Edukacja Ekologiczna

Oszczędzanie energii

Tylko w 2020 r. całkowite zużycie energii elektrycznej w Polsce wyniosło 157,1 TWh. Dane te dotyczą zarówno sektora przemysłu i rolnictwa, ale również gospodarstw domowych – 46,1 proc. W raporcie „Klimat tworzą ludzie” respondenci otrzymali pytania dotyczące tego aspektu ochrony klimatu. Jedno z nich dotyczyło stosowania w domach żarówek LED, które pozwalają na znaczną oszczędność energii elektrycznej. Używanie tej formy oświetlenia zadeklarowało 95 proc. Polaków – warto zaznaczyć, że 47 proc. respondentów korzysta wyłącznie z żarówek LED. Co ciekawe, największą grupą wiekową całkowicie korzystającą z oświetlenia LED są osoby w wieku 45-54 lat (59 proc. odpowiedzi), a najmniej liczną – 18-24 lat (22 proc. wskazań).

Warte uwagi są również dane związane z odłączaniem z kontaktu ładowarek do telefonów komórkowych, tabletów czy komputerów. Ponad 60 proc. badanych wskazało, że motywacją do tego nawyku jest chęć oszczędności pieniędzy. Tylko 42 proc. osób uznało, że to właśnie troska o ekologię jest głównym powodem tego działania. Niepokojący jest jednak fakt, że aż 17 proc. ankietowanych w ogóle nie zwraca uwagi na pozostawienie ładowarki w kontaktach, podczas, gdy w ten sposób mogliby zaoszczędzić energię.

To jednak wyłącznie dwa przykłady możliwości związanych z oszczędnością energii i związane z nimi deklaracje Polaków. Do innych działań w tym obszarze możemy zaliczyć m.in.:

• wybór sprzętu gospodarstwa domowego, które mają najwyższą klasę energetyczną (np. lodówka, pralka, zmywarka);
• wyłączenie oświetlenia w pomieszczaniach, w których nie przebywamy. Korzystanie ze światła dziennego/naturalnego, w sytuacji, gdy jest ono wystarczające;
• wyłączanie urządzeń pobierających prąd, które w danym momencie nie są użytkowane;
• wybór programów eko w zmywarkach i pralkach oraz ich uruchamianie, tylko gdy są pełne;
• przy korzystaniu z czajnika elektrycznego – gotowanie w nim tylko tyle wody, ile w danym momencie potrzebujemy;

Wybory zakupowe Polaków

Autorzy badania zapytali uczestników o główne elementy wpływające na dokonywanie zakupów spożywczych oraz produktów z kategorii środków czystości. Okazuje się, że kwestie ekologiczne są mało istotne dla konsumentów, którzy szczególną uwagę zwracają na inne cechy. W przypadku żywności są to głównie: aktualne promocje i niska cena (61 proc. wskazań), skład produktu (59 proc.), trwałość asortymentu (55 proc.). Warto jednak zaznaczyć, że w przypadku niewykorzystanego jedzenia respondenci w większości deklarują, że szukają innego sposoby jego zagospodarowania np. poprzez: jego modyfikację lub przerobienie, aby nadawało się do spożycia w kolejnym dniu (61 proc.); mrożenie lub wekowanie (55 proc.), a także dzielenie się z innymi (20 proc.).

Kupując środki czystości Polacy jeszcze mniej uwagi zwracają na aspekty ekologiczne. Najważniejszymi elementami przy ich wyborze są: skuteczność, wydajność oraz cena asortymentu. A tymczasem nawet proste elementy pozwalają na mniejszy szkodliwy wpływ na środowisko. Można do nich zaliczyć:

• wykorzystywanie starych ubrań, np. jako ściereczki do wycierania kurzu, zamiast kupowania przeznaczonych do tego produktów;
• samodzielne przygotowywanie środków czystości (na bazie naturalnych składników), aby ograniczyć zakup asortymentu, który może być szkodliwy dla naszego zdrowia.

Podróż do pracy… i nie tylko

Po okresie ograniczania podróży, związanym z pandemią COVID-19, wielu Polaków powróciła do pracy stacjonarnej. Z badania wynika, że 47 proc. dojeżdżając do miejsca wykonywania obowiązków zawodowych wybiera transport samochodem, a bardziej ekologiczne sposoby, czyli komunikację miejską, rower, hulajnogę lub spacer wybiera kolejno – 16, 5 i 12 proc. ankietowanych.

Dojazd samochodem do pracy nie oznacza jednak, że nawet podczas tej krótkiej podróży nie możemy stosować proekologicznych rozwiązań. Należą do nich:

• ecodriving – czyli stosowanie takiego stylu jazdy, który pozwala na optymalizację zużycia paliwa oraz podzespołów samochodu. Warto zaznaczyć, że na co dzień wdraża go 43 proc. badanych, a 26 proc. w trakcie dłuższych podróży;
• carpooling – czyli wspólne podróżowanie z innymi ludźmi (np. do zakładu pracy), co pozwala na oszczędność paliwa i mniejszą emisję zanieczyszczeń do atmosfery. Regularnie na carpooling decyduje się 21 proc. badanych, a co czwarty chce wdrożyć je w przyszłości. Niestety, niemal połowa respondentów nie korzysta z takiego rozwiązania oraz nie zamierza wprowadzić go w przyszłości.

Jednak podróże nie ograniczają się wyłącznie do dojazdu do pracy. Warto również przyjrzeć się nawykom podczas wyjazdów wakacyjnych, nie tylko w kontekście optymalizacji korzystania
z samochodu. Do innych, prostych czynności mających wpływ na ochronę klimatu w trakcie wyjazdów zaliczamy m.in.:

• zabieranie w podróż napojów w butelkach i bidonach wielokrotnego użytku, zamiast korzystania z butelek plastikowych;
• pakowanie prowiantu w pudełka wielokrotnego użytku i rezygnacja z torebek aluminiowych czy folii spożywczych;
• segregowanie odpadów w hotelach, pensjonatach, uzdrowiskach, schroniskach, w których nocujemy podczas wyjazdu;
• oszczędzania energii elektrycznej i wody w miejscach noclegowych.

Cały raport „Raport Klimat tworzą ludzie - zachowania ekologiczne Polaków” przygotowany w ramach kampanii informacyjno-edukacyjnej „Nasz Klimat”, realizowanej przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska dostępny jest na stronie kampanii.