Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie

Racjonalne planowanie działań w skali zlewni powinno być prowadzone w duchu dialogu i współpracy między różnymi interesariuszami, dlatego konsultacje miały miejsce w miejscowościach szczególnie dotkniętych przez ubiegłoroczną powódź – dla województwa opolskiego w Nysie, Głuchołazach i Lewinie Brzeskim oraz dla województwa dolnośląskiego w Kłodzku, Stroniu Śląskim i Lądku Zdroju. Głos społeczeństwa będzie ważnym elementem procesu opracowania finalnej propozycji rozwiązań, które zostaną zarekomendowane rządowi przez Wody Polskie.

W spotkaniach brali udział autorzy Programu redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej – profesor Janusz Zaleski, dyrektor Biura Koordynacji Projektu Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły i Mateusz Balcerowicz, zastępca prezesa PGW Wody Polskie ds. ochrony przed powodzią i suszą, a także przedstawiciele Wód Polskich, w tym Jacek Drabiński – zastępca dyrektora RZGW we Wrocławiu ds. ochrony przed powodzią i suszą.

Spotkania, organizowane przy wsparciu lokalnych samorządów, były miejscem merytorycznej dyskusji z udziałem mieszkańców, przedsiębiorców, naukowców, samorządowców przedstawicieli organizacji społecznych i pozarządowych oraz mediów. Podczas rozmów padło wiele argumentów i propozycji w sprawie wzmacniania bezpieczeństwa w regionie. Dzięki procesowi konsultacji społecznych możliwe będzie wypracowanie optymalnych rozwiązań technicznych i nietechnicznych, dotyczących prewencji, ochrony i łagodzenia skutków powodzi.

 

Spotkanie w Kłodzku – 5 marca 2025 r.

Pierwsze spotkanie miało miejsce w siedzibie starostwa powiatowego w Kłodzku, a omówienie dokumentu połączono z sesją rady powiatu kłodzkiego. Na zgromadzeniu licznie pojawili się interesariusze, mieszkańcy, przedstawiciele władz samorządowych.

- O tym, jak ryzyko powodziowe jest generowane, a w ostateczności co ono powoduje, decyduje cała zlewnia. Dlatego w Programie opisujemy kwestię zagospodarowania przestrzennego, także dla celów gromadzenia wody i jej spływu, a więc mówimy o różnych formach retencji – podkreślił Mateusz Balcerowicz.

Największą uwagę poświęcono komponentowi drugiemu i trzeciemu, które zostały dedykowane Ziemi Kłodzkiej powyżej wodowskazu Bardo, w tym poruszono kwestię wariantów rozwiązań retencyjnych w Kotlinie Kłodzkiej.

- Główne strategiczne podejście jeżeli chodzi o prezentowany Program to propozycja działań redukujących ryzyko. Na ich realizację potrzeba lat. Natomiast dopełnieniem do nich będą zadania łatwiejsze do realizowania, takie jak budowa obwałowań, zabezpieczanie bulwarów – mówił profesor Janusz Zaleski.

 

Spotkanie w Nysie – 6 marca 2025 r.

Zgromadzenie odbyło się 6 marca 2025 r. w Nysie, w budynku Państwowej Akademii Nauk Stosowanych przy ul. Obrońców Tobruku 5. Spotkanie poprzedziła sesja rady powiatu nyskiego, na której przyjęto rezolucję w sprawie realizacji Programu.

Na auli zebrało się liczne grono mieszkańców, przedstawicieli władz samorządowych, instytucji czy organizacji pozarządowych. Tego samego dnia zorganizowano także konferencję prasową z udziałem mediów.

Szczególny nacisk położono na wyjaśnienie zagadnień związanych z realizacją komponentu czwartego i piątego, które dotyczą rozbudowy kaskady i optymalizacji sterowania zbiornikami kaskady Nysy Kłodzkiej bez zbiornika Kamieniec Ząbkowicki (sytuacja istniejąca) i ze zbiornikiem (stan w przyszłości).

- Bardzo nam zależy na tym, by ten Program nie został narzucony przez instytucje państwowe, ale żeby został poddany wyczerpującej dyskusji. Są to kwestie niełatwe, które wymagają akceptacji jak największej grupy osób – zaznaczył Mateusz Balcerowicz.

