Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie

Na wstępie, należy zauważyć, że informacje o których mowa pochodzą z cyklicznej oceny przeprowadzanej przez Komisję Europejską w odniesieniu do planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy. Dotyczą każdego kraju i są stałym elementem oceny wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej w Europie.

Opublikowany raport podsumowuje opracowywane w latach 2016-2021 plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy w Polsce, a tym samym cały cykl planistyczny trwający w tych latach. Zawiera nie tylko podsumowanie i porównanie stanu jednolitych części wód, ale także występujących presji na środowisko wodne, realizacji działań oraz innych czynników związanych z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej w Polsce.

Polska przyjęła dziewięć planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy w formie rozporządzeń Ministra Infrastruktury na przełomie 2022 i 2023 roku, a następnie przekazała ich treść do Komisji Europejskiej. Raportowaniu podlegały też dane elektroniczne, które były podstawą porównań i wniosków zawartych w raporcie Komisji. W marcu 2024 roku Komisja przekazała Polsce wstępne uwagi do planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy, do których Polska złożyła wyjaśnienia, uwzględnione także w niniejszym raporcie. W październiku 2024 roku Komisja opublikowała raporty dotyczące ogólnego podsumowania III cyklu planistycznego (a więc lat 2016-2021) oraz drugiej aktualizacji planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy. Opublikowane w ostatnich dniach raporty stanowią kolejny element oceny Komisji Europejskiej w zakresie wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej w Unii Europejskiej.

Przedstawione w raporcie dane liczbowe dotyczące stanu wód pochodzą z danych zawartych w planach gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy, w tym z podsumowania państwowego monitoringu środowiska. Zauważalne pogorszenie stanu wód powierzchniowych, zarówno stanu ekologicznego, jak i stanu chemicznego może rodzić obawy społeczeństwa oraz Komisji Europejskiej, natomiast wynika ono z szeregu czynników spośród których najistotniejszym jest bardzo restrykcyjny i rozbudowywany o nowe wskaźniki system oceny stanu wód. Osiągnięcie dobrego stanu ekologicznego czy chemicznego wiąże się z osiągnięciem dobrego stanu w odniesieniu do każdego z kilkudziesięciu wskaźników.

Co więcej, pomiędzy pierwszą a drugą aktualizacją planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy Polska zmieniła strukturę (wykaz) raportowanych jednolitych części wód powierzchniowych, co również powoduje trudność w porównaniu stanu wód pomiędzy nimi, a co również wspomniane jest w raporcie Komisji. Przy weryfikacji wykazu zastosowano nową metodykę, opracowaną w celu uwzględnienia doświadczeń wynikających z wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej, w tym ze zmianą dotychczasowej typologii jednolitych części wód powierzchniowych i fragmentaryzacji cieków w obrębie nich. Warto również w tym miejscu podkreślić, że to właśnie zmiana wykazu jednolitych części wód w Polsce spowodowała zmniejszenie ogólnej ich liczby pomiędzy pierwszą a drugą aktualizacją planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy. Nie oznacza to, że liczba rzek czy innych zbiorników wodnych uległa zmniejszeniu czy zanikowi. Zmianie uległ sposób raportowania o nich danych. Powielana w mediach informacja o spadku liczby zbiorników wodnych w Polsce jest nieprawdziwa.

Obowiązujące plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy zawierają zestawy działań, których realizacja ma zapewnić poprawę stanu jednolitych części wód powierzchniowych w Polsce. Wierzymy, że ich skuteczna realizacja oraz międzysektorowa współpraca w dziedzinie gospodarki wodnej przyczyni się do poprawy stanu środowiska wodnego, już w ciągu najbliższych lat. Przedstawiony przez Komisję raport będzie szczegółowo analizowany, a w pracach nad kolejną aktualizacją planów gospodarowania wodami uwzględnione zostaną rekomendacje Komisji Europejskiej.