Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Poznaniu

Produkt kosmetyczny – oznacza każdą substancję lub mieszaninę przeznaczoną do kontaktu z zewnętrznymi częściami ciała ludzkiego (naskórkiem, owłosieniem, paznokciami, wargami oraz zewnętrznymi narządami płciowymi) lub z zębami oraz błonami śluzowymi jamy ustnej, którego wyłącznym lub głównym celem jest utrzymywanie ich w czystości, perfumowanie, zmiana ich wyglądu, ochrona, utrzymywanie w dobrej kondycji lub korygowanie zapachu ciała. Produktami kosmetycznymi nie są substancje lub mieszaniny przeznaczone do spożycia, wdychania, wstrzykiwania lub wszczepiania do ciała ludzkiego.

Kosmetykami nie są również produkty o działaniu antybakteryjnym, biobójczym
oraz odstraszającym.

Wymagania jakie powinny spełniać produkty kosmetyczne regulują dwa podstawowe akty prawne tj.:

1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia
   30 listopada 2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych;
2. Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o produktach kosmetycznych;

oraz rozporządzenia wykonawcze.

Nadzór nad produktami kosmetycznymi sprawują organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz Inspekcji Handlowej.

Do obrotu wprowadzane są produkty kosmetyczne, dla których na terenie Wspólnoty wyznaczona jest osoba odpowiedzialna, która gwarantuje spełnienie przez te produkty obowiązków określonych w rozporządzeniu (WE) nr 1223/2009.

Zgodnie z art. 11 przedmiotowego rozporządzenia dokumentacja produktów kosmetycznych powinna zawierać:

1. Opis produktu kosmetycznego;
2. Raport bezpieczeństwa;
3. Opis metod produkcji i oświadczenie o zgodności z dobrą praktyką produkcji;
4. Dowód deklarowanego działania (jeśli jest to uzasadnione ze względu na rodzaj produktu);
5. Dane dotyczące wszystkich testów prowadzonych na zwierzętach.

Przed wprowadzeniem produktu kosmetycznego do obrotu osoba odpowiedzialna przedstawia Komisji Europejskiej informacje określone w art. 13 rozporządzenia (WE) nr 1223/2009. Produkty kosmetyczne na mocy ww. rozporządzenia podlegają obowiązkowi rejestracji w bazie prowadzonej przez Komisję Europejską tj. bazie CPNP (Cosmetic Products Notification Portal). W przypadku produktów zawierających w swym składzie nanomateriały,
ww. informacje należy zgłosić 6 miesięcy przed wprowadzeniem ich do obrotu na terytorium Unii Europejskiej.

Produkty kosmetyczne nie mogą zawierać w swym składzie:

- Substancji niedozwolonych określonych w załączniku II do rozporządzenia (WE)
nr 1223/2009;

- Substancji podlegających ograniczeniom niezgodnych z ograniczeniami uwzględnionymi
w załączniku III do rozporządzenia (WE) nr 1223/2009;

- Barwników innych niż określone w załączniku IV do rozporządzenia (WE) nr 1223/2009;

- Substancji konserwujących innych niż określone w załączniku V do rozporządzenia (WE)
nr 1223/2009;

- Substancji promieniochronnych innych niż określone w załączniku VI do rozporządzenia (WE) nr 1223/2009.

Kwestie wymogów w zakresie oznakowania produktu kosmetycznego określa art. 19
ww. rozporządzenia, na mocy którego na rynku udostępniane są wyłącznie te produkty, które na pojemnikach i opakowaniach zewnętrznych zawierają łatwe do odczytania, nieusuwalne
i widoczne informacje:

1. Imię i nazwisko lub zarejestrowana firma oraz adres osoby odpowiedzialnej;
2. Nominalna zawartość w momencie pakowania, wyrażona w jednostkach masy lub objętości, z wyjątkiem opakowań zawierających mniej niż pięć gramów lub mniej niż pięć mililitrów, bezpłatnych próbek i produktów w opakowaniach jednorazowego użycia;
3. Data, do której dany produkt kosmetyczny przechowywany w odpowiednich warunkach, zachowuje w pełni swoje pierwotne właściwości (tj. data minimalnej trwałości). Podanie minimalnej daty trwałości nie jest wymagane w przypadku kosmetyku o minimalnej trwałości powyżej 30 miesięcy – produkty takie zawierają informację o okresie w jakim po otwarciu pojemnika, produkt jest bezpieczny
   i może być stosowany bez szkody dla konsumenta;
4. Szczegółowe środki ostrożności, których należy przestrzegać podczas stosowania kosmetyku z uwzględnieniem, co najmniej tych wymienionych w załącznikach III-VI do rozporządzenia nr 1223/2009;
5. Numer partii produktu lub oznaczenia pozwalające na identyfikację produktu kosmetycznego;
6. Funkcja produktu (nie jest wymagana, gdy jednoznacznie wynika z jego prezentacji);
7. Wykaz składników poprzedzony określeniem „ingredients”.

Przedmiotowe rozporządzenie w określonych przypadkach (art. 19 ust. 2 i 3) przewiduje odstępstwa od wymogów w zakresie oznakowania produktów kosmetycznych.

Państwowy powiatowy inspektor sanitarny właściwy ze względu na siedzibę podmiotu zgodnie
z art. 6 ustawy o produktach kosmetycznych prowadzi wykaz zakładów wytwarzających produkty kosmetyczne. Wytwórca ma obowiązek złożenia wniosku o wpis do ww. wykazu
(w postaci papierowej lub elektronicznej) w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności. Ww. artykuł zobowiązuje również wytwórcę do poinformowania o wszelkich zmianach danych podanych we wniosku oraz o zakończeniu wytwarzania kosmetyków w ciągu 30 dni od zaistnienia przedmiotowej zmiany.

Wytwarzanie produktów kosmetycznych musi odbywać się zgodnie z zasadami dobrej praktyki produkcyjnej tj. zgodnie z odpowiednimi normami zharmonizowanymi. Ww. zasady określa zharmonizowana norma PN-EN ISO 22716 Kosmetyki – Dobre Praktyki Produkcji (GMP) – Przewodnik Dobrych Praktyk Produkcji.