Druga część została poświęcona dyskusji oraz sesji pytań i odpowiedzi, w której interesariusze mogli poruszyć kluczowe kwestie związane z planowanymi inwestycjami w zakresie kompleksowych działań dla zwiększenia bezpieczeństwa mieszkańców regionu.

 

Spotkanie w Głuchołazach – 7 marca 2025 r.

Kolejne konsultacje społeczne miały miejsce się 7 marca 2025 r. w Głuchołazach, w Centrum Kultury im. Kawalerów Orderu Uśmiechu na ul. Bohaterów Warszawy 7. Posiedzenie połączono z nadzwyczajną sesją rady miejskiej.

Podczas prezentacji Programu skupiono się przede wszystkim na komponencie piątym, który poświęcony został redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej poniżej profilu Bardo, ze szczególnym uwzględnieniem Głuchołaz oraz innych zagrożonych miejscowości.

- Mając na uwadze, że w granicach Polski znajduje się niecała 1/3 zlewni Białej Głuchołaskiej, a Głuchołazy są miastem granicznym, istnieje konieczność ścisłej współpracy międzynarodowej w tym zakresie ze stroną czeską. Należy koordynować działania i uwzględnić możliwości budowy potencjału retencyjnego także na obszarze Republiki Czeskiej – mówił profesor Zaleski.

Na koniec zarówno radni, jak i mieszkańcy mieli okazję do zadania pytań ekspertom i uzyskania odpowiedzi na temat związane z planowanymi inwestycjami w zakresie działań dla zwiększenia bezpieczeństwa mieszkańców transgranicznego regionu.

 

Spotkanie w Lewinie Brzeskim – 10 marca 2025 r.

Ostatnie spotkanie na Opolszczyźnie odbyło się 10 marca 2025 r. w Lewinie Brzeskim, w Miejsko-Gminnym Domu Kultury przy ul. Rynek 14.

Kwestią zasadniczą dla mieszkańców Lewina Brzeskiego i okolicznych miejscowości jest optymalizacja sterowania zbiornikami kaskady zbiorników Nysy Kłodzkiej. Rozważane jest wdrożenie zmian w Instrukcji gospodarowania wodami, aby nie zalewać miejscowości poniżej zbiornika Nysa dla przepływów powodziowych o skali z września 2024. Kluczowe jest także uzupełnienie ochrony przed powodzią poprzez zwiększenie przepustowości koryta Nysy Kłodzkiej i kanału ulgi.

- Ten program to propozycja, która absolutny priorytet nadaje działaniom redukującym ryzyko, czyli ograniczającym spływ wód powodziowych do tego miejsca, gdzie one spadną. Następnie w drugiej kolejności, jeżeli wyczerpane są możliwości zatrzymania wody, będą dopuszczalne rozwiązania, które nazywamy transferem ryzyka. Jednym z przykładów takiego wariantu jest budowa nowych obwałowań – podkreślił profesor Zaleski.

W kolejnej części uczestnicy wzięli udział w otwartej sesji pytań i odpowiedzi z ekspertami. Był to moment, w którym każdy mógł zgłębić interesujące go kwestie, rozwiać wątpliwości i uzyskać fachowe wyjaśnienia bezpośrednio od specjalistów. Eksperci odpowiadali zarówno na konkretne pytania, jak i szersze zagadnienia dotyczące redukcji ryzyka powodziowego poniżej profilu Bardo, w szczególności miejscowości Lewin Brzeski, Nysa i Skorogoszcz.

 

Spotkanie w Stroniu Śląskim – 11 marca 2025 r.

Podczas spotkania w Centrum Edukacji, Turystyki i Kultury przy ulicy Kościuszki w Stroniu Śląskim omówiono kluczowe inwestycje i zadania, mogące ochronić w przyszłości Stronie Śląskie oraz tereny nad potokiem Morawka i rzeką Białą Lądecką przed wielką wodą. Gospodarzem spotkania był Dariusz Chromiec - burmistrz Stronia Śląskiego oraz jego zastępca.

- Celem spotkania jest poinformowanie mieszkańców i zgłoszenie uwag oraz obaw przez społeczeństwo do wstępnie rekomendowanych propozycji, które następnie będą poddane dyskusji aż do momentu uzyskania informacji, że wypracowana została zgoda większości. I nic, bez uprzedniej akceptacji osób lokalnie zamieszkujących dane tereny oraz bez ostatecznego wypracowania odpowiedniego konsensusu, dotyczącego odbudowy odporności na nadejście powodzi, nie zostanie zrealizowane w tych lokalizacjach - zaznaczył Mateusz Balcerowicz.

