększonego ryzyka zakażeń chorobami przenoszonymi drogą płciową (STI). Wiele z tych infekcji może przebiegać bezobjawowo – dlatego tak ważna jest profilaktyka i regularne testowanie.
STIs to skrót od Sexually Transmitted Infections, czyli infekcje przenoszone drogą płciową, dawniej nazywane chorobami wenerycznymi. Obejmuje choroby wywołane przez bakterie, wirusy i pasożyty, które mogą być przekazywane podczas kontaktów seksualnych
Skąd się biorą STI?
STI można zarazić się poprzez:
- Stosunek płciowy – waginalny, analny lub oralny z osobą zakażoną.
- Kontakt ze śluzówkami i płynami ustrojowymi – krew, nasienie, wydzielina pochwowa, ślina (w przypadku niektórych infekcji).
- Bliski kontakt skórny – np. w przypadku opryszczki narządów płciowych czy kłykcin kończystych (HPV).
- Zakażone igły i narzędzia – np. przy wspólnym używaniu igieł do narkotyków, tatuażu czy piercingu.
- Z matki na dziecko – w czasie ciąży, porodu lub karmienia piersią (np. HIV, kiła).
Jakie choroby przenoszone są drogą płciową?
M.in.:
- Chlamydioza
- Rzeżączka
- Kiła
- HPV (Ryzyko zakażeniem brodawczakiem ludzkim można zmniejszyć poprzez szczepienie. Zaleca się wykonanie takiego szczepienia przed rozpoczęciem współżycia płciowego)
- Opryszczka narządów płciowych
- HIV
Jak zapobiegać STI?
- Używaj prezerwatyw i zabezpieczeń barierowych.
- Regularne badaj się w kierunku STI.
- Pamiętaj o szczepieniach przeciw WZW A i B i HPV
- Unikaj ryzykownych kontaktów seksualnych
- Pamiętaj, że alkohol i narkotyki zwiększają prawdopodobieństwo podejmowania niebezpiecznych zachowań seksualnych, a także ryzyko zakażenia w wyniku przemocy seksualnej
Objawy, które mogą wskazywać na infekcję:
- Nietypowa wydzielina z dróg rodnych.
- Ból przy oddawaniu moczu.
- Owrzodzenia, pęcherze lub brodawki w okolicach intymnych.
- Swędzenie, pieczenie lub dyskomfort w miejscach intymnych.
- Wysypka lub inne niepokojące zmiany skórne.
Jeśli podejrzewasz u siebie chorobę:
- Skonsultuj się z lekarzem.
- Wykonaj badania.
- Stosuj zalecone leczenie.
- Poinformuj partnera seksualnego.
Statystyki
W Polsce w ostatnich latach odnotowano znaczący wzrost liczby zakażeń infekcjami przenoszonymi drogą płciową (STI). Według raportu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH-PIB „Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce” liczba nowych przypadków tych chorób wzrosła od 2020 roku o ponad 300%.
Również według danych Krajowego Centrum ds. AIDS w ostatnich latach w Polsce odnotowano wzrost liczby zakażeń przenoszonych drogą płciową. Tylko między 2021 a 2022 r. liczba zgłoszonych przypadków rzeżączki wzrosła o 48%, kiły o 34%, a chlamydii o 18%.
Wzrost liczby zakażeń STI stanowi istotne wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej. W kwietniu 2024 roku Krajowe Centrum ds. AIDS, we współpracy z Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), zainicjowało nową strategię przeciwdziałania zakażeniom przenoszonym drogą płciową.
Testy
W Polsce istnieje możliwość wykonania anonimowych i bezpłatnych testów w kierunku HIV, a w wielu punktach konsultacyjno-diagnostycznych również na kiłę czy HCV. Pełna lista tych punktów dostępna jest na stronie Krajowego Centrum ds. AIDS.
Pamiętaj! Przechorowanie nie zabezpiecza przed kolejnym zakażeniem.
Więcej informacji na temat zakażeń przenoszonych drogą płciową znajduje się na stronie internetowej Krajowego Centrum ds. AIDS oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego
źródło: GIS
Materiały
Broszurka_STISTI_informacja_(1).pdf 0.16MB