 

Spotkanie w Lądku Zdroju – 12 marca 2025 r.

W Inkubatorze Przedsiębiorczości przy ulicy Kolejowej w Lądku Zdroju odbyło się ostatnie spotkanie w ramach konsultacji społecznych i informacyjnych, dotyczących Programu redukcji ryzyka powodziowego dla zlewni Nysy Kłodzkiej. Kluczową kwestią jest wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej infrastruktury zlokalizowanej nad rzeką Białą Lądecką przed takim kataklizmem, jaki dotknął miejscowość we wrześniu 2024 roku. Gospodarzem i prowadzącym spotkanie był Tomasz Nowicki – burmistrz Lądka Zdroju.

- Jesteśmy tutaj po to, aby wypracować porozumienie i konsensus z możliwie jak największą grupą społeczeństwa i uzyskać zgodę mieszkańców do podjęcia decyzji zmierzających do maksymalnego zredukowania ryzyka powodziowego dla Lądka Zdroju i innych miejscowości Ziemi Kłodzkiej. Mamy szereg propozycji, z których po dogłębnej weryfikacji i analizie wybrane zostaną najbardziej optymalne warianty – zgodnie podkreślali Mateusz Balcerowicz i profesor Janusz Zaleski.

Historycznie, większość powodzi w zlewni Nysy Kłodzkiej wystąpiła w południowej i wschodniej części Ziemi Kłodzkiej, na skutek wezbrań Nysy Kłodzkiej i jej prawostronnych dopływów (Biała Lądecka, Wilczka). Rzadziej wezbrania występowały w zachodniej części Ziemi Kłodzkiej, przez którą przepływa Bystrzyca Dusznicka. Powódź z września 2024 r. była zjawiskiem szczególnie skoncentrowanym w zlewniach Białej Lądeckiej i Białej Głuchołaskiej. Fala powodziowa na Białej Lądeckiej w przekroju wodowskazowym Lądek-Zdrój posiadała objętość ok. 23 mln m³.

W związku z istniejącym zagrożeniem powodziowym w zlewni Nysy Kłodzkiej niezbędne jest wdrożenie kompleksowych rozwiązań, które uwzględnią aspekty techniczne, przyrodnicze, społeczne i ekonomiczne. Podczas tego spotkania szczególny nacisk położono na komponenty pierwszy i drugi Programu, czyli działania niestrukturalne w zlewni Nysy Kłodzkiej oraz redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Białej Lądeckiej. 

 

Program dla Nysy Kłodzkiej – konsultacje trwają do 31 marca 2025 r.

Seria spotkań stacjonarnych zakończyła się, ale wciąż można składać uwagi oraz wnioski do Programu redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej poprzez załączony formularz. Prosimy o odnoszenie się do konkretnych propozycji. Formularz należy wypełnić do 31 marca 2025 roku.

Formularz uwag i wniosków - Program dla Nysy Kłodzkiej

Ostateczny koszt i zakres inwestycyjny programu będą znane po zakończeniu procesu konsultacji społecznych i wyborze optymalnych rozwiązań.

Program redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej to zestaw kompleksowych działań dla zwiększenia bezpieczeństwa mieszkańców regionu, w tym powiatów kłodzkiego, ząbkowickiego i nyskiego. Został opracowany przez Wody Polskie przez zespół profesora Janusza Zaleskiego pod nadzorem Mateusza Balcerowicza, wiceprezesa Wód Polskich i zaakceptowany przez Zespół ekspertów ds. odporności po powodzi, powołany przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przez ministra Marcina Kierwińskiego, pod kierownictwem prof. Pawła Rowińskiego, szefa Komitetu Nauk o Wodzie i Gospodarki Wodnej Polskiej Akademii Nauk.

Program redukcji ryzyka powodziowego - synteza

Program składa się z pięciu komponentów, tj. działań infrastrukturalnych w zlewni Nysy Kłodzkiej, redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Białej Lądeckiej i szerzej w zlewni Nysy Kłodzkiej, rozbudowy kaskady zbiorników na Nysie Kłodzkiej, a także redukcji ryzyka powodziowego poniżej miejscowości Bardo. Realizacja działań przewidziana jest na lata 2027-2